Cıng Yongnien: Çin için 'uluslararası ilişkiler bilgi sistemi' şart
Hong Kong Çin Üniversitesi Kamu Politikası Dekanı Cıng Yongnien, Çin'in Batılı kavram ve teorilerden bağımsız, kendi tarihine, kültürel geleneklerine ve jeopolitik gerçekliğine uygun bir "uluslararası ilişkiler bilgi sistemi" geliştirmesi gerektiğini savundu.
Cıng, Çin hükümetine danışmanlık yapan bir akademisyen olarak, görüşlerini ÇKP'nin resmi yayın organı People's Daily gazetesine verdiği mülakatta dile getirdi. Cıng, Batı paradigmalarını doğrudan Çin gerçeğine uygulamanın ülkenin küresel rolünün yanlış yorumlanmasına yol açacağı uyarısında bulundu.
Cıng, uluslararası ilişkilerin ve Çin'in rolünün uzun süre realizm, liberalizm ve konstrüktivizm gibi Batı merkezli teoriler üzerinden yorumlandığına dikkat çekti. Ona göre, "Batılı uluslararası ilişkiler teorileri, Batı ülkelerinin diplomatik pratikleri üzerine inşa edilmiştir. Bunlar Batı'nın deneyimini açıklayabilir fakat Çin'in deneyimini açıklayamaz."
Akademisyen, Batı'nın oluşturduğu teorik çerçevelerin Avrupa'daki tarihsel çatışmalar ve ABD'nin hegemonik duruşundan kaynaklandığını belirterek, bu çerçevelerin uluslararası ilişkilerin evrensel kurallarını ortaya koymaktan çok ABD'nin davranış tarzını rasyonalize etmeye yönelik olduğunu vurguladı.
Çin deneyiminin farklılığı ve teorik özerklik çağrısı
Cıng, Çinli uzmanların tarihsel olarak Batılı paradigmalara dayanmasının, Batılı kavramların Çin gerçeğine uygulanmasına ve bu yönetimin özgünlükten yoksun kalmasına neden olduğunu ifade etti. Bu durumun, Çin'in küresel rolünün yanlış anlaşılmasına yol açtığını belirtti.
"Çin'in uluslararası ilişkilerdeki deneyimi Batı'dan farklıdır. Tüm ülkelere toptan uygulanabilecek bir teori yoktur." değerlendirmesini yapan Cıng, Çin merkezli bir bilgi sisteminin ülkenin dış politikasını ve küresel rolünü daha etkin şekilde açıklayabileceğini savundu.
Cıng'ın değerlendirmeleri, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in daha önce dile getirdiği fikirlerle paralellik taşıyor. Şi, 2022'de Pekin'de Renmin Üniversitesi ziyaretinde, kaynağını ulusal deneyim ve kültürel özgüvenden alan "özerk bir Çin bilgi sisteminin" oluşturulması çağrısında bulunmuştu. Şi, "Bu sistem Çin'in gerçekliğiyle ve zamanın ruhuyla temellendirilmeli, Çin'in sorunlarını çözmeyi hedeflerken geleneksel Çin kültürünü yaratıcı şekilde dönüştürmeli, yenilikçi tarzda geliştirmeli." ifadelerini kullanmıştı.
Cıng Yongnien'in görüşleri, Çin'in dış politika söyleminde teorik özerklik arayışının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
