Türkiye ekonomisi 2025 ikinci çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü
TÜİK verilerine göre 2025 yılının ikinci çeyreğinde gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) yüzde 4,8 artış gösterdi. Böylece Türkiye ekonomisi büyüme trendini 20 çeyreğe taşımış oldu. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 43,7 artarak 14 trilyon 578 milyar 556 milyon lira seviyesine, dolar bazında ise 377 milyar 622 milyon dolara ulaştı.
İTO Başkanı Şekib Avdagiç
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, ikinci çeyrekte inşaatın yanı sıra sanayi sektöründeki yüzde 6,1 ve yatırımlardaki 8,8 büyümeyi gelecek çeyrekler için olumlu işaretler olarak değerlendirdi. Avdagiç, İhracatçı KOBİ’lere ve istihdam deposu sanayi sektörlerine yönelik selektif kredi stratejisi ile 20 çeyrektir süren büyüme trendinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Avdagiç, ikinci çeyrekteki büyümenin özellikle savunma sanayisi öncülüğünde gerçekleştiğini belirterek, bu başarının diğer sanayi kollarına da yansımasının beklendiğini ifade etti. Ayrıca mal ve hizmet ihracatının aynı dönemde yüzde 1,7 arttığını, ithalatın ise yüzde 8,8 artış gösterdiğini hatırlatarak dış ticarette ithalat-artışının dikkatle izlenmesi gerektiğini söyledi.
Enflasyondaki gerilemeye paralel olarak TCMB faiz indirim döngüsünün önemine dikkat çeken Avdagiç, üreticileri ve KOBİ'leri destekleyecek, tüketici talebini makul düzeyde tutacak selektif kredi politikaları önerdi.
DEİK Başkanı Nail Olpak
Nail Olpak, büyümenin beklentilerin üzerinde olmasından memnuniyet duyduklarını ve sanayideki gelişmenin tüm alt sektörlere yayılmasının önemini vurguladı. Olpak, sanayideki pozitif dönüşe rağmen emek yoğun sektörlerdeki iş gücü kaybı ve finansmana erişim sorunlarının sürdüğünü belirtti.
Olpak, ihracatın yüzde 1,7, ithalatın ise yüzde 8,8 artış göstermesinin dikkat çektiğini söyledi. Yatırımların yüzde 8,8 artmasını olumlu bulduklarını ve yılın geri kalanında 2025'in daha yüksek bir büyümeyle kapanmasını beklediklerini aktardı.
MÜSİAD Başkanı Burhan Özdemir
Burhan Özdemir, verilerin Türkiye ekonomisinin küresel belirsizliklere karşı direncini gösterdiğini belirtti. Tarım sektöründeki yüzde 3,5 daralmanın gıda güvenliği ve kırsal kalkınma açısından kritik bir konu olduğunu vurguladı.
Özdemir, iş gücü ödemelerindeki artışa dikkat çekerek emeğin verimlilikle birlikte daha adil paylaşılmasının öncelik olması gerektiğini söyledi. Ayrıca kişi başına düşen gelirin yıllık verilerde 15 bin 325 dolar seviyesine yükselmesinin orta gelir tuzağını aşma yolunda önemli bir gösterge olduğunu kaydetti.
TİM Başkanı Mustafa Gültepe
Mustafa Gültepe, büyümenin bileşenlerinde iç talebin belirleyici roller üstlendiğini, hane halkı harcamaları, yatırımlar ve stok değişimlerinin büyümeye pozitif katkı sağladığını aktardı. Buna karşın net ihracatın eksi 1,4 puanla büyümeyi aşağı çektiğini belirtti.
Gültepe, ihracatın tek başına büyümeye artı 0,4 puan katkı yapmasına rağmen ithalattaki artışın bu katkıyı gölgelediğine dikkat çekti ve sürdürülebilir büyüme için üretim ile ihracatın önemini vurguladı.
ASKON Başkanı Orhan Aydın
Orhan Aydın, beklentilerin üzerinde bir toparlanma ve sektörel bazlı güçlü büyüme gözlemlediklerini söyledi. Para ve maliye politikalarının koordinasyonu ile yapısal reformların büyümenin kalitesi ve sürdürülebilirliği için kritik olduğunu belirtti.
Aydın, tarımdaki daralmanın iklim kaynaklı don olayları ve kuraklıkla ilişkili olduğuna dikkat çekerek tarımı teşvik edecek önlemler alınması çağrısında bulundu.
İSTİB Başkanı Ali Kopuz
Ali Kopuz, enflasyonla mücadele ve mali disiplin sürerken büyümenin 20'nci çeyreğe ulaşmasının güven verici olduğunu belirtti. Kopuz, büyüme performansı sayesinde Türkiye'nin milli gelirinin 1,5 trilyon dolar düzeyine yaklaştığını hatırlattı.
Kopuz, tarım sektöründeki yüzde 3,5 daralmanın gıda arz güvenliği ve fiyat istikrarı açısından arzu edilen bir dağılım olmadığını, tarımsal üretimi artırmak için adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
İş dünyası temsilcileri genel olarak ikinci çeyrek verilerini olumlu karşılayıp sanayi, yatırım ve ihracatın büyümenin sürdürülebilirliğinde anahtar rol oynadığını belirtti. Ortak vurgu, rekabet gücünü artıracak politikalar, KOBİ ve üretici destekleri ile tarımda güçlendirmeye yönelik tedbirlerin hızla hayata geçirilmesi yönünde oldu.
