Takaiçi Sanae LDP'nin yeni lideri oldu, 'ilk kadın başbakan' beklentisi
64 yaşındaki Takaiçi Sanae, iktidardaki Liberal Demokrat Parti'nin (LDP) liderlik seçimini kazanarak partinin ilk kadın lideri unvanını elde etti. Parti içi kongredeki sonuçlara göre Takaiçi'nin 15 Ekim'deki meclis oturumunda yeni başbakan seçilmesi bekleniyor.
Seçim süreci ve oy dağılımı
Tokyo'nun Nagataçoo bölgesindeki parti genel merkezinde hafta sonu düzenlenen seçimde 5 aday yarıştı. İlk turda çoğunluk sağlanamayınca ikinci tura kalan iki adaydan, eski İçişleri ve İletişim Bakanı Takaiçi Sanae ile eski Tarım Bakanı Koizumi Şinjiro yarıştı. İkinci turda Takaiçi 185 oy alarak LDP lideri seçildi; Koizumi ise 156 oy aldı.
Hızlı yükseliş: Kariyer ve siyasi geçmiş
Nara eyaletinin Yamatokoriyama kentinde Mart 1961'de doğan Takaiçi, yaklaşık 30 yılı aşan siyasi kariyeri boyunca 10 kez meclise girdi. Kobe Üniversitesi İşletme Fakültesinden 1984'te mezun olan Takaiçi, 1987'de bir ABD kongre üyesinin ofisinde görev aldı; 1989'da Matsushita Hükümet ve Yönetim Enstitüsü'nü bitirdi ve televizyon programcılığı yaptı.
1993'te siyasete atılarak Temsilciler Meclisi'ne seçilen Takaiçi, daha sonra LDP'ye katıldı. İlk Abe Şinzo kabinesinde çeşitli görevler üstlenen Takaiçi, 2014-2017 ve 2019-2020 dönemlerinde İçişleri ve İletişim Bakanlığı yaptı. Ayrıca iki dönem LDP Politika Araştırma Konseyi Başkanlığı görevinde bulundu ve Kişida Fumio kabinesinde Ekonomik Güvenlik Bakanlığı koltuğuna oturdu.
Aile, hobiler ve imaj
Takaiçi'nin babası bir imalathanede işçi, annesi ise eyalet karakolunda memurdu. Öğrenciliğinde bir heavy metal grubunda davul çalan Takaiçi'nin tüplü dalış ve Japon dövüş sanatlarını izlemeyi sevdiği, Hanshin Tigers beyzbol takımını desteklediği biliniyor. Favori yemekleri arasında tarako yumurtalı pirinç topu ile patates kroket bulunuyor. 2004'te eski Temsilciler Meclisi Üyesi Yamamoto Taku ile evlendi.
Sosyal medyada geniş bir takipçi kitlesine sahip olan Takaiçi'nin Twitter'da yaklaşık 1 milyon 70 bin, YouTube'da 570 bin, Instagram'da 220 bin takipçisi bulunuyor. Yeni nesil medyada açık sözlülüğü ve etkileyici hitabıyla tanınıyor ve partide en popüler milletvekilleri arasında gösteriliyor.
Tartışmalı ziyaretler: Yasukuni Tapınağı
Takaiçi'nin başkent Tokyo'daki tarihi Yasukuni Tapınağı ziyaretleri, komşu ülkeler Çin ve Güney Kore'den tepki çekiyor. Tapınağı bizzat ziyaret eden Takaiçi, savaş suçlularının "idam edildiği için taziyeyi hak ettiklerini" savunuyor ve başbakan olması halinde de tapınağı ziyaret etme niyetini açıkça dile getiriyor. Başbakan düzeyinde en son 2013'te eski Başbakan Abe'nin gittiği tapınak, Japonya'nın geçmiş militarizminin sembolü olarak tartışma yaratıyor.
Ekonomi politikaları ve Merkez Bankası ile ilişkiler
Takaiçi, Abenomics mali politikalarının destekçisi olarak biliniyor. Stratejik sektörlere, özellikle yarı iletken ve uzay alanlarına yatırıma vurgu yapıyor. Yıl içinde gündeme getirdiği "gıdadan yüzde 8'lik tüketim vergisinin kaldırılması" fikrinden geri adım atsa da bu öneri, ekonomi politikalarında alışılmadık yaklaşım sinyali olarak algılandı. Seçim sonrası düzenlediği ilk basın toplantısında Takaiçi, Japonya Merkez Bankası (BoJ) ile ilişkilerde "BOJ ve hükümet uyum içinde çalışmalı" ifadesini kullandı.
İlk gündem: Uluslararası zirveler ve Trump'ın ziyareti
LDP'nin 70 yıllık tarihinde partinin ilk kadın lideri olan Takaiçi'nin görev süresi Eylül 2027'de sona erecek. İktidardaki LDP'nin son seçimde meclis hakimiyetini kaybetmesi nedeniyle bazı muhalefet partilerinden destek alması bekleniyor. Başbakan olması durumunda Takaiçi, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ve Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) liderler zirvelerine katılacak. Takaiçi'nin ülkesinde ağırlayacağı ilk liderlerden biri olabilecek ABD Başkanı Donald Trump'ın 27 Ekim'de Tokyo'yu ziyaret etmesi planlanıyor.
Abe sonrası dördüncü başbakan
Takaiçi, ülke siyasetinde ve LDP içinde "Abe'nin öğrencisi" olarak tanınıyor ve Abe kabinelerinde bazı bakanlık görevleri üstlenmişti. Nara eyaleti, 2012-2020'de görev yapan ve Temmuz 2022'de suikasta uğrayarak hayatını kaybeden eski Başbakan Abe Şinzo ile de ilişkilendiriliyor. Abe'nin ardından görev yapan Suga Yoşihide, Kişida Fumio ve İşiba Şigeru'nun ardından Takaiçi, Abe sonrası göreve gelen dördüncü başbakan olacak.
