AB'nin yeni girişimi, Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye, İngiltere, Kanada, Norveç ve İzlanda gibi 'fikirdaş ülkeler' arasında savunma işbirliğini artırmak amacıyla atılmış kritik bir adım olarak değerlendirilmekte. Uzmanlar, bu girişimin zamanlamasının oldukça uygun olduğunu vurguluyor.
AB, 6 Mart tarihinde düzenlenen olağanüstü liderler zirvesinin ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dahil bazı liderlerle çevrim içi toplantılar gerçekleştirerek bu adımı attı. AB, bu toplantıda savunma işbirliğini güçlendirme niyetini açıkladı. AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, benzer düşünceye sahip ortaklarla işbirliğine büyük önem verdiklerini ve koordinasyonun sürdürüleceğini ifade etti.
AB Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü Kıdemli Uzmanı Giuseppe Spatafora ise bu toplantının, ABD'nin Ukrayna'daki değişen tutumunun bir yansıması olduğunu belirterek, tüm Avrupa ülkelerinin alternatif seçenekler geliştirebilmek adına bir araya geldiğini dile getirdi.
Spatafora'nın açıklamalarına göre, Türkiye'nin Avrupa savunmasındaki rolü çok yönlü etkiler doğurabilir. Türkiye'nin en büyük kara ordusuna sahip olması, Avrupa'nın güvenliğinde önemli bir aktör haline gelmesini sağlayabilir. Brüksel ve Ankara'nın ilişkilerini güçlendirmesi gerektiğini vurgulayan Spatafora, NATO’nun yetenek hedeflerini ve gizli bilgilerin AB ile paylaşılmasının da önemli bir adım olacağını belirtti.
Ayrıca, Avrupa Komşuluk Konseyi Direktörü Samuel Doveri Vesterbye, bu girişimin Türkiye'nin diğer Avrupa ülkeleriyle işbirliğini güçlendirmek için önemli bir fırsat sunduğunu ifade etti. Vesterbye, Türkiye'nin Avrupa'nın ticaret ve finans sistemine entegre olduğuna da dikkat çekerek, Türkiye'nin katkısının zamanında yapılacak adımlarla güvenlik alanında önemli olabileceğini vurguladı.
Brüksel merkezli Avrupa Politika Merkezi uzmanı Amanda Paul de Türkiye'nin AB'nin Kalıcı Yapılandırılmış İşbirliği'ne (PESCO) dışlanmasının büyük bir stratejik hata olduğunu belirterek, Türkiye'nin katılımının Avrupa'nın güvenliğini artıracağını ifade etti. Paul, bazı üye ülkelerin itirazlarına rağmen Türkiye'nin bu koalisyonun parçası olabileceğini savundu.
AB’nin 'Fikirdaş Ülkeler Girişimi', Avrupa'nın güvenliği için yeni bir dönüm noktası olma potansiyeli taşıyor. Bu tür girişimlerin sürekli olarak desteklenmesi, Avrupa'nın jeopolitik dengelerinde önemli bir değişim sağlayabilir.
