Yeni Orta Vadeli Programda kayıt dışılıkla mücadele ve yapay zeka ön plana çıktı
HÜLYA ÖMÜR UYLAŞ - AA muhabirinin, 2026-2028 dönemini kapsayan Yeni Orta Vadeli Program (OVP)den derlediği bilgiye göre; dijital faaliyetlerdeki kayıt dışılığı tespit edecek uygulamalar geliştirilecek ve yapay zeka kullanılarak vergi kaçakçılığını besleyen sahte belge kullanımının önüne geçilecek.
Vergi politikalarında büyüme, sosyal adalet ve gelir önceliği
Program döneminde vergi politikaları, büyüme ve sosyal adalet ilkeleri ekseninde; yatırımı, istihdamı, üretimi, ihracatı ve rekabet ortamını destekleyen gelir politikalarına öncelik verecek. Kayıt dışı ekonomiye yönelik tedbirlerle doğrudan vergi gelirlerinin bütçe içindeki ağırlığı artırılacak, vergi tabanı genişletilecek ve gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmalar hızla sürdürülecek.
İleri analiz teknikleri ve denetimlerin etkinliği
Vergi harcamaları gözden geçirilerek etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlere yönelik düzenlemeler yapılacak. Mükellef davranışları ve vergiye uyum sorunları analiz edilerek uyum düzeyini yükseltecek stratejiler geliştirilecek. Denetim süreçlerinin etkinliği artırılarak kamu maliyesinin disiplinli ve şeffaf yönetimi desteklenecek.
Kayıt dışılıkla mücadelede yapay zeka, büyük veri ve risk analiz faaliyetleri kullanılacak; bu çalışmalar ilgili tüm tarafların etkin katılımıyla yürütülecek. Sektör ve mükellef bazlı risklerin belirlenmesi için ileri analiz teknikleri devreye sokulacak ve denetimde etkinlik artırılacak.
RADAR, veri entegrasyonu ve sahte belgeyle mücadele
Risk Analizi Değerlendirme ve Araştırma Sistemi (RADAR) ile mali ve ekonomik verilerin entegrasyonu sağlanacak; bu veriler sektörel ve mükellef bazlı risk senaryoları aracılığıyla değerlendirilecek. Yapay zeka imkanlarından yararlanılarak vergi kayıp ve kaçakçılığını besleyen sahte belge kullanımı önlenecek.
Vergi denetiminde işlemlerin doğruluğunun tespitinde üçüncü taraf idari verilerden daha etkin yararlanılacak. Vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi, belge düzeninin yerleşmesi ve sağlıklı işlemesi amacıyla yoğun vergi denetimleri artırılacak ve denetim algısının mükelleflerde yerleşmesi amaçlanacak. Vergiye gönüllü uyum teşvik edilecek.
Kayıt dışı istihdam, mevzuat ve gayrimenkul işlemleri
Prim tabanını genişletmek amacıyla kayıt dışı istihdam ve ücretle mücadelede veri analizine dayalı risk odaklı denetimler yoğunlaştırılacak. Makro düzeyde kayıt dışı ekonomi ölçümleri ve vergi türleri bazında vergi açığı hesaplamalarına ilişkin çalışmalar yürütülecek.
Organize vergi kaçakçılığıyla mücadelede soruşturmaların etkin yürütülmesi için ilgili kurumlarla iş birliği içinde mevzuat çalışmaları yapılacak. Gayrimenkullerin gerçek değerinin kavranmasını sağlamak ve bu değer üzerinden işlem yapılmasını temin etmek üzere çalışmalar sürdürülecek. Ayrıca, kira sözleşmelerinin e-Devlet kapısı üzerinden güvenilir şekilde hazırlanmasına imkan veren kira sözleşmesi uygulaması yaygınlaştırılacak.
