Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çalıştayı: Geleceğe Taşıma Kararlılığı
Bursa’nın kalbi niteliğindeki merkezde yüzyıllardır yaşamın, emeğin, ticaretin ve kültürün kesişim noktası olan Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin yürüttüğü projelerle yeniden kentin ve ülkenin çekim merkezi haline gelmeyi hedefliyor. UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan 700 yıllık bölge, Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çalıştayında tüm yönleriyle ele alındı.
Çalıştayın açılış mesajı
Tayyare Kültür Merkezi’ndeki programda konuşan Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Mehmet Aydın Saldız, çalıştayın amacını bölgenin geçmişini, bugününü ve geleceğini tartışmak olarak özetledi. Saldız, Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’nin yüzyıllardır ticaretin, kültürün, dayanışmanın ve toplumsal hafızanın merkezi olduğunu vurguladı ve sözlerini şöyle sürdürdü: "Alan yalnızca ekonomik bir değer değildir. Bursa’mızın ruhu, kimliği ve yaşam kültürünün ta kendisidir. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki alan; yalnızca bizim değil, tüm insanlığın göz bebeğidir. Bu yüzden bu bölgeyi korumak, yaşatmak ve çok daha güçlü bir şekilde geleceğe taşımak hepimizin ortak görevidir".
Saha çalışmaları ve risk değerlendirmesi
Saldız, çalıştay öncesinde masa başı tartışmaların ötesinde sahada, esnafla yüz yüze görüşmeler yapıldığını belirtti. Deprem ve yangın gibi afet risklerine karşı uzman ekiplerle detaylı değerlendirmeler yapıldığını; hanların dayanıklılığını artırmak ve acil müdahale altyapısını güçlendirmek için adımlar atıldığını söyledi. Ancak Saldız, bölgenin mevcut durumuna ilişkin uyarısını da paylaştı: "Ancak hepimizin bildiği bir gerçek var. Bu bölgenin bugünkü hali, Bursa’mıza yakışmıyor. ... Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’nin daha estetik, daha güvenli, daha düzenli, daha ulaşılabilir bir yapıya kavuşması şarttır".
Yeniden işlevlendirme ve ortak akıl
Başkanvekili Saldız, bölgeyi yaşayan bir tarih mekânı olarak güçlendirecek, turizmden hak ettiği payı almasını sağlayacak ve esnafın kazancını artıracak projelere vurgu yaptı. Çalıştayın yeni bir yol haritası olduğunu belirterek, herkesin katkısının bölgenin geleceğini şekillendireceğini söyledi: "Geçmişimize duyduğumuz saygıyı, geleceğe duyduğumuz sorumlulukla birleştirerek; bu alanı daha güçlü, daha estetik, daha düzenli ve daha yaşanabilir hale getirme hedefiyle ilerliyoruz".
Uzman görüşleri ve saha tespitleri
Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu (İstanbul Kültür Üniversitesi, UNESCO Bursa Alan Başkanı) çalıştayla Bursa’nın kalbiyle ilgili önemli sorunların masaya yatırılacağını belirtti ve tüm hanları gezerek sorunları yerinde tespit ettiklerini aktardı. Prof. Dr. Ertuğrul Aksoy (Bursa Kent Konseyi Başkanı) ise saha çalışmalarının yoğun olduğunu, kurumsal kararlılık ve yerelde sahiplenmenin başarının anahtarı olduğunu vurguladı: "Bursa’nın kalbi eski heyecanıyla atmıyor".
Ortak yönetim modeli ve mülkiyet sorunları
Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı Günay Özkılınç, Hanlar Bölgesi’nde çok sayıda özel mülk bulunduğunu ve bu durumun restorasyon ve uygulama süreçlerinde sorun yarattığını belirtti. Onaylı projelere rağmen mülk sahiplerinin kabul etmemesi nedeniyle çalışmaların geciktiğini, çalıştayda ortak yönetim modelinin sorgulanacağını söyledi.
Uzman oturumları ve sonuç odaklı tartışma
Program, Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu ve Adnan Almeman moderatörlüğünde sürdü. Oturumlarda Prof. Dr. Tülin Vural Arslan (BUÜ) "Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi dijital kültür mirası atlası", Prof. Dr. Sibel Polat (BUÜ) kent merkezine yönelik kentsel tasarım rehberi önerileri, Prof. Dr. Şerif Barış (Kocaeli Üniversitesi) Bursa’nın deprem riski ve tarihi yapılarla ilişkisi, Prof. Dr. Güliz Bilgin Altınöz (ODTÜ) ise afetlere hazırlıklı ve dirençli kültürel miras konularında görüşlerini paylaştı. Çalıştay, uzmanların masa toplantılarıyla sonuç odaklı tartışmalar yapmasının ardından tamamlandı.
Sonuç: Çalıştay, Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’nin korunması, restore edilmesi ve yeniden işlevlendirilmesine yönelik ortak bir yol haritası oluşturma çabasının başlangıcı olarak kayda geçti.
BURSA’NIN KALBİ NİTELİĞİNDEKİ MERKEZİNDE YÜZYILLARDIR YAŞAMIN, EMEĞİN, TİCARETİN VE KÜLTÜRÜN KESİŞİM NOKTASI OLAN TARİHİ ÇARŞI VE HANLAR BÖLGESİ, BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NİN YÜRÜTTÜĞÜ ÇALIŞMALARLA GELECEĞE DAHA GÜÇLÜ BİR ŞEKİLDE TAŞINIYOR.