İsviçre'den İade Edilen 7 Tarihi Eser Bodrum Kalesi'nde Sergilenecek
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, İsviçre makamlarınca Türkiye'ye iade edilen 7 tarihi eseri Bodrum Kalesi'nde kamuoyuna tanıttı. İadelerin, 2022 yılında Türkiye ile İsviçre arasında imzalanan 'Kültür Varlığı Kaçakçılığının Önlenmesine İlişkin Anlaşma' çerçevesinde gerçekleştiği bildirildi.
Bakan Ersoy'un açıklamaları
Ersoy, protokolün olumlu sonuçlar verdiğini belirterek, eserlerin İsviçre'deki otoriteler tarafından Türk makamlarıyla bağlantıya geçilerek iade edildiğini söyledi. Bakanın ifadeleri arasında yer alan değerlendirme şöyle:
"Artık herkes biliyor ki Türkiye'den kaçırılmış bir eser alırsa ve onu gün ışığına çıkarırsa, Türk hükümeti farkına varacak ve bu eseri geri getirecek."
Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı ve müze uzmanlarının yürüttüğü incelemelerle eserlerin Anadolu kökenli olduğunun ve izinsiz çıkarıldığının kanıtlandığını vurgulayan Ersoy, iadenin koleksiyona katılmasından memnuniyet duyduklarını ifade etti. Ersoy, bu eserlerin Bodrum Kalesi'nde sergileneceğini ve bunun "ne ilk ne de son" örnek olacağını belirtti.
Kaçakçılıkla mücadelede ulusal ve uluslararası işbirliği
Ersoy, kaçakçılıkla mücadelenin sadece uluslararası protokollerle değil, yerel seviyede yürütülen eğitim ve denetim çalışmalarıyla da sürdürüldüğünü söyledi. Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı'nın, Anadolu'da halkı ve köylüyü bilgilendirme çalışmalarının ihbarlara yol açtığını; Emniyet Genel Müdürlüğü'nün Anadolu, Miras ve Define operasyonları, Jandarma Genel Komutanlığı'nın kaçak kazılara yönelik tedbirleri ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü'nün sınır kapılarındaki etkin çalışmaları sayesinde son beş yılda 900 bini aşkın eserin yurt dışına çıkarılmadan müzelere kazandırıldığını aktardı.
Ersoy ayrıca, yurt dışına kaçırılan eserlerin iadesinin uluslararası koleksiyonerler için güçlü bir mesaj taşıdığını, Türkiye kökenli eserleri portföylerine eklemenin büyük risk doğurduğunu ve bunun definecileri caydırmanın en önemli yollarından biri olduğunu belirtti.
İade edilen eserlerin özellikleri
İsviçre Federal Kültür Ofisi tarafından St. Gallen Kantonu'nda yürütülen cezai soruşturma kapsamında ele geçirilen ve iadesi sağlanan eserler, hem arkeolojik hem de kültürel açıdan önemli nitelik taşıyor. Grup içinde Geç Tunç Çağı ve Roma dönemine tarihlenen parçalar yer alıyor.
Bulunan eserler arasında, yüz ve kemer bölümleri yaldızla bezeli kadın ve erkek adak heykelcikleri bulunuyor. Bu heykelciklerin biçim ve teknik özellikleri, Uluburun Batığı'nda bulunan benzer örneklerle yüksek düzeyde örtüşüyor ve Anadolu kökenine işaret eden güçlü arkeolojik kanıt sunuyor.
Koleksiyonda ayrıca, granülasyon tekniğiyle üretilmiş nadir bir altın küpe, cam üfleme tekniğiyle yapılmış bir balsamarium tipi şişe, minyatür amphora formunda bir cam eser ile Erken Orta Çağ'a tarihlenen, yeşil-sarı tonlarında camdan yapılmış ve çok kollu kandile (polykandelon) ait yağ kapları yer alıyor. Bu parçalar, antik dönemde hem gündelik yaşamda hem de mezar uygulamalarında kullanılan örnekler arasında bulunuyor.
Yetkililer, eserlerin Bodrum Kalesi'nde sergilenmesinin ardından müze envanterine kazandırılacağını ve kaçakçılıkla mücadele çalışmalarının kararlılıkla süreceğini vurguladı.