Türkiye ve Avrupa Birliği İlişkilerinde Trump Etkisi
Türkiye-AB ilişkilerini değerlendirmek ve yeniden canlandırma çabalarını gündeme getirmek üzere 20 Ocak 2023'te ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın göreve başlaması önemli bir dönüm noktası oldu. Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Aylin Ünver Noi, bu süreçte Türkiye ve AB ilişkilerinin nasıl bir seyir izlediğini ele aldığı analizinde, Trump döneminin etkilerini vurguluyor.
Trump'ın Yönetimi ve AB Ülkeleri Üzerindeki Etkileri
Trump'ın yönetimi ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri (ABD) politikalarının Avrupa Birliği (AB) devletleri üzerinde önemli bir etkisi olması bekleniyor. Trump göreve başlamadan önce dahi, ABD'de Hükümet Verimliliği Bakanı olarak görev yapacağı duyurulan Elon Musk'ın bazı AB ülkelerinin içişlerine müdahale ettiği gözlemlendi. Örneğin, Almanya için Alternatif (AfD) lideri Alice Weidel ile röportaj yaparak destek toplama çabası, AB içinde ABD'nin yeni yönetiminin içişlerine karıştığı algısını güçlendirdi.
23 Şubat 2023'te yapılacak Almanya erken seçimleri öncesinde, mevcut Şansölye Olaf Scholz, Türkiye ve AB'nin yeniden görüşme ve diyalog başlatmak için çaba içinde olduklarını belirtti.
ABD-AB İlişkilerinde Hızla Artan Gerilim
Trump'ın göreve başlamasıyla birlikte, ABD'nin AB ile temasa geçmediği gözlemleniyor. 27 Ocak 2023'te düzenlenen AB Dışişleri Bakanları toplantısında, Grönland konusunun müzakeresine gidilmeyeceği ifade edildi. Bu durum, ABD ile AB arasındaki savunmadan ticarete birçok konuda derin farklılıkların bulunduğunu gösteriyor ve önümüzdeki süreçte gerilimli bir dönemi işaret ediyor.
Türkiye'nin Stratejik Önemi ve AB İle İlişkileri
Trump'ın dış politikalarındaki odak noktasının Avrupa ve Orta Doğu olmaması, bu bölgelerdeki ülkelerin kendi sorunlarını çözme ihtiyacını beraberinde getiriyor. Bu bağlamda, Türkiye'nin bölgede arabulucu rolü ve AB ile dış ve güvenlik politikaları açısından uyum yakalayabilmesi önemli bir fırsat sunuyor.
Zira, Türkiye'nin yıllardır güncellenmesini bekleyen Gümrük Birliği ve AB'nin son yıllarda geliştirdiği savunma stratejileri, iki tarafın işbirliğini yeniden tesis etmek için kritik bir zemin hazırlıyor.
Güncel Gelişmeler ve Gelecek Perspektifi
Türkiye ve AB ilişkileri son yıllarda duraklama sürecindeyken, 2024 Raporu gibi belge ve önerilerle yeniden etkileşim sağlama çabaları sürüyor. Ancak bu çabaların, Kıbrıs meselesi gibi kritik engellerle karşılaştığı da göz önünde bulundurulmalı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 9 Ağustos 2024'te AB Dışişleri Bakanlarının Gayriresmi Toplantısı'na katılarak işbirliğinin nasıl geliştirileceği üzerine değerlendirmelerde bulundu. Kaja Kallas'ın Türkiye'yi önemli bir stratejik ortak olarak tanımlaması, ilişkilerin geleceği üzerinde etkili olabilir. Ancak, Türkiye ve AB'nin üyelik sürecinin tekrar gözden geçirilmesi, ilişkileri güçlendirmek için en etkili yol olacaktır.
Prof. Dr. Aylin Ünver Noi, bu analizinde Türkiye-AB ilişkileri konusundaki gözlemlerini aktararak, ilişkilerin gelecekte nasıl şekilleneceğine dair ışık tutuyor.
*Makalelerdeki fikirler yazarına aittir ve Anadolu Ajansının editoryal politikasını yansıtmayabilir.
