Iştiyye: Filistin'i Tanımak Haktır, İsrail'e Yaptırım Mümkün — Gazze Ateşkesi
İsviçre temasları ve tanıma çağrısı
Filistin Devlet Başkanlığı Özel Temsilcisi ve eski Başbakan Muhammed Iştiyye, İsviçre temasları kapsamında Birleşmiş Milletler Ofisine Akredite Basın Mensupları Birliği (ACANU) üyesi gazetecilerle bir araya geldi. Iştiyye, İsviçre Konfederasyonu Başkanı Karin Keller-Sutter, Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis ve diğer yetkililerle olumlu görüşmeler yaptığını belirtti ve muhataplarına Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın mesajını ilettiğini söyledi.
Iştiyye, İsviçre'nin önemli bir aktör olduğunu vurgulayarak, İsviçreli yetkililere resmi olarak Filistin Devleti'ni tanıması çağrısında bulundu. Ayrıca İsviçre'de bu konuya ilişkin çalışmaların yürütüldüğünü ve gelecekte tanıma kararına ilişkin bir referandum yapılabileceğini ifade etti.
Gazze'de ateşkes ve insani endişeler
Iştiyye, Gazze'de ateşkes sağlanmasından duyulan memnuniyeti dile getirirken, durumun halen hassas olduğunu vurguladı: 'Durum hala hassas ve Gazze'ye gıda yardımı henüz tam olarak ulaştırılmadı. Gazze'ye tüm giriş ve çıkışlar henüz açılmadı, kısmen açıldı.' Iştiyye, bazı gıda paketlerinin son kullanma tarihinin geçtiğini görmenin çok üzücü olduğunu kaydetti.
AA muhabirinin sorusuna yanıtında Iştiyye, ateşkese rağmen İsrail güçlerinin yıkılan evlerine ulaşmaya çalışan 7 Filistinliyi öldürdüğünü belirtti ve bu tür adımların anlaşmanın geleceğini tehlikeye atabileceği endişesini paylaştı.
Şarm el-Şeyh Bildirisi ve yeniden inşa
Iştiyye, Şarm el-Şeyh Barış Zirvesi Niyet Beyanı'nın doğru yönde atılmış bir adım olduğunu ancak anlaşmanın Filistinlilerin acılarına tam çözüm sunmadığını söyledi. Birinci aşamadan ikinci aşamaya geçişte Gazze'ye tüm giriş noktalarının açılmasını ve gıda dağıtımının sağlanmasını beklediklerini vurguladı.
Iştiyye, Mısır'ın başkenti Kahire'de Gazze'nin yeniden inşası için bir konferans düzenleneceğini ve Birleşmiş Milletler'in Gazze'nin yeniden inşası için yaklaşık 70 milyar dolar ihtiyaç olduğunu açıkladığını, ancak bunun daha fazla olabileceğini kaydetti.
Tanıma, yaptırım ve uluslararası destek
Iştiyye, bazı ülkelerin Filistin Devleti'ni tanıma kararlarının önemine dikkat çekerek, bunu 'İsrail'i cezalandırma' olarak değerlendirmemek gerektiğini belirtti: 'Herhangi bir ülke İsrail'i cezalandırmak istiyorsa İsrail'e yaptırım uygulayabilir, İsrail ile ticareti kesebilir fakat Filistin'i tanımak bir haktır, belki de gecikmiş bir haktır.'
Iştiyye ayrıca, Filistin Devleti'ni tanıyan ülke sayısının 159 olduğunu, hâlâ birçok ülkenin bu yönde karar alabileceğini ve bu konudaki temaslarını sürdürdüklerini söyledi.
Garantörler, Erdoğan'ın rolü ve tampon bölge endişesi
Iştiyye, ateşkesin korunmasında garantörlere ihtiyaç olduğunu belirterek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın anlaşmanın mümkün kılınması için büyük çaba harcadığını ifade etti. Iştiyye, İsrail ile yaşanan deneyimlerin olumsuz olduğunu ve Binyamin Netanyahu'nun hükümetinin anlaşmanın ikinci aşamasına geçmemeyi tercih edebileceği endişesini dile getirdi.
Iştiyye, ikinci aşamanın İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesiyle ilgili olduğunu ve Beyaz Saray tarafından yayımlanan haritanın son satırında 'tampon bölge' ifadesinin yer aldığını aktardı. Iştiyye'ye göre, tarihsel ve güncel ölçümler üzerinden yapılan değerlendirmede Gazze'nin önce 550 kilometrekare iken 7 Ekim sonrası Beyaz Saray haritasında 364 kilometrekare olarak gösterildiğini, tampon bölgenin büyüklüğünü yaklaşık 80 kilometrekare olarak hesapladığını belirtti. Bu durumun Gazze'nin alanının daha da küçülmesi anlamına geldiğini vurguladı.
Iştiyye, İsraillilere güvenin zayıf olduğunu ancak artık anlaşmayı garanti eden ülkelerin bulunduğunu sözlerine ekledi.
Filistin Devlet Başkanlığı Özel Temsilcisi ve eski Başbakan Muhammed Iştiyye, İsviçre temasları kapsamında Birleşmiş Milletler (BM) Ofisinde Akredite Basın Mensupları Birliği (ACANU) üyesi gazetecilerle bir araya geldi.