Küresel piyasalar Trump'ın Cook kararı ve tarife tehditleriyle negatif seyrediyor
Küresel piyasalar, ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook'u görevden alması ve yeni tarife tehditleri sonrası negatif bir görünüm sergiledi. Fed'in parasal gevşeme patikası ve tarifelerin etkilerine yönelik belirsizlikler, küresel risk algısının yükselmesine neden oldu.
Trump'ın açıklamaları
Trump dün sosyal medya hesabından, Fed yasasının kendisine verdiği yetkilere atıfta bulunarak Lisa Cook'un Fed Yönetim Kurulu üyeliğinden alındığını bildirdi. Trump, Cook'un bir veya daha fazla mortgage sözleşmesinde yanlış beyanlarda bulunmuş olabileceğine dair yeterli neden olduğunu öne sürerek, Cook'un iki hafta arayla iki farklı mülk için birincil ikametgah taahhüdü verdiğini belirtti.
Ayrıca Trump, dijital hizmet vergisi uygulayan ülkelere uygulamaların sürmesi halinde ek tarifeler getireceğini ve ABD'nin yüksek korumalı teknoloji ile çiplerinin ihracatına kısıtlamalar getirebileceğini açıkladı. Çin'in ABD'ye mıknatıs vermesi gerektiğini belirten Trump, aksi hâlde yüzde 200 gümrük vergisi veya benzeri önlemler uygulanabileceğini ifade etti. Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae Myung ile Oval Ofis görüşmesinde ise Güney Kore ürünlerine uygulanan yüzde 15'lik gümrük tarifesinin değişmeyeceğini vurguladı.
Trump ayrıca Ukrayna ile anlaşma sağlanmaması durumunda Rusya'ya ağır yaptırımlar uygulanacağını yineleyerek, 'Gelecek bir iki hafta içinde ne olacağını göreceğiz, (anlaşma olmazsa) o zaman çok güçlü bir şekilde müdahale edeceğim.' dedi.
Piyasa tepkisi — ABD
New York Borsası, yeni tarife tehditleri ve Cook kararının etkisiyle satıcılı bir seyir izledi. S&P 500 endeksi yüzde 0,43, Nasdaq yüzde 0,22 ve Dow Jones yüzde 0,77 değer kaybetti. Endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif başladı.
Piyasalar kapandıktan sonra gelen Cook'a yönelik kararın varlık fiyatlamaları üzerinde etkili olduğu görüldü. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 3 baz puan yükselişle yüzde 4,31 seviyesine çıktı. Altının ons fiyatı Fed'in bağımsızlığına dair endişelerle yüzde 0,3 artışla 3 bin 377 dolardan işlem görürken, dolar endeksi günü yüzde 0,6 yükselişle 98,3 seviyesinde tamamladı; şu sıralarda yüzde 0,1 artıda 98,4 seviyesinde bulunuyor. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,4 düşüşle 67,9 dolardan işlem görüyor.
Avrupa ve Asya borsaları
Avrupa borsalarında dün satış ağırlıklı bir seyir izlendi; yeni işlem gününde ABD'deki gelişmelere paralel endeks vadeli kontratlar negatif seyrediyor. Avro Bölgesi, imalat sanayi aktivitesindeki zayıflık nedeniyle büyüme açısından kırılgan konumda ve ticari gelişmelerden olumsuz etkileniyor. Dün Almanya'da DAX 40 yüzde 0,4, İtalya'da FTSE MIB 30 yüzde 0,2 ve Fransa'da CAC 40 yüzde 1,6 düşüş kaydetti.
Asya borsalarında da tarife tehditlerinin etkisiyle negatif bir seyir gözlendi. Trump'ın Çin'e yönelik eleştirileri ticaret gerilimlerinin yeniden alevlenebileceği endişesini artırırken Çin'den henüz resmi bir yanıt gelmedi. Japonya'da temmuz ayı hizmet enflasyonu yıllık bazda yüzde 2,9 ile beklentilerin altında kaldı. Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 yüzde 0,9, Çin'de Şanghay bileşik yüzde 0,2, Hong Kong'da Hang Seng yüzde 0,2 ve Güney Kore'de Kospi yüzde 0,9 değer kaybetti.
Türkiye — BIST 100 rekor tazeledi
Borsa İstanbul'da dün alış ağırlıklı bir seyir izlenirken BIST 100 endeksi günü yüzde 0,93 değer kazancıyla 11.477,80 puanla kapanış rekoru tazeledi; gün içinde ise 11.519,64 puanla rekor seviyesi görüldü. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,23 azalışla 12.744,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL dün günü yüzde 0,1 artışla 40,9920'den kapatırken, bankalararası piyasada açılışta yüzde 0,1 üzerinde 41,0150'den işlem görüyor. Analistler, yurtiçinde sektörel enflasyon beklentilerini; yurtdışında ise ABD'de dayanıklı mal siparişleri, konut fiyat endeksi, Richmond Fed imalat sanayi endeksi ve New York Fed tüketici güven endeksini takip edeceklerini belirtiyor. Teknik açıdan BIST 100'de 11.500 ve 11.600 seviyelerinin direnç, 11.400 ve 11.300 puanın destek konumunda olduğu not ediliyor.
Bugün takip edilecek veriler
10.00 Türkiye, ağustos ayı sektörel enflasyon beklentileri; 15.30 ABD, temmuz ayı dayanıklı mal siparişleri; 16.00 ABD, haziran ayı konut fiyat endeksi; 17.00 ABD, ağustos ayı Richmond Fed imalat sanayi endeksi; 17.00 ABD, ağustos ayı New York Fed tüketici güven endeksi.
