TAREKS ile Ürün Güvenliğinde Sıkı Denetim: 49 Milyar Denetim, 424 Milyon Engelleme
Ticaret Bakanlığı, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) ile 2011'den bu yana ithalatta yürütülen denetimlerin hız kesmeden sürdüğünü açıkladı. Bakanlık, uygulanan sistem sayesinde uygunsuz bulunan milyonlarca ürünün ülkeye girişinin engellendiğini vurguladı.
TAREKS'in Etkileri ve Denetim Verileri
Bakanlık açıklamasına göre, TAREKS'in devreye alındığı 2011 yılından bu yana ithalatta toplam 49 milyar sanayi ürünü denetlendi. Bu denetimler sonucunda, uygunsuz veya güvensiz olduğu tespit edilen toplam 424 milyon ürünün ülkeye girişi engellendi.
AB Uyum Süreci ve Kapsam
Açıklamada, Avrupa Birliği (AB) ile yürütülen Gümrük Birliği süreci doğrultusunda AB ürün güvenliği sisteminin Türkiye'de de uygulandığı belirtildi. AB mevzuatında ve uygulamalarındaki değişikliklerin hızla iç hukuka aktarıldığına işaret edilerek, oyuncaktan yapı malzemelerine, tıbbi cihazlardan anne-bebek ürünlerine, ayakkabıdan tekstile kadar geniş bir ürün grubunun risk esaslı denetimlere tabi tutulduğu kaydedildi.
Piyasa Gözetimi, Uygunsuz Ürünler ve Cezalar
Bakanlık öncülüğünde, 8 farklı yetkili kuruluş ile yürütülen gözetim ve denetim faaliyetleri sayesinde 2009'dan bu yana 708 milyon uygunsuz veya güvensiz ürünün ya uygun hale getirildiği, ya piyasaya arzının yasaklandığı ya da piyasadan toplatıldığı bildirildi. Bu kapsamda piyasaya uygunsuz ürün arz edenlere toplam 5 milyar lira idari para cezası uygulandı.
E-ticaret Düzenlemeleri ve Uygulama
Elektronik ticaretteki gelişmelerin yakından takip edildiği vurgulanan açıklamada, Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik'in Nisan ayı itibarıyla uygulamaya alındığı hatırlatıldı. Bu yönetmelik kapsamında e-ticaret platformları, çevrim içi aracı hizmet sağlayıcılar ve internet sitelerinde ürün listelemelerinde uyarılar, güvenlik işaretleri, ürün görselleri ile üretici, ithalatçı ya da Türkiye'de yerleşik iktisadi işletmecinin kimlik ve iletişim bilgilerine yer verilmesi gerekiyor. Yönetmeliğin 8 Bakanlık tarafından uygulandığı belirtildi.
İçerik Kaldırma, Erişim Yasakları ve Hızlı Müdahale
Açıklamada, yetkili kuruluşlarca uygunsuz olduğu belirlenen ürünlerin bildirim yapıldıktan sonra en geç 24 saat içinde yayından kaldırılmasının yasal zorunluluk olduğu vurgulandı. Aksi takdirde söz konusu ürünlerin erişiminin Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından engellendiği ifade edildi. Aracı hizmet sağlayıcıların, ürün güvenliği ile ilgili hızlı geri bildirim mekanizmaları kurmaları ve yetkili kuruluşlardan gelen içerik kaldırma taleplerini yerine getirmeleri sağlanıyor.
Gelecek Planı: Yapay Zeka ve Daha Etkin Denetim
Bakanlık, denetim altyapısını yapay zeka destekli sistemlerle geliştirerek denetim kapasitesini artırmayı, kaynakları daha verimli kullanarak hızlı, hedefe odaklı ve önleyici denetimler gerçekleştirmeyi planladığını açıkladı. Açıklamada, insan, hayvan ve çevre sağlığının korunması ile yerli imalatçıların uygunsuz ithal ürünlerin oluşturduğu haksız rekabete karşı korunması için gereken adımların kararlılıkla atıldığı belirtildi.
