ABD hükümet kapanması 36. günde: Tarihin en uzun kesintisi
ABD’de hükümet, Kongre’deki Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin devlet kurumlarına finansman sağlayacak geçici bütçe konusunda anlaşamaması nedeniyle 36 gündür kapalı. Bu sürece göre, kapanma ülke tarihinin en uzun süresi olarak kayıtlara geçti.
Kapanmanın arka planı
Temsilciler Meclisi’nin hükümete 21 Kasım’a kadar finansman sağlanmasını öngören geçici bütçe tasarısını 19 Eylül tarihinde onaylamasına rağmen, Senato’daki Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında uzlaşma sağlanamadı. Senato’nun mali yılın sonu olan 30 Eylüle kadar geçici bütçeyi onaylamaması nedeniyle hükümet, yeni mali yılın başlangıcı olan 1 Ekim itibariyle harcama yetkisini kaybetti. Böylece hükümet, 2018-2019 döneminden bu yana ilk kez kapandı ve kapanma 36. güne girdi.
Hizmetlerde aksamalar ve maaş sorunları
Federal kurumların harcama yetkisini kaybetmesi sonucu federal çalışanlar maaş almadan görevlerine devam ediyor. Gıda yardımı, çocuk bakımı fonları ve diğer hizmetlerde ciddi kesintiler yaşanıyor; hayati olmayan hizmetlerde çalışan kamu personeli zorunlu izne çıkarılırken, ordu, istihbarat ve kamu hastaneleri gibi kritik kurumlarda çalışanlar maaşlarını yeni bütçe kabul edilene dek alamıyor.
Havacılık sektöründe uyarı
ABD Ulaştırma Bakanı Sean Duffy yaptığı açıklamada, hükümet kapalı kalmaya devam ederse ABD hava sahasının bazı bölgelerinin kapatılması gerekebileceğini belirtti. Duffy, Demokratlara yüklenen ifadeyle: "Demokratlar, bunu 1 hafta daha uzatırsanız büyük bir kaos göreceksiniz. Toplu uçuş gecikmeleri, toplu iptaller göreceksiniz. Hava sahasının belirli kısımlarını kapattığımızı görebilirsiniz, çünkü hava trafik kontrolörlerimiz olmadığı için bunu başaramıyoruz" dedi. Yaklaşık 13 bin hava trafik kontrolörü kapanma nedeniyle maaş almadan çalışmaya devam ediyor.
Düşük gelirli ailelere etkisi
Kapanmanın etkileri, yardıma bağımlı düşük gelirli Amerikalılar tarafından da yakından hissediliyor. ABD’de her 8 kişiden biri Ek Beslenme Yardım Programı (Snap) gıda yardımına bağımlı. Ancak fonların kesilmesi nedeniyle bu ay yardımın yalnızca bir kısmı ödenebiliyor.
Geçici bütçelerin önemi ve Kongre krizi
ABD’de mali yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eriyor. Kongre zamanında bütçeyi onaylayamazsa geçici bütçeler devreye giriyor; bu geçici bütçeler de onaylanmazsa hükümet harcama yetkisini kaybediyor ve hayati hizmetler dışındaki faaliyetler askıya alınıyor. Kongre’deki krizin temelinde sağlık harcamaları konusundaki anlaşmazlık bulunuyor. Cumhuriyetçilerin, Senato’da geçici bütçeyi geçirmek için gerekli olan 60 oya sahip olmaması Demokratların desteğini gerekli kıldı. Demokratlar, sağlık sigortası sübvansiyonlarının süresinin uzatılması ve sosyal harcamalardaki kesintilerin durdurulmasını talep ederken, Cumhuriyetçiler bunun sağlık hizmetlerine erişimi zorlaştıracağını savunarak taviz vermedi.
Demokratlar, milyonlarca ABD’linin sağlık hizmetlerini karşılayabilecek bir anlaşma sağlandıktan sonra bütçe için oy vereceklerini belirtiyor. Son günlerde bazı ılımlı Demokrat ve Cumhuriyetçilerin 27 Kasımtaki "Şükran Günü" öncesinde uzlaşma eğilimi gösterdiği ifade ediliyor.
En son ve en uzun kapanma, 2018-2019 yıllarında 35 gün ile yine ABD Başkanı Donald Trump döneminde yaşanmıştı.
ABD TARİHİNİN EN UZUN SÜRELİ HÜKÜMET KAPANMASI YAŞANIYOR
