Göktaş: Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede 2026-2030 Beşinci Eylem Planı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde düzenlenen "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele V. Ulusal Eylem Planı İhtisas Komisyonları Toplantısı"nda konuştu. Toplantıya Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Saadet Oruç, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve akademisyenler katıldı.
Hedef: Ulusal ve uluslararası düzeyde örnek politikalar
Göktaş, ihtisas komisyonları aracılığıyla kadına yönelik şiddetle mücadeleyi ulusal ve uluslararası düzeyde örnek teşkil edecek politikalarla güçlendirmeyi hedeflediklerini belirtti. Bakanlık vizyonunun toplumun tüm kesimlerine dokunan hizmetler üretmek olduğunu vurgulayan Göktaş, kadın politikalarının bu vizyonun temel parçalarından biri olduğunu söyledi.
Göktaş, kadını hayatın her alanında aktif rol alan bir özne haline getirmeyi öncelik olarak göstererek, "Çünkü biliyoruz ki kadın, bilgisi, tecrübesi ve bakış açısıyla hayatın her alanına, ülkemize güç katıyor" ifadelerini kullandı. Ancak şiddetin kadının potansiyelini gölgelediğini ve toplumun geneline zarar verdiğini de dile getirdi.
Mevzuat, hizmet ağı ve kazanımlar
Bakan Göktaş, 2012 yılında yürürlüğe giren 6284 sayılı kanun ve ilgili düzenlemelerle şiddetle mücadelede güçlü bir yasal altyapı oluşturulduğunu hatırlattı. Ayrıca Türk Ceza Kanunu'nda şiddet eylemlerini daha caydırıcı hale getiren değişikliklerin yapıldığını belirtti.
Yerelden merkeze bütüncül bir sistem kurduklarını ifade eden Göktaş, koordinasyon mekanizmaları ve yaygın hizmet ağları sayesinde Türkiye'nin bu alanda örnek bir konuma geldiğini söyledi. Bu kapsamda şu somut uygulamalara dikkat çekti:
Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM): Sayısı bu yıl açılan 2 merkezle birlikte 85'e çıktı.
Şiddetle Mücadele İrtibat Noktaları: Geçtiğimiz yıl hayata geçirilen 432 irtibat noktasıyla destek mekanizmaları ülke geneline ulaştırılıyor.
Kadın konukevleri: 81 ilde hizmet veren 112 kadın konukeviyle kadınlara ve çocuklara güvenli alan sağlanıyor.
Elektronik kelepçe uygulaması, ALO 183 hattı ve KADES uygulamasıyla anında müdahaleye olanak tanıdıklarını belirten Göktaş, kadına yönelik şiddet sosyal risk haritasını tamamladıklarını ve bu haritayı STK görüşleriyle sürekli geliştireceklerini aktardı. ŞÖNİM'ler aracılığıyla risk önceliklendirmesine göre doğrudan temasta bulunulacağını, böylece koruyucu ve önleyici mekanizmaların devreye sokulacağını vurguladı.
Eğitim, veri entegrasyonu ve araştırma
Göktaş, Adalet, İçişleri ve Sağlık bakanlıklarıyla yürütülen veri entegrasyonu çalışmalarının şiddetle mücadelede bütüncül bir sistem oluşturduğunu ortaya koyduğunu söyledi. Ayrıca TÜBİTAK işbirliğiyle yürütülen araştırma ve geliştirme projelerine değinerek, bilimsel veriye dayalı politika geliştirmeye önem verdiklerini belirtti.
Psikososyal müdahale modelleri ve ihtisaslaşmış kadın konukevlerinin kapasite geliştirme projelerinin stratejik öneme sahip olduğunu kaydeden Göktaş, Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddet Araştırması'nın politika süreçlerine rehberlik edeceğini ifade etti.
Göktaş, bugüne kadar 6,7 milyon kişiye eğitim ve seminer verildiğini, toplum temelli farkındalık eğitimlerini hedef kitleye göre modüler hale getirdiklerini ve genç kadınlara yönelik "şiddet öncülleri ve dijital şiddet" başlıklı ilk eğitim modülünü hazırladıklarını söyledi. Bu eğitimlerin gelecek öğretim döneminde üniversitelerde başlatılacağı bildirildi.
Beşinci eylem planı: Katılımcı, bilimsel ve uygulanabilir
Göktaş, yıl sonunda dördüncü eylem planının tamamlanacağını ve şu an çalışmaları devam eden 2026-2030 dönemini kapsayan beşinci eylem planıyla şiddetle mücadele kapasitesinin daha da ileri taşınacağını açıkladı. Yeni planın deneyim ve kazanımlara dayalı, bilimsel temelli, yenilikçi, katılımcı ve sürdürülebilir bir yaklaşımla hazırlandığını belirtti.
Hazırlık sürecinde 29 ülkenin uygulamaları ve uluslararası belgelerin incelendiğini, kamu kurumları, üniversiteler, STK'lar ve uluslararası kuruluşlardan 437 paydaşın görüşünün alındığını aktaran Göktaş, ayrıca ŞÖNİM, kadın konukevi, il müdürlükleri ve SHM irtibat noktalarında görev yapan 1261 taşra personeliyle anketler yapıldığını ve 27 odak grup toplantısı düzenlendiğini söyledi. Kamuoyu anketinin de yakında paylaşılacağı belirtildi.
Beşinci eylem planının güçlü bir izleme ve değerlendirme mekanizması içereceğini vurgulayan Göktaş, Bakanlığın web tabanlı izleme sistemi için teknik altyapıyı oluşturduğunu; her yıl başında sorumlu kurumların veri girişleriyle etkin ve şeffaf bir takip süreci yürütüleceğini ifade etti.
Önleyici ve çok paydaşlı yaklaşım
Göktaş, kadına yönelik şiddetin dijital mecralar dahil değişen biçimlere uyum gösterdiğine dikkat çekerek, yeni planın bu tür risklere güçlü yanıt vereceğini kaydetti. Mücadelenin çok boyutlu, disiplinler arası ve uzun soluklu olduğunu belirterek, toplumun tüm kesimlerinin ortak sorumluluğunu vurguladı.
Göktaş, "Gerçek dönüşüm, toplumun her bir ferdinin 'şiddete sıfır tolerans' dediği gün başlayacaktır" sözleriyle toplum tabanlı değişimin önemini dile getirdi ve mücadelenin şiddet ortaya çıkmadan önlemeye odaklandığını, bunun eğitim, önleyici hizmet modelleri, kadının güçlendirilmesi ve davranış dönüşümü ile sağlanacağını ifade etti.
Konuşmanın ardından Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Özden tarafından Bakan Göktaş'a hediye takdim edildi ve aile fotoğrafı çektirildi.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde düzenlenen "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele V. Ulusal Eylem Planı İhtisas Komisyonları Toplantısı"na katıldı. Toplantıya, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Saadet Oruç (sol 2) ve Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Özden (sol 4) de katıldı.
