Kağıt Atıklarından Doğada Çözünebilen Saksı: Plastik Fidan Poşetine Alternatif
Bursa Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstrisi Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Hülya Varlıbaş Başboğa yürütücülüğünde sürdürülen projede, kağıt atıkları değerlendirilerek siyah plastik fidan poşetlerinin yerine kullanılabilecek doğada çözünebilen saksı geliştirilmesi hedefleniyor.
Sıfır Atık Projesi kapsamında üniversitelerde artan araştırmalar arasında yer alan ve TÜBİTAK 1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı tarafından desteklenen "Kağıt Fabrikası Elek Altı Çamurunun Toprakta Çözünebilir Saksı Üretiminde ve Kalıplı Ambalaj Malzemesi Üretiminde Değerlendirilmesi" projesi BTÜ'de yürütülüyor.
Başboğa, AA muhabirine projeyi anlatırken siyah plastik ambalajların fideler toprağa gömüldüğünde çevreyi kirlettiğini ve fidelerin köklerinin hava alamaması nedeniyle kök dolanmasına yol açtığını vurguladı. Bu soruna çözüm bulmak için elek altı çamuru ile tekstil fabrikalarından gelen atık tarak altı kenevirin birleştirilip dörtlü bardak formunda bir ürün geliştirildiğini söyledi.
Başboğa'nın ifadesiyle: "Malzememiz, peçete gibi kopartılarak toprağa dikilecek, toprak içinde hangi malzemenin ne kadar sürede çözüneceği, içine katılacak katkı maddeleriyle belirlenecek. Toprakta çözülecek ve toprağın verimini artıracak."
Proje kapsamında Balıkesir'deki Varaka Kağıt Fabrikası ile işbirliği yapıldığını, yılda 200 bin ton kağıt üreten bu fabrikadan yılda 10 bin ton elek altı çamuru temin edildiğini bildirdi. Proje yazım aşamasında yapılan ön denemelerde sadece elek altı çamurundan üretilen viyollerin doğada denendiğinde çevre dostu sonuçlar verdiği ifade edildi.
Başboğa, projenin tamamlanmasının ardından seri üretime geçileceğini ve Varaka Kağıt Fabrikası'nda doğada çözünebilen saksı üretimi için yeni bir hattın açılacağını belirtti. Projenin hedefleri arasında atık miktarını azaltmak, atık kenevirin sanayide kullanımını yaygınlaştırmak, düşük karbon iziyle petrol kaynaklı ürünlerin kullanımını azaltmak ve tamamen çevre dostu, sıfır atık malzeme üretmek yer alıyor.
Ayrıca makine parçaları ve hassas malzemelerin naklinde kullanılan köpük gibi doğada çözünmeyen ambalajların yerine, geliştirilecek malzemenin şekline göre üretilebilecek biyobozunur ambalajlar planlanıyor. Kalıplı ambalaj malzemesi kısmında da fabrikada yeni bir hat hazırlanıp seri üretime geçilerek öncelikle iç pazara sonra dış pazara sunulacağı belirtildi.
Proje Ekibi
Projede BTÜ öğretim üyeleri Doç. Dr. Salih Parlak, Doç. Dr. Kamil Erken, Doç. Dr. İbrahim Halil Başboğa, Yozgat Bozok Üniversitesi'nden Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Kılıç ile Varaka Kağıt Fabrikası'ndan Yüksek Orman Endüstri Mühendisi Umut Sakçılar, Yüksek Ziraat Mühendisi Mesut Yaşar, Çevre Mühendisi Burak Güngörmüş ve Orman Endüstri Mühendisi Tanju Demir yer alıyor. Projenin 2027 yılında tamamlanarak seri üretim aşamasına geçmesi bekleniyor.
