Dicle Elektrik: Dijital AR-GE ile Kaçak Elektrikte Yüzde 76'dan 37'ye Düşüş
Dicle Elektrik, elektrik dağıtım sektörünün ilk AR-GE merkezi aracılığıyla teknoloji odaklı projeler üretmeye devam ediyor. Şirket; uydu analizi, dron destekli saha taramaları, yapay zeka uygulamaları ve uzaktan sayaç yönetimi gibi çözümlerle hizmet bölgesindeki kayıp-kaçak oranını %76'dan %37'ye düşürerek Türkiye ekonomisine 521 milyar liralık katkı sağladı.
Teknolojiyle kayıp-kaçak mücadelesi
Dicle Elektrik, insan ve teknoloji odaklı dönüşüm projeleri ile hizmet kalitesini artırırken AR-GE ve teknoloji yatırımlarını aralıksız sürdürüyor. Şirket, enerji şebekesinde gerçekleştirdiği dijital dönüşümle şehir merkezlerinde kayıp-kaçak oranını %15 seviyelerine kadar geriletti ve OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi) kapsamında Türkiye'deki toplam abonelerin yaklaşık yarısına denk gelen 1,3 milyon aboneyi sisteme dahil etti.
Şirketin genel müdürü Yaşar Arvas, projelerin hem bölge hem de sektör için örnek teşkil ettiğini vurguluyor: "SCADA, akıllı şebeke, dijital sayaçlar ve OT sistemlerini sahada yaygınlaştırırken diğer yandan da veri temelli karar alma süreçlerimizi yapay zeka destekli projelerle güçlendiriyoruz. Bununla birlikte İHA destekli hat kontrolleri, robotik bakım sistemleri ve yeraltı tarama teknolojileri gibi uygulamaları da enerji altyapımıza dahil ettik. Bugün sahip olduğumuz üst düzey teknolojik yetkinliklerimiz sayesinde kayıp kaçakla mücadelede yapay zeka, dron, uydu görüntüleri ve dijital takip sistemlerini entegre şekilde kullanabiliyoruz. Yani kayıp kaçakla uçtan uca teknolojik çözümlerle mücadele ediyoruz. Bunun yanı sıra, akıllı ölçüm sistemlerine hız verdiğimiz yatırımlar sayesinde Türkiye’deki toplam OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi) abonelerinin yaklaşık yarısına karşılık gelen 1,3 milyon abonemizi de bu sisteme dahil ettik. Tüm bu yatırımlarımızla birlikte hizmet bölgemizdeki şehir merkezlerinde kayıp kaçak oranını yüzde 15 seviyelerine kadar düşürmeyi başardık. Kayıt dışı tüketimin azaltılması sayesinde ülke ekonomisine bugüne kadar 521 milyar lirayı aşan bir katkı sağladık".
AR-GE merkezinin çalışmaları ve yerli teknoloji
Dicle Elektrik, EPDK tarafından onaylanan 84 projenin 29'unu aktif olarak yürütüyor. Şirket, EPDK'nın 2023 Yerli Yazılım Çağrısında en fazla proje onayı alan dağıtım şirketi olarak teknoloji üretimindeki liderliğini pekiştiriyor. Arvas, "Bugüne kadar hizmet bölgemize gerçekleştirdiğimiz yatırımların miktarı toplamda 60 milyar liraya ulaştı. Bu yatırımlarımızın %25'ini ise akıllı şebeke projelerimiz oluşturuyor" diyerek merkezin önemine dikkat çekti.
AR-GE merkezi, saha odaklı inovasyonun ötesinde 25'in üzerinde akademik yayın ve tescilli buluşla sektöre bilgi aktarımı sağlıyor. Kurum, 15'ten fazla üniversite ve 50'nin üzerinde firma ile ortak çalışmalar yürütüyor. Ayrıca yerli RPA projesiyle manuel süreçler robotik yazılımlarla otomatikleştirilerek operasyonel verimlilik artırıldı. "Transform Projemiz ile dağıtım trafolarını yapay zeka destekli analiz platformu üzerinden sürekli izliyor, şebeke sağlığını gerçek zamanlı takip ederek enerji kayıplarını düşürüyoruz" ifadeleriyle projenin etki alanı aktarıldı.
Çevresel sürdürülebilirlik ve saha uygulamaları
AR-GE merkezinde geliştirilen projeler çevresel sürdürülebilirliğe de katkı sunuyor. Makaralı Aydınlatma Direği projesi, lambaların makaralı mekanizma ile yere indirilebilmesini sağlayarak sepetli araç kullanımını azaltmayı hedefliyor; kullanım yaygınlaştıkça her 100 kilometrede yaklaşık %30 oranında karbon ayak izi azaltımı öngörülüyor.
Datalink Projesi, GSM kapsamasının sınırlı olduğu kırsal alanlarda sayaç okuma ve şebeke izleme sorununu çözen, tamamen yerli mühendislikle geliştirilmiş bir radyo frekans teknolojisi. Sistem, sinyalin olmadığı mesafelerde modemler ve veri toplayıcılarla entegre çalışarak 2-3 km uzaklıktaki noktalardan dahi veri transferi yapabilecek seviyeye getirildi.
Köstebek Projesi, yeraltı kablolarındaki kayıpları ileri analiz yöntemleriyle tespit eden yerli bir teknoloji. Özel frekansların yansımasını takip ederek kaçak, hasar veya tahribat noktalarının mesafesini belirlemeyi sağlıyor; böylece müdahale süreleri kısalıyor ve görünmeyen kayıplar azaltılıyor.
EPDK AR-GE Çalıştayında ödül alan Mobil Süper Şarj sistemi, geleneksel jeneratörlerin yerine sessiz, çevreci ve yüksek verimli bir alternatif sunuyor. Afet ve kriz anlarında binaların enerji ihtiyacını karşılarken elektrikli araç şarjı da yapabilen cihaz, hem tek fazlı hem üç fazlı şarj destekliyor ve mobil güç istasyonları kurulmasına imkan tanıyor.
Dicle Elektrik'in AR-GE ve dijital yatırımları, hem kayıp-kaçakla mücadelede somut düşüşler sağladı hem de şebeke verimliliği, operasyonel hız ve çevresel etkiler açısından ölçülebilir kazanımlar üretti.
DİCLE ELEKTRİK, ELEKTRİK DAĞITIM SEKTÖRÜNÜN İLK AR-GE MERKEZİ ARACILIĞIYLA İNOVATİF PROJELER ÜRETMEYİ SÜRDÜRÜYOR. TEKNOLOJİYİ ODAĞINA ALAN ŞİRKET; UYDU ANALİZİ, DRON DESTEKLİ SAHA TARAMALARI, YAPAY ZEKA UYGULAMALARI VE UZAKTAN SAYAÇ YÖNETİMİ GİBİ YÖNTEMLERLE HİZMET BÖLGESİNDEKİ KAÇAK KULLANIM ORANINI YÜZDE 76 SEVİYELERİNDEN YÜZDE 37’YE İNDİREREK, TÜRKİYE EKONOMİSİNE 521 MİLYAR TL KATKI SAĞLADI.
