BEVFAM açıldı: Türkiye’nin görsel hafızası için yeni merkez
İş insanı Bülent Eczacıbaşı tarafından hayata geçirilen Bülent Eczacıbaşı Vakfı Fotoğraf Araştırma Merkezi (BEVFAM), Türkiye’nin fotoğraf kültürünü ve görsel hafızasını korumak, dijitalleştirmek ve araştırmacılarla buluşturmak amacıyla hizmete girdi.
Amaç ve odak
1 Ekim 2023 tarihinde kurulan merkez, "Türkiye’de risk altında olan çeşitli fotoğraf arşivi ve koleksiyonlarını toplamak, muhafaza etmek, dijital ortama aktarmak ve bunları araştırmacıların yanı sıra kamuoyunun hizmetine sunmak" hedefiyle hareket ediyor. BEVFAM; belgesel ve basın fotoğrafçılarından sanatçılara, özel gün stüdyolarından amatör arşivlere, ticari fotoğrafçılardan devlet kurumlarınca görevlendirilen fotoğrafçılara kadar geniş bir üretim alanını kapsıyor.
Arşivler ve iş birlikleri
İstanbul Modern Sanat Müzesi çatısı altında yer alan, ancak yönetim ve işleyiş açısından özerk bir yapıya sahip olan BEVFAM, Kasım 2025 itibarıyla Mehmet Bayhan, Tuğrul Çakar, Nusret Elgin, Nusret Nurdan Eren, Sinan Koçaslan, Robert John Marshall, Mert Rüstem, Gülnur Sözmen ve Sinan Turan arşivlerini bünyesine kazandırdı. Ayrıca protokoller kapsamında İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Koleksiyonu’ndaki bazı arşivler ve İKSV’nin İstanbul Bienali arşivinden bir seçki merkezin veri tabanına bağlı web sitesi üzerinden erişime açılacak.
Yönetim, danışmanlık ve hedefler
Proje danışmanlığını fotoğrafçı, yazar ve öğretim görevlisi Orhan Cem Çetin üstlenirken, koordinatörlük görevini İstanbul Modern Sanat Müzesi küratörü ve Fotoğraf Bölüm Yöneticisi Demet Yıldız Dinçer yürütüyor. Danışma Kurulu’nda Amsterdam Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Özge B. Calafato, mimar ve fotoğrafçı Cemal Emden, BEK Tasarım kurucusu Bülent Erkmen, Boğaziçi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ahmet Ersoy ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Doç. Dr. Gamze Toksoy yer alıyor.
Erişim ve gelecek programları
BEVFAM sadece statik bir arşiv arayüzü olmanın ötesine geçmeyi hedefliyor. Kurum, yayınlar, çalıştaylar, etkileşimli sergiler ve diğer arşiv projeleriyle ortak çalışmalarla koleksiyonları aktif bir araştırma ve üretim kaynağına dönüştürmeyi planlıyor. BEVFAM koleksiyonuna çevrimiçi erişim bevfam.org adresi üzerinden sağlanıyor.
Bülent Eczacıbaşı’nın vurgusu
Merkezin görevinin sadece arşivleri korumak değil; aynı zamanda araştırmacıların, akademisyenlerin ve kamunun erişimine açarak bu malzemeleri yaşayan bir bilgi kaynağına dönüştürmek olduğunu belirten Bülent Eczacıbaşı, merkezin genç kuşakların görsel mirasla ilişki kurması, sorgulaması ve yeniden yorumlaması için önemine dikkat çekti.
(SOLDAN SAĞA): DOÇ. DR. AHMET ERSOY (ÖĞRETİM ÜYESİ, BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ TARİH BÖLÜMÜ), ORHAN CEM ÇETİN (PROJE DANIŞMANI), DOÇ. DR. GAMZE TOKSOY (ÖĞRETİM ÜYESİ, MSGSÜ SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ), BÜLENT ECZACIBAŞI (KURUCU BAŞKAN), DR. ÖZGE B. CALAFATO (ÖĞRETİM ÜYESİ, AMSTERDAM ÜNİVERSİTESİ KÜLTÜREL ANALİZ BÖLÜMÜ), DEMET YILDIZ DİNÇER (KOORDİNATÖR).
