Diyabet Tedavisinde 3 Altın Kural: Uzmandan Öneriler
Acıbadem Adana Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Çisem Gündüz, diyabet tedavisinin merkezinde üç temel ilkenin bulunduğunu belirterek, bu kuralların uygulamada titizlikle sürdürülmesi gerektiğini vurguladı.
Uzmandan 3 altın kural
Düzenli ilaç kullanımı, kişiye özel beslenme programı ve düzenli egzersiz diyabet yönetiminin temel taşlarıdır. Diyet programının kişinin fiziksel durumu ve sağlık sorunları göz önünde bulundurularak bir diyetisyen tarafından hazırlanması gerektiğini söyledi.
Beslenmenin önemi
Gündüz, diyabetin temel mekanizmasını şu sözlerle açıkladı: "Sağlıklı kişilerde yenilen gıdaların bir kısmı sindirildikten sonra şeker yani glikoz olarak kana geçer ve çeşitli dokular tarafından enerji kaynağı olarak kullanılır. Diyabetli kişilerde ise kandaki glikoz (kan şekeri) düzeyini dengeleyen insülin hormonunun eksik veya az salgılanmasına rağmen, vücutta kullanılamaması sonucu bu kronik metabolizma bozukluğu ortaya çıkar."
Kişiye özel diyet programı şart
Gündüz, kan şekeri kontrolünün sağlanmasının diyabet ve komplikasyonlarını önlemede veya geciktirmede hayati öneme sahip olduğunu, bunun da yaşam kalitesini artırdığını belirtti. "Yaş, cinsiyet, kullanılan ilaç ve kronik hastalıklar gibi bireysel özellikler uygulanacak diyette farklılık oluşturur; bu nedenle diyabetli kişilerin yeterli ve dengeli beslenme programı mutlaka bir diyetisyen tarafından oluşturulmalıdır," dedi.
Ara öğünler kan şekerini dengeler
Gündüz, ara öğünlerin kan şekeri dengesinde önemli rol oynadığını anlattı: "Gün içerisinde ana öğünlerinize ek yapacağınız ara öğünler kan şekeri seviyenizi dengede tutmanızı sağlar. Öğünler arası sürenin artması ve uzun süren açlıklar kişide hipoglisemi oluşturabilir. Bu nedenle diyabetli kişiler insülin düzeylerine göre muhakkak ara öğün yapmalıdır."
Ara öğün örneği: 2 adet grisini yanında 1 dilim peynir ve şekersiz çay, 1 avuç leblebi, yanında 1 bardak ayran, 1 porsiyon meyve ve 10 adet kavrulmamış badem.
Lif, pişirme yöntemleri ve tuz uyarısı
Posa tüketiminin hem kan şekerini dengelemede hem de kan kolesterolünü düşürmede faydalı olduğunu belirten Gündüz, beyaz un yerine tam buğday unuyla yapılmış ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca kuru baklagilleri haftada 2 kez tüketmek, her öğün düzenli salata tüketmek ve meyveleri kabuğuyla birlikte yemenin önemli olduğuna dikkat çekti.
Pişirme yöntemleri hakkında Gündüz, kızartma veya kavurma yerine haşlama, buğulama veya fırınlama yöntemlerinin tercih edilmesi gerektiğini, evde pişen sağlıklı yemeklerin diyabetli bireyler için uygun olduğunu vurguladı. Turşu, şalgam gibi salamura ve konserve yiyecekler ile salam, sosis, sucuk, pastırma gibi şarküteri ürünlerinin yüksek tuz içerdiği için diyabetli kişilerin bu ürünlerden kaçınması gerektiğini ekledi.
Tatlı ve karbonhidrat tercihi
Gündüz son olarak tatlı ve karbonhidrat seçimlerine ilişkin uyarıda bulundu: "Diyabetli kişilerin şeker ve şeker içeren tüm yiyecek ve içeceklerden uzak durması gerekir. Şerbetli veya sütlü tatlıların yerini meyvenin kendi şekerinden yararlanılarak yapılan doğal tatlılar almalıdır. Basit şekerler tüketilmemeli; bunun yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. Örneğin beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek yemek kan şekeri seviyesini dengede tutmak için doğru bir alternatiftir."
BESLENME VE DİYET UZMANI ÇİSEM GÜNDÜZ