Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Bosna Hersek'teki Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) aldığı ayrılıkçı kararlarla ilgili ciddi endişelerini dile getirdi. AGİT Dönem Başkanı ve Finlandiya Dışişleri Bakanı Elina Valtonen ile AGİT Genel Sekreteri Feridun Sinirlioğlu, bu kararların anayasal düzeni ihlal ettiğini ve ülke içindeki istikrarı tehdit ettiğini belirtti.
AGİT’in resmi açıklamasında, Sırp entitesinin "Bosna Hersek Anayasası'na meydan okuyan" kararlarının, bölgedeki barış ve güvenlik açısından tehlike oluşturduğu vurgulandı. Valtonen ve Sinirlioğlu, entite düzeyinde ek yapılar oluşturma girişimlerinin, Bosna-Hersek ve çevresindeki istikrarı baltaladığını ifade etti.
Açıklamada, AGİT'in Bosna-Hersek Anayasası'na tam destek verdiği ve hukuk üstünlüğüne saygı gösterilmesinin, ülkedeki tüm bireyler için barışçıl bir gelecek sağlanmasında kritik bir rol oynadığına dikkat çekildi.
Bölgede İstikrarın Korunması İçin Çözümler
AGİT, Sırp entitesinin kabul ettiği ve Bosna-Hersek’teki yargı ve güvenlik kurumlarının faaliyetlerini yasaklayan yasaların yürürlüğe girmesinin, anayasal düzeni ihlal ettiğine değindi. Açıklamada, "Entite düzeyinde ek yapılar oluşturma girişimleri, Bosna-Hersek ve bölgenin istikrarını baltalamaktadır." denildi.
AGİT, Sırp siyasi liderlere hukukun üstünlüğüne saygı gösterilmesi ve anayasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi için çağrıda bulundu. Yeniden gerginliklerin önlenmesi adına, AGİT'in Bosna-Hersek Misyonu ile iş birliği içinde olduğu ve olayları dikkatle takip ettiği aktarıldı.
Dodik’in Anayasa Dışı Uygulamaları
Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisi (NSRS) tarafından alınan kararlar sonrası, RS Başkanı Milorad Dodik’in anayasaya aykırı uygulamaları dikkat çekti. Geçen hafta gerçekleştirilen oylamada, Bosna-Hersek'in devlet kurumları olan VSTV, Savcılık ve Mahkemelerin RS topraklarında faaliyet göstermesi yasaklandı.
Dodik, aldığı kararların ardından mahkemenin ve savcılığın çağrılarına karşılık vermeyeceklerini ifade ederken, RS polisinin de kendilerini koruyacağını beyan etti. Bu da, Dodik ve NSRS tarafından alınan kararları "darbe" olarak nitelendiren ulusal medya tarafından eleştirildi.
Söz konusu kararların ardından, Bosna-Hersek Mahkemesi’nin Dodik’e verdiği 1 yıl hapis ve 6 yıl siyasi yasak cezası da tartışmalara sebep oldu. Dodik'e, hem yerli hem de uluslararası alanda birçok kişi ve kuruluş tarafından tepki geldi.