OVP ile Yeşil Dönüşüm Hızlanıyor
GÜLSELİ KENARLI - Yeni Orta Vadeli Program (OVP) döneminde yeşil dönüşüm süreci, başta enerji, ulaştırma, sanayi ve tarım sektörleri olmak üzere düşük karbonlu üretim, kaynak verimliliği ve döngüsel ekonomi uygulamalarıyla hızlandırılacak.
Mevzuat, piyasa mekanizmaları ve AB uyumu
AA muhabirinin, 2026-2028 yıllarına ilişkin OVP'den derlediği bilgilere göre, İklim Kanunu uygulamasına yönelik sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyuma ilişkin düzenlemeleri içeren ikincil mevzuat hazırlıkları tamamlanarak uygulamaya konulacak.
Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi (TR ETS) uygulamaya geçirilecek. Avrupa Birliği (AB)'nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'na uyum ve ETS gelirlerinin yeşil dönüşüm finansmanında kullanılması için çalışmalar yürütülecek. Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın sektörlere etkileri değerlendirilecek; AB düzenlemelerinden etkilenecek sektörler için düşük karbonlu sektörel yol haritaları tamamlanacak.
Türkiye'nin ihtiyaçları dikkate alınarak, AB taksonomisiyle uyumlu Türkiye yeşil taksonomisi çalışmaları tamamlanarak sürdürülebilir yatırımlar için ortak çerçeve sağlanacak. Ayrıca İklim Değişikliği Azaltım Stratejisi ve Eylem Planı (İDASEP) güncellenecek.
Sanayi, üretim ve döngüsel ekonomi
Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamında açılacak çağrılarla sanayide sürdürülebilir üretim, enerji verimliliği ve iklim dostu teknolojilerin geliştirilmesi teşvik edilecek. İmalat sanayisinde eko-tasarım ve sürdürülebilir ürünlere ilişkin mevzuat takip edilerek karbon ayak izi ve benzeri göstergelerin hesaplanması için düzenlemeler tamamlanacak.
Hayata geçirilen Ulusal Döngüsel Ekonomi Eylem Planı ile ulusal geri kazanım oranı yükseltilecek. Döngüsel ekonomiyle uyumlu ve düşük karbonlu üretimi amaçlayan yatırımlar Yeşil Dönüşüm Destek Programı kapsamında teşvik edilecek. Sıfır atık uygulamaları yaygınlaştırılacak ve depozito saha uygulamaları sistemi hayata geçirilecek.
Uluslararası Plastik Anlaşması müzakereleri çerçevesinde, plastik ürünlerin üretimi, kullanımı ve bertarafına ilişkin ulusal politika ve mevzuat çerçevesi taranarak iyileştirilmesi gereken alanlar belirlenecek.
Enerji, ulaşım ve turizmde dönüşüm
Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi artırılarak enerjide ithal kaynaklara bağımlılık azaltılacak. Yenilenebilir enerji kullanım oranı ve enerji verimliliği yüksek yeşil binalar ile bunlara yönelik Ulusal Yeşil Sertifika Sistemi yaygınlaştırılacak. Türkiye'nin ısı potansiyelinin değerlendirilmesi ve atık ısının kullanılabilmesi için ısı arzına yönelik mevzuat düzenlemesi yapılacak.
Ulaşımda Net Sıfır Emisyon Stratejisi ve Eylem Planı tamamlanarak entegre, verimli, güvenli ve çevreye duyarlı akıllı ulaşım sistemleri için teknoloji yol haritası oluşturulacak. Lojistik sektöründe yüksek kapasiteli şarj istasyonları ulusal planı hazırlanacak.
Sürdürülebilir Turizm Programı kapsamında turizmde yeşil dönüşüm hızlandırılacak; turizm tesisleri ve sektör bileşenlerine yönelik sertifikasyon ve belgelendirme çalışmaları program hedefleri doğrultusunda yaygınlaştırılacak.
Yerel eylemler ve finansman modelleri
Yerel İklim Değişikliği Eylem Planı Yönetmeliği yayımlanacak, tüm illerde eylem planları hazırlanarak karar destek araçları, teknik kılavuzlar ve izleme sistemleri geliştirilecek. Yerel yönetimlerin çevresel altyapı, yenilenebilir enerji ve ulaşım sektörlerinde iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum kapsamında gerçekleştireceği yatırımlar için yenilikçi ve sürdürülebilir finansman modelleri oluşturulacak.
