Küresel piyasalarda satış baskısı: ABD mali endişeleri öne çıktı
Küresel piyasalar, ABD ekonomisine dair artan mali endişeler ve dünya genelinde ülke tahvillerindeki satış baskısının derinleşmesinin etkisiyle negatif bir seyir izliyor. ABD yönetiminin korumacı politikalarının ekonomiler üzerindeki etkilerine ilişkin soru işaretleri artarken, piyasalar ve yatırımcılar yoğun veri takvimine odaklandı.
ABD'de tarifeler ve yasal tartışma
Federal Temyiz Mahkemesi'nin ABD yönetiminin uyguladığı küresel gümrük vergilerinin çoğunu yasa dışı bulması sonrası kaygılar yükseldi. Dün Başkan Donald Trump'ın açıklamaları bu endişeleri körükledi. Trump, tarifeler konusunda Yüksek Mahkeme'ye başvurmayı düşündüklerini ve mahkemeden hızlandırılmış karar talep edeceklerini belirterek, "Bugün borsa bu nedenle düşüşte çünkü piyasa tarifeleri istiyor." dedi.
Analistler, Yüksek Mahkemenin tarifelerin yasa dışı olduğuna hükmetmesi halinde ABD'nin gümrük vergilerinden sağladığı gelirleri geri ödemek zorunda kalabileceği ve bunun bütçe açığını artırabileceği uyarısında bulunuyor.
Tahvil getirileri ve küresel etkiler
ABD'deki gelişmeler ile süregelen siyasi belirsizlikler ve enflasyon kaygıları bir araya gelince tahvillerde satış baskısı güçlendi. Dün ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,30'a yükselirken, Japonya 10 yıllık tahvil faizi yüzde 1,63 seviyesine çıktı. Avro Bölgesi ve Birleşik Krallık'ta da getiriler yükseldi: Fransa 10 yıllık yüzde 3,58, İngiltere 10 yıllık yüzde 4,69.
Bu gelişmelerin ışığında ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,28 seviyesinde bulunuyor.
Fed beklentileri ve veri gündemi
Fed'in bu ay faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılırken, enflasyonun tekrar hızlanabileceğine dair endişeler Banka'nın gelecekte atacağı adımlara ilişkin belirsizlik yaratıyor. Yatırımcılar cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisini bekliyor; bugün ise yoğun küresel veri takvimi ve ABD'nin Bej Kitap raporu takip edilecek.
Altın, dolar ve emtia
Güvenli liman talebiyle altının ons fiyatı dün 3.540 dolara çıkarak rekor kırdı; yeni işlem gününde 3.547 dolara yükseldikten sonra şu sıralarda yüzde 0,5 artışla 3.535 dolar'dan işlem görüyor. Dolar endeksi, Fed'in faiz indirimi beklentisine rağmen küresel mali endişelerle dünü yüzde 0,7 artışla 98,4 seviyesinde tamamladı; şu sıralarda 98,5 seviyesinde bulunuyor. Brent petrol varil fiyatı ise yüzde 0,3 düşüşle 68,8 dolar civarında işlem görüyor.
ABD ve Avrupa borsaları
New York Borsası'nda dün S&P 500 yüzde 0,69, Nasdaq yüzde 0,82 ve Dow Jones yüzde 0,55 değer kaybetti. Endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık seyirle başladı.
Avro Bölgesi: Lagarde'ın konuşması ve Fransa siyaseti
Avrupa borsalarında satıcılı seyir devam ederken, gözler bugün ECB Başkanı Christine Lagarde'ın Almanya'da düzenlenecek Avrupa Sistemik Risk Kurulu'nun 9. Yıllık Konferansı'nda yapacağı konuşmaya çevrildi. Analistler, Lagarde'ın açıklamalarında bölgesel ekonomik gidişata ve para politikasına ilişkin ipuçları arıyor; para piyasalarında 11 Eylül'de ECB'nin politika faizini sabit tutmasının beklendiği belirtiliyor.
Fransa'da siyasi gerilimler sürüyor. Ülkede meclisin en büyük siyasi partisi aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) liderleri 8 Eylül'de yapılacak güvenoyu yoklamasında hükümeti düşürmek için kararlı olduklarını açıkladı. Fransa Maliye Bakanı Eric Lombard, Başbakan François Bayrou'nun gelecek hafta yapılacak güven oylamasında devrilmesi halinde hükümetin bütçe açığını azaltma planlarından taviz vermek zorunda kalacağını söyledi.
Avro Bölgesi'nde yıllık enflasyon ağustosta yüzde 2,1 seviyesine yükseldi; bugün temmuz ayına ait Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) açıklanacak.
Asya piyasaları
ABD kaynaklı satış baskıları Asya'ya da taşındı; bölge piyasaları Güney Kore hariç negatif seyrediyor. Japonya'da tahvil piyasalarındaki satışlar öne çıkıyor; ülkenin 20 yıllık tahvil faizi yüzde 2,67 ile 2000'den bu yana en yüksek seviyeye, 30 yıllık tahvil faizi yüzde 3,26 ile tüm zamanların zirvesine yükseldi. BoJ Başkanı Kazuo Ueda, Başbakan İşiba Şigeru ile yaptığı görüşmede BoJ'un faiz artırımına yönelik duruşunda değişiklik olmadığını belirtti.
Bugün açıklanan PMI verilerine göre Japonya'da ağustos ayı hizmet sektörü PMI 53,1, bileşik PMI 52 seviyesinde gerçekleşti. Çin'de RatingDog verilerine göre hizmet sektörü PMI 53, bileşik PMI 51,9 oldu; tüm endeksler önceki aya göre yükseliş gösterdi.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 yüzde 1, Çin'de Şanghay bileşik yüzde 1, Hong Kong'da Hang Seng yüzde 0,6 düşerken, Güney Kore'de Kospi yüzde 0,1 arttı.
Yurt içi piyasa ve enflasyon beklentileri
Borsa İstanbul'da dün satış ağırlıklı seyir sürerken BIST 100 endeksi yüzde 3,57 değer kaybederek 10.877,52 puan seviyesinden günü kapattı. VİOP'ta BIST 30 ekim vadeli kontrat akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,1 yükseldi.
AA Finans'ın TÜİK için hazırladığı enflasyon beklenti anketine 25 ekonomist katıldı; ekonomistlerin ağustosta aylık enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,79 olurken, beklentiler yüzde 1,50 - yüzde 2,20 aralığında yer aldı.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 yükselişle 41,1390'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında 41,1650'den işlem görüyor.
Analistler, içerde enflasyon verileri; dışarıda ise Avro Bölgesi ÜFE, küresel hizmet ve bileşik PMI'lar ile ABD'de JOLTS açık iş sayısı ve diğer makro verilerin piyasalarda belirleyici olacağını vurguluyor. Teknik seviyelerde BIST 100'de 10.800 ve 10.700 destek, 11.000 ve 11.100 direnç konumunda.
Bugünün veri takvimi (yerel saat)
10.00 Türkiye, ağustos ayı Tüketici Fiyat Endeksi
10.00 Türkiye, ağustos ayı Yurt İçi Tüketici Fiyat Endeksi
10.30 Avro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması
10.55 Almanya, ağustos ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
11.00 Avro Bölgesi, ağustos ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
11.30 İngiltere, ağustos ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
12.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı Üretici Fiyat Endeksi
14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
17.00 ABD, temmuz ayı JOLTS açık iş sayısı; temmuz ayı fabrika siparişleri; temmuz ayı dayanıklı mal siparişleri
21.00 ABD, Fed'in Bej Kitabı