Fidan: "Küresel Sumud Filosu asil bir eylem"
TRT Haber canlı yayınına ilişkin değerlendirmeler
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TRT Haber canlı yayınında gündeme dair kapsamlı açıklamalarda bulundu. Bakan Fidan, Küresel Sumud Filosu'na katılanları tebrik ederek, bu eylemi "asil" olarak nitelendirdi ve Filistin davasına yönelik uluslararası farkındalık oluşturmanın Gazze'de devam eden soykırımı önlemede en büyük silahları olduğunu söyledi.
Fidan, Türkiye'nin dış politika faaliyetlerinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde yoğun ve kesintisiz seyrettiğini, önemli olanın ise verimli ve başarılı sonuçlar elde etmek olduğunu vurguladı.
"Bu asil bir eylem." sözleriyle konuşmasını sürdüren Fidan, organizasyonun çokuluslu katılımla geniş ölçekli başladığını, çok sayıda insan ve geminin sürece dahil olduğunu belirtti. Filonun hedeflerinden birinin etkinliğin barışçıl ve çatışma yaratmadan tamamlanması olduğunu ifade etti.
Fidan, filonun limanlardan ayrılması sonrası bazı ülkelerle koordinasyon kurulduğunu, 16 Eylül'de 17 ülkenin ortak bildiri yayınladığını ve bu mesajın uluslararası baskı ürettiğini kaydetti. Filoya katılanların sahipsiz olmadığını vurgulayan Bakan, seyrüsefer güvenliğinin sağlanması için Türk Deniz Kuvvetleri, havadan izleme unsurları ile İspanya ve İtalya başta olmak üzere bölgedeki diğer deniz kuvvetleriyle koordinasyon kurulduğunu anlattı.
Gözaltına alınan aktivistlere ilişkin Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla İsrail makamları ve güvenlik yetkilileriyle Milli İstihbarat Teşkilatı üzerinden temas kurulduğunu, yereldeki büyükelçilikteki maslahatgüzar ve ilgili makamların çabaları sonucu çok sayıda kişinin Türkiye'ye getirildiğini söyledi. Bakan, diğer ülkelerden gelen taleplerin de karşılandığını ve operasyonel bir çabayla kardeşlerin ülkeye getirildiğini ifade etti.
Fidan, geride kalanların prosedürel mahkeme süreçlerinin sürdüğünü, birkaç gün içinde tahliyelerin tamamlanmasının beklendiğini belirtti.
Trump'ın Batı Şeria açıklaması ve bölgesel diplomasi
Bakan, New York'ta Müslümanları temsilen bir araya gelen 8 ülkenin ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinde liderlerin Trump'a "İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun durdurulması gerektiğini" ilettiğini anlattı. Fidan, "Başkan Trump'ın Batı Şeria'nın ilhakına izin vermeyeceğini beyan etmesi aslında tarihi bir dönüm noktası oldu" değerlendirmesinde bulundu ve bunun Amerika-Filistin-İsrail ilişkilerinde önemli bir mesaj taşıdığını söyledi.
Trump'ın Gazze için sunduğu ateşkes planına ilişkin Fidan, Netanyahu'nun planı sabote etme ihtimalinin bulunduğunu belirterek, Amerika'nın ciddiyet ve kararlılığına ihtiyaç olduğunu vurguladı. Bu hattın ABD tarafından korunmasının diplomatik açıdan kritik olduğunu ifade etti.
Hamas'ın tepkisini ise Fidan, uzlaşmayı arayan, arabulucunun emeğine saygı gösteren ancak kabul edilemeyecek noktaları da açıkça belirten bir yaklaşım olarak değerlendirdi ve takdir etti.
Filistin meselesinde uluslararası sahiplenmenin ve farkındalığın arttığını söyleyen Fidan, bu sorunun devam ediyor olmasının çözümü için Türkiye'nin diplomaside kesintisiz, organize ve profesyonel bir çalışma yürüttüğünü belirtti. Ayrıca görünmeyen çalışmaların da (MİT ve İbrahim Bey'in (MİT Başkanı İbrahim Kalın) çabaları gibi) sahada etkili olduğunu ifade etti.
Bölgesel istikrar paktı çağrısı
Fidan, bölgedeki uzun süredir devam eden çatışmaların temelinde komşu ülkeler arasındaki güvensizliğin yattığını belirterek, ülke liderlerinin birbirlerinin toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve güvenliğine taahhüt vereceği bir bölgesel istikrar paktı çağrısında bulundu. Bu paktın birincil amacının güven tesis etmek, ikincil amacının ise caydırıcılık olduğunu söyledi.
Bölgeye dışarıdan aktör çağırmanın genellikle mevcut durumu daha kötüleştirdiğini ifade eden Fidan, İsrail'in saldırgan tutumuna karşılık bazı ülkelerin bile bu tutumu kabul etmek istemediğini ve son saldırıların ardından güvenlik anlaşmalarının imzalandığını hatırlattı.
Erdoğan'ın Washington ziyareti ve liderler diplomasisi
Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Washington ziyaretini Türkiye-ABD ilişkilerinde tarihi bir adım olarak nitelendirdi. İki liderin liderler diplomasisiyle stratejik bir perspektif ortaya koyduğunu, bu ziyaretin her yönüyle başarılı olduğunu söyleyen Fidan, liderler arası karşılıklı saygı ve iradenin işbirliğini güçlendirdiğini belirtti.
Bakan, Trump'ın Erdoğan'ı arayarak Hamas ile ateşkes konusuna özen göstermesini rica ettiğini ve bu görüşmeden 6-7 saat sonra Hamas'ın teklife olumlu yanıt verdiğini aktardı.
Fidan konuşmasına, Filistin meselesinin uluslararası alanda daha güçlü sahiplenilmesi, bölgesel barış ve istikrar için diplomatik çabaların sürdürüleceği vurgusuyla devam etti.
