Murat Pay'dan Sinemanın Geleceğine Dair Değerlendirmeler
Yönetmen Murat Pay, İbn Haldun Akademi 2025 kapsamında "Bir Kültür Fedaisi olarak Türk Sineması" başlıklı söyleşi gerçekleştirdi. Sinemanın kültürel iklim oluşturmadaki potansiyelini vurgulayan Pay, İbn Haldun Üniversitesi Külliyesi'nde önemli değerlendirmelerde bulundu.
Pay, sinemanın dünya düzenindeki değişimlere paralel olarak gelişim gösterdiğini belirtti. “Tarihsel olarak Rönesans resmiyle başlayan ve fotoğrafın ortaya çıkışıyla somutlaşan bir süreç var,” diyen Pay, sinemanın fotoğraftan aldığı mirasla bakışları kontrol altına alma işlevine dikkat çekti.
Sömürgeleşme ve Sinemanın Rolü
Özellikle sinemanın ortaya çıktığı 1895 tarihi ile sömürgecilik arasındaki ilişkiye değinen Pay, “Sömürgeleşmenin fiziki olarak bittiği yerde yeni bir güç, zihinsel sömürünün bir aracı olarak ortaya çıkıyor. Sinema, hareketi yakalayarak hapsediyor ve bu sayede temel bir rol oynuyor,” ifadelerini kullandı.
“Sinemanın başlangıçta 'sessiz' bir dönemi olduğunu hatırlatan Pay, karanlık bir ortamda gelişen sinemanın ilk halleri hakkında da bilgiler verdi:
“Seyirci perdedeki treni görünce kaçmak istiyor; bu, sinemanın gerçekliği yönlendirme gücünü gösteriyor.”
Kapitalizmin Etkisi ve Sinema
Pay, günümüzde sinemanın tüm duyuları harekete geçirerek kontrol eden bir güç haline geldiğini belirtti ve “Dolayısıyla seyircinin durumu arasında bir fark yoktur. Sinema, oynamayı sürdürüyor,” dedi.
“Osmanlı döneminde de seyirlik sanatların varlığını belirten Pay, Türk sinemasının 1950'lerden sonra nasıl bir atılım gerçekleştirdiğine dikkat çekti:
“Yeşilçam, Karagöz'den büyük ölçüde ilham almıştır.”
Sinemanın Kültürel Etkisi
Pay, Türk sinemasının Cumhuriyet dönemi boyunca “öksüz ve yetim” kaldığını söyleyerek, “Birçok sanat dalı geliştirilirken sinema bu destekten mahrum kalmış, halkın sahip çıktığı bir alan olmuştur,” şeklinde ifade etti.
“Yeşilçam dönemi sinemacılarının etkisinden de bahseden Pay, bu sürecin kültürel iklime olan katkısını vurguladı. Halit Refiğ'in sinemadaki etkisini de şu şekilde ifade etti:
“Halit Refiğ, Kemal Tahir'den etkilenmiştir. Sinema, halkla özdeşleşmiş ve önemli bir etkileşim sağlamıştır.”
"Dilsiz", "Miraciyye Saklı Miras" ve "Maşuk'un Nefesi" filmlerine imza atan yönetmen, senarist ve yapımcı Murat Pay, İbn Haldun Üniversitesi Külliyesi'nde "İbn Haldun Akademi 2025" kapsamında "Bir Kültür Fedaisi olarak Türk Sineması" başlıklı bir söyleşi gerçekleştirdi.
"Dilsiz", "Miraciyye Saklı Miras" ve "Maşuk'un Nefesi" filmlerine imza atan yönetmen, senarist ve yapımcı Murat Pay, İbn Haldun Üniversitesi Külliyesi'nde "İbn Haldun Akademi 2025" kapsamında "Bir Kültür Fedaisi olarak Türk Sineması" başlıklı bir söyleşi gerçekleştirdi.
