Kahvenin diyabete etkisi: Uzman değerlendirmesi
Acıbadem Eskişehir Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşegül Akkaya Erden, kahvenin hem kültürel hem de biyolojik açıdan özel bir yeri olduğunu belirterek, kahvenin diyabet ilişkisine dair bulguları paylaştı. Erden, kahvenin yalnızca enerji verici değil, aynı zamanda hücre koruyucu özellikleri bulunduğunu vurguladı.
Erden’in ifadesiyle: "Geniş ölçekli çalışmalar, düzenli kahve tüketen bireylerde Tip 2 diyabet gelişme riskinin yüzde 20 ila 30 oranında azaldığını gösteriyor. Ancak günde 4-5 fincan sınırını aşmamak gerekiyor".
Kahvenin biyoaktif bileşenleri ve antioksidan etkisi
Kahve, beslenmede antioksidan alımının önemli kaynaklarından biridir. İçeriğindeki klorojenik asit ve polifenoller, serbest radikallerin neden olduğu hücresel hasarı azaltarak oksidatif stres ve kronik inflamasyonu düşürebilir. Bu mekanizmaların, metabolik dengeyi destekleyerek diyabet riskini azaltmada rol oynadığı düşünülüyor.
Nörolojik ve karaciğer sağlığına katkıları
Erden, çalışmaların kahvenin karaciğer sağlığı üzerinde olumlu etkiler gösterdiğini; düzenli tüketimin karaciğer yağlanması, fibrozis ve siroz riskini azaltabildiğini aktardı. Kafeinsiz kahvenin de benzer sonuçlar vermesi, etkinin yalnızca kafeine değil, kahvenin bitkisel bileşiklerine dayandığını düşündürüyor.
Uzman, kalp sağlığı algısının değiştiğine dikkat çekerek, ölçülü kahve tüketiminin kalp hastalığı riskini artırmadığını, bazı durumlarda koruyucu olabileceğini söyledi. Ayrıca, günde 2-3 fincan kahve içen bireylerde Parkinson ve Alzheimer hastalıklarının daha düşük oranda görüldüğü çalışmalarda raporlanmıştır.
Güncel klinik veriler ve kafein uyarısı
Erden, klinik çalışmalara göre düzenli kahve tüketiminin Tip 2 diyabet riskini azalttığını belirtti. Araştırmalarda günde 3-4 fincan kahve içenlerde riskin anlamlı şekilde azaldığı; daha kapsamlı çalışmalarda ise her ek fincan kahveyle diyabet riskinin yaklaşık yüzde 7 oranında azaldığı ifade edildi.
Uzman, kafein sınırına dikkat çekerek: "Günde 400 mg kafein yani yaklaşık olarak 4-5 fincan kahve sınırının aşılmaması" gerektiğini vurguladı. Ayrıca Erden, güncel kanıtların günde 3-5 fincan kahvenin (yaklaşık 300-400 mg kafein) koruyucu etkiyle ilişkili olduğunu ortaya koyduğunu belirtti.
Tüketim önerileri ve su dengesi
Erden, faydalı etkinin özellikle sade ve şekersiz kahvelerde daha belirgin olduğunu; şeker, krema veya aromalı şuruplarla hazırlanan kahvelerde bu etkinin azalma eğiliminde olduğunu söyledi. Kahvenin kişisel tolere edilebilirliği, uyku düzeni, anksiyete eğilimi ve kafein duyarlılığına göre değerlendirilmesi gerektiğini de ekledi.
Son olarak uyarıda bulunarak: "Kahvenin diüretik etkisi olduğu için su yerine geçmeyeceğini dikkate almakta fayda var". Erden, kahve tüketilirken günlük su alımına dikkat edilmesi gerektiğini belirterek her yetişkinin günlük 2-2,5 litre su içmesi önerilir hatırlatmasında bulundu.
BESLENME VE DİYET UZMANI AYŞEGÜL AKKAYA ERDEN
