Bosna Hersek'teki Ayrımcı Söylemler: Müslümanlar 'Osmanlı Kalıntısı' Olarak Tasvir Ediliyor
Bosna Hersek'teki Sırp ve Hırvat milliyetçilerinin Müslümanlara karşı kullandığı ayrımcı dil, Boşnak Müslümanlarını 'Osmanlı İmparatorluğu'ndan kalan ötekiler' olarak damgalamaktadır. Soykırım araştırmacısı Hikmet Karcic, bu durumu değerlendirerek, Müslüman karşıtlığının (İslamofobi) ülkedeki siyasi ve etnik dinamiklerden kaynaklandığını belirtti.
Müslüman Karşıtlığı ve Etnik Kimlikler
Karcic, Bosna Hersek'in nüfusunun büyük kısmının Müslüman olduğunu ve Müslümanların Boşnak etnik grubuyla sıkı bir şekilde özdeşleştirildiğini vurguladı. Bu durum, Müslüman karşıtlığını karmaşık hale getiriyor, çünkü sıkça etnik ve ulusal kimliklerle iç içe geçiyor. Öne çıkan Müslüman karşıtlığı, din farklılıklarından ziyade, milliyetçi grupların önyargılarından kaynaklanmaktadır.
Tarihsel Gerilimler ve Siyasi Bölünmeler
Karcic, Bosna Savaşı'nın (1992-1995) ardından ortaya çıkan siyasi bölünmelerin, Müslüman karşıtlığı algısını derinleştirdiğinin altını çizdi. Savaş sırasında Sırp kuvvetlerinin Boşnak Müslümanlara yönelik işlediği soykırımların, etnik nefretin nesilden nesile aktarılmasını sağladığına dikkat çekti. Bu durum, Boşnak Müslümanları 'öteki' olarak tasvir eden narratiflerle daha da pekişmiş durumda.
Milliyetçi Söylemler ve Sivil Toplumun Rolü
Özellikle Sırp ve Hırvat etnik gruplarının siyasi liderleri tarafından sürdürülen milliyetçi söylemler, Boşnak Müslümanlarını ülkenin kimliği için bir tehdit olarak çerçeveliyor. Bu bağlamda, Müslüman karşıtlığı ve İslam kültürünün reddine yönelik tutumlar, Avrupa'daki aşırı sağ söylemlerle paralellik gösteriyor. Dini kurumlar ve sivil toplum kuruluşları, hoşgörüyü teşvik ederek önemli bir rol üstlenebilir.
Dış Baskılar ve İç Bölünmeler
Karcic, Sırbistan ve Hırvatistan gibi komşu ülkelerden gelen milliyetçi söylemlerin Bosna Hersek'teki gerilimleri artırdığını belirtti. Buna ek olarak, Avrupa Birliği'nin ve terörizm konusunda oluşturulan küresel anlatıların, bu Müslüman karşıtlığına katkıda bulunduğunu ifade etti. Politika yapıcıların, çok dinli mirası tanıyan ve kutlayan kapsayıcı politikalar izleyerek bu durumu düzeltme potansiyeli bulunuyor.
Eğitim Reformları ve Medya Okuryazarlığı
Sosyal farkındalığı artırmak ve Müslüman karşıtlığı ile mücadele etmek için eğitim reformlarının ve medyanın rolü kritik önem taşıyor. Eleştirel düşünmeyi teşvik eden programlar, halkın Müslüman karşıtı içerikle başa çıkabilmesine yardımcı olabilir. Toplumun, ayrımcılığın ve nefreti körükleyen söylemlerin üstesinden gelebilmesi için bu tür girişimler şart görünüyor.
