Fransa'dan İsrail'e 'E1' Uyarısı
Fransa'nın tepkisi
Fransa Dışişleri Bakanlığı, İsrail makamlarının Doğu Kudüs'te Filistinlilerden gasbedilen yerleşimleri genişletecek E1 projesinden vazgeçmesi çağrısında bulundu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in Doğu Kudüs’teki E1 projesini onaylamayı planladığı yönündeki açıklamasına tepki gösterildi. Açıklamada şöyle denildi: "Fransa, İsrail makamlarının Kudüs'ün doğusunda 3 binden fazla konutun inşasını öngören E1 yerleşim projesini onaylamasını en güçlü şekilde kınıyor."
Açıklamada, İsrail’e uluslararası hukukun ciddi bir ihlalini teşkil eden bu projeden vazgeçmesi çağrısı yapıldı ve projenin yürürlüğe girmesinin Batı Şeria’yı ikiye böleceği ile iki devletli çözüme ciddi şekilde zarar vereceği vurgulandı.
Ayrıca açıklamada, iki devletli çözümün İsrailliler ve Filistinliler için kalıcı barış ve güvenliği sağlayabilecek tek çözüm olduğu belirtilerek şu ifadeler kaydedildi: "Fransa, sömürgeciliği ve bunun yol açtığı gerginlik ve şiddeti yeniden kınıyor. Fransa, Avrupalı ortaklarıyla beraber, sömürgeciliğe son vermek için İsrail'e yönelik baskıyı artırmaya hazır, bu sömürgecilikten sorumlu kişi ve kurumlara yönelik yeni yaptırımlardan da geçebilir."
Projenin hedefi ve etkileri
Tarihsel olarak Doğu Kudüs'ün bir parçası olan, fakat Ayrım Duvarı (Utanç Duvarı)'nın Batı Şeria kısmında kalan Filistin mahallesi Azeriye'nin yakınına inşa edilmiş Ma'ale Adumim yerleşimini, Batı Kudüs'e giden yola bağlamak için E1 projesi başlatılmıştı.
Bu kapsamda, bölgeye 4 binden fazla yasa dışı konut ve oteller inşa etmek için 12 bin dönüm Filistin toprağı gasbedilmişti. E1 projesiyle, Doğu Kudüs'ün Batı Şeria'daki Filistin topraklarının bağlantısının kesilmesi ve izole edilmesi amaçlanıyor. Bu proje kapsamında 5 binden fazla Filistinlinin topraklarından sürülebileceği belirtiliyor.
BM ve Uluslararası Adalet Divanı kararları
Birleşmiş Milletler, işgal altındaki Filistin topraklarındaki İsrail yerleşimlerini yasa dışı kabul ediyor. Birleşmiş Milletlerin en üst yargı mekanizması Uluslararası Adalet Divanı, Temmuz 2024'te işgalci İsrail'in tüm "yeni yerleşim faaliyetlerini" durdurması ve İsraillilerin gasbettiği tüm Filistin topraklarından çıkarılması gerektiği yönünde görüş kararını bildirmiş ancak İsrail kararı reddetmişti.
Smotrich'in duyurusu ve planlanan onay
İsrail kabinesinin aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, 13 Ağustos'ta "Filistin devleti fikrini ortadan kaldırmak" için işgal altındaki Doğu Kudüs'te Filistinlilerden gasbedilen yerleşimleri genişletecek E1 projesini onaylamayı planladığını duyurmuştu.
İsrail Sivil İdare Birimi Yüksek Planlama Kurulu, 20 Ağustos'ta, E1 projesi kapsamında 3 bin 401 yasa dışı konutun inşası planına nihai onay vermek için toplanacak.
