Fas'ta "Z Kuşağı" protestoları sekizinci gününde
Fas'ta kendilerini "Z Kuşağı" olarak adlandıran gençlerin başlattığı protestolar sekizinci gününde devam etti. Başkent Rabat'ta Parlamento binası önünde toplanan göstericiler, sağlık ve eğitim hizmetlerinin iyileştirilmesi, yolsuzlukla mücadele ve hükümetin istifası taleplerini yineledi.
Rabat'ta talepler ve sloganlar
Parlamento önündeki gençler, "Özgürlük, onur, sosyal adalet", "Fosfat var, iki denizimiz var ama sefalet içindeyiz", "Zenginliklerin yağmalanmasına hayır", "Yeter artık yolsuzluk, ülkeyi rezil ettiniz", "Talebimiz nettir, (Fas Başbakanı Aziz) Ahannuş anahtarları bıraksın" ve "Halk Ahannuş'un gitmesini istiyor" gibi sloganlar attı. Bazı göstericiler sağlık sistemindeki eksikliklere dikkat çekmek için "Ne sağ, ne sol, tek isteğim bir hastane" ifadesini kullandı.
Göstericiler, işsizlik ve liyakat yerine kayırmacılığa tepki gösterirken, gözaltına alınan arkadaşlarıyla dayanışma içinde olduklarını belirtti. Eylemlerde Fas bayraklarının yanı sıra Filistin bayrakları, atkılar ve kefiyeler de taşındı. Protestolar genel olarak barışçıl seyretti; güvenlik güçleri müdahale etmedi.
Kazablanka ve ülke geneline yayılma
Kazablanka'daki "Z Kuşağı Hareketi" mensubu gençler, sekizinci gün protestolarını kentin turistik bölgesi Ayn Diab'a taşıdı. Göstericiler sosyal adalet, eğitim ve sağlıkta reform ile iş imkanı talep etti; eylemin tamamen barışçıl olduğu vurgulandı. Güvenlik güçleri gösteriyi uzaktan izledi ancak müdahale etmedi.
Gençlik hareketinin yayımladığı açıklamada, gösterilerin Rabat, Kazablanka, Tanca, Sale, Tetvan, Agadir, Meknes, Marakeş, Muhammediye, Kuneytra, Cedide, Asfi, Vecde ve Fes kentlerinde barışçıl biçimde sürdürüleceği duyuruldu. Açıklamada ayrıca Vecde kentinde araba çarpması sonucu yaralanan genç Vesim Tayyibi ile arkadaşı Emin için acil şifalar dilendi ve Vesim'in göğüs kafesi ve omzundaki kırıkların akciğerlerine zarar verdiği, Rabat'a acilen sevk edilmesi gerektiği kaydedildi.
Eski Başbakan Sadeddin Osmani'nin değerlendirmesi
Fas'ın eski Başbakanı Sadeddin Osmani, Fas Liberal Partisi'nin 5. Ulusal Kongresi'nde yaptığı konuşmada, "Z Kuşağı" gençlerinin taleplerinin aslında Fas halkının ortak talepleri olduğunu belirtti. Osmani, gösteri hakkının kullanılmasına izin verilmesinin ifade ve toplanma özgürlüğünün göstergesi olduğunu vurguladı ve mevcut hükümetin "siyaseti ortadan kaldırarak" ülkeyi krize sürüklediğini, iletişim eksikliğinin gençleri sokağa ittiğini söyledi.
Osmani, protestoların barışçıl niteliğine dikkat çekerek, "Bu özgürlük ortamını korumalıyız." dedi. Ayrıca yolsuzlukla mücadelede gerileme yaşandığını belirterek hükümeti ulusal stratejiyi dondurmakla eleştirdi.
Gözaltılar, yargı süreçleri ve iddialar
Fas Ulusal Güvenlik Müdürlüğü ve Fas Kraliyet Jandarması, Sus bölgesinde yaşanan olaylar kapsamında 397 kişiyi Agadir Temyiz Mahkemesi Başsavcılığına sevk etti. Gözaltına alınanlar hakkında, askeri kışlayı basmaya teşebbüs, kundaklama, itaatsizlik, kamu ve özel mülklere saldırı ve izinsiz gösteri düzenleme gibi suçlamalar yöneltildi.
Kuneytra İstinaf Mahkemesi Başsavcılığı da Sidi Tayyibi bölgesinde yaşanan olaylar nedeniyle 17 kişinin adliyeye sevk edildiğini bildirdi. Zanlılar arasında çocukların da bulunduğu ve tüm sanıkların soruşturma tamamlanıncaya kadar tutuklu kalmasına karar verildiği açıklandı.
Marakeş İstinaf Mahkemesi Başsavcılığı, bazı basın organlarında yer alan "Sidi Yusuf bin Ali bölgesinde bir vatandaşın öldüğü" yönündeki haberlerin asılsız olduğunu belirtti; olayın protestolarla ilgisi olmadığı, Kutubiye bölgesinde seyyar satıcılık yapan bir vatandaşın rahatsızlanarak hayatını kaybettiği ifade edildi.
Agadir'de öğrenci jesti ve siyasi tepkiler
Agadir'de bazı ortaokul ve lise öğrencileri, ulusal güvenlik ve yardımcı kuvvet mensuplarına çiçek takdim etti. Bu jestin, kamu mallarını korumak için görev yapan güvenlik güçlerine teşekkür amacı taşıdığı ve etkinliğin yerel derneklerin düzenlediği farkındalık turu kapsamında yapıldığı belirtildi.
Demokratik Sol Federasyonu, "Z Kuşağı" protestolarına ilişkin gelişmeleri değerlendirmek üzere Rabat'ta bir toplantı düzenleyeceğini açıkladı. Toplantıya Birleşik Sosyalist Parti, Demokratik Yol Partisi, Demokratik Emek Konfederasyonu, Ulusal Eğitim Sendikası ve Fas İnsan Hakları Derneği'nin katılması bekleniyor. Federasyon Genel Sekreteri Abdusselam Aziz, toplantının "gençlik hareketi bağlamında ülkenin mevcut durumunun ve insan hakları girişimlerinin ele alınması" amacı taşıdığını ifade etti.
Not: Haber, yetkili kurumlar ve resmi açıklamalar doğrultusunda korunmuş özel isimler, tarihler ve sayısal verilerle aktarılmıştır.
