MÜSİAD Başkanı Özdemir, 'Orta Gelir Tuzağından Çıkış' Raporunu Değerlendirdi
MÜSİAD Genel Başkanı Burhan Özdemir, Prof. Dr. Nurullah Gür tarafından hazırlanan "Etkin Kapasite Kullanımı, Verimlilik Artışı ve Yeni Rekabet Alanlarının Önemi" eksenli "Orta Gelir Tuzağından Çıkış" raporunun değerlendirilmesi toplantısında konuştu. Toplantıya Uluslararası Teknolojik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı (UTESAV) Başkanı Ahmet Doğan Alperen de katıldı.
Türkiye’nin Jeopolitik Konumu ve MÜSİAD’ın Yaklaşımı
Özdemir, Türkiye’nin iktisaden yeniden oluşmakta olan yeni dünya düzeninin jeopolitik olarak tam da orta merkezinde yer aldığını vurguladı ve MÜSİAD’ın faaliyetlerini bu yeni dönemin gerektirdiği roller doğrultusunda şekillendirmeye çalıştıklarını söyledi. Özdemir, "Biz, bu yeni dönemde MÜSİAD'ın faaliyetlerini daha çok bu alanda, yani yeni dünya düzenine yönelik ülkemizin üzerine düşen yeni roller ve değişmesi gereken konular ekseninde belirlemeye çalıştık." ifadelerini kullandı.
Son dönemde dünyada yaşanan hızlı değişimleri "tarihi kırılmalar" olarak niteleyen Özdemir, küresel düzenin, ticari ittifakların ve güç dengelerinin yeniden şekillendiğine dikkat çekti.
Ekonomik Kırılganlıklar ve Ahlaki Sınav
Özdemir, ekonomik dönemin aynı zamanda entelektüel, yönetsel ve ahlaki bir sınav olduğuna işaret ederek, "Ekonominin içerisinde de ahlaki sınava yönelik emareleri, işaretleri, sinyalleri görüyoruz. Bu eşiği aşmak da maalesef sadece makroekonomik göstergelere odaklanarak olmuyor. Zihniyet iklimimizi değiştirmekle mümkün oluyor." dedi.
MÜSİAD’ın geçen aylarda açıkladığı "Değer Temelli Kalkınma Vizyon Belgesi" kapsamında kalkınmanın sadece sayısal göstergelerle değil, insanı ve toplumu merkeze alan bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini vurguladı.
Geciken Reformlar ve Tarihsel Süreç
Özdemir, 2001 krizi sonrası uygulanan birinci nesil yapısal reformlar ve siyasi istikrar sayesinde 2003-2013 döneminde kayda değer bir ivme yakalandığını belirtti. Ancak ekonominin gelişmesiyle bazı strateji ve politikaların yetersiz kaldığını, bu nedenle ikinci nesil reformlara ihtiyaç doğduğunu ifade etti.
2008 krizinden sonraki para genişlemesi ikinci nesil reformlara olan ihtiyacı da gölgeledi. Özdemir, küresel merkez bankalarının 2008 sonrası uyguladığı genişlemelerin gelişmekte olan ülkelere bol ve ucuz finansman sağlayarak kısa vadeli yüksek büyüme yarattığını, bunun da reform ihtiyacını görünmez kıldığını söyledi.
Geciken reformların maliyetlerinin bugün daha belirgin hale geldiğini ve bu durumun emek yoğun sektörlerde tartışmalara yol açtığını belirtirken, bazı kesimlerde "Türkiye tekstilden çıksın" gibi söylemlerin gündeme geldiğini aktardı.
Orta Gelir Tuzağı ve Gelirin Dağılımı
Özdemir, Türkiye’nin 2013 ile 2023 yılları arasında orta gelir tuzağına takıldığını savunarak, 2013 sonrası ekonomi üzerinde hem iç hem de dış şokların etkili olduğunu ve bunun politika yapıcıların reformlara odaklanmasını zorlaştırdığını ifade etti. Ayrıca ülke ekonomisinin büyüdüğünü ancak bu büyümenin yeterince tabana yayılmadığını söyledi.
Türkiye’nin Dünya Bankası nezdinde yüksek gelirli ülkeler ligine girmesine ilişkin değerlendirmede bulunarak, "Bu oldukça ciddi bir tartışma konusu bizim de kendi aramızda. Yani biraz enflasyona karşı doların baskılandığı bir dönemde aslında bu dolar bazında yüksek gelirin ne şekilde okunması konusu bir tartışma konusu." dedi.
Reform Önerileri: Atıl Kapasite ve Rekabet Gücü
Orta gelir tuzağı riskini yeniden yaşamamak için reformların bütüncül ve koordineli uygulanması gerektiğini belirten Özdemir, önerileri iki ana başlıkta topladı: atıl kapasitenin devreye alınması ve rekabet gücünün artırılması. Özdemir, özellikle yüksek gelirli ülkelere ilerlerken emek yoğun sektörlerde rekabetin zorlaştığını ancak bu sektörlerin sosyoekonomik faydaları nedeniyle verimlilik artırılarak korunması gerektiğini vurguladı.
Diğer taraftan, rekabet edilebilecek yeni ve gelecek vadeden alanların önünün açılması gerektiğini belirtti ve bu dönüşümün koordineli reformlar, verimlilik artışı ve stratejik kapasite kullanımına bağlı olduğunu ifade etti.
Toplantı, raporun sunduğu politika önerileri ve MÜSİAD’ın yeni dünya düzenine yönelik stratejik önceliklerinin değerlendirilmesiyle sona erdi.
Prof. Dr. Nurullah Gür tarafından "Etkin Kapasite Kullanımı, Verimlilik Artışı ve Yeni Rekabet Alanlarının Önemi" ekseninde hazırlanan "Orta Gelir Tuzağından Çıkış" raporunun değerlendirildiği toplantı, MÜSİAD Genel Başkanı Burhan Özdemir'in (fotoğrafta) katılımı ile gerçekleştirildi.
