UCM'den Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne Ziyaret
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) ziyaretinde, bölgedeki çatışmalardan ciddi endişe duyduklarını belirtti. KDC'nin doğusunda yaşanan gerilimlerin ardından başkent Kinşasa'da yaptığı temaslarda, herkesin hukuka uyması gerektiği mesajını verdi.
Yerli Makamlarla İşbirliği Vurgusu
UCM'den yapılan açıklamada, KDC'deki araştırmaların devam ettiği ve ülkenin doğusunda işlenen suçlarla ilgili soruşturmaların ilerlemesi için yerel ve ulusal makamlarla işbirliğinin öneminin altı çizildi. Han, basına yaptığı açıklamada, "KDC'deki son gelişmelerden son derece endişeliyiz. Özellikle doğudaki durumun çok ciddi olduğunu biliyoruz. Yüzlerce kişinin öldüğü, binlerce kişinin yaralandığı bildiriliyor," dedi.
Hukukun Üstünlüğü ve Uluslararası Ceza Hukuku
Han, "Herhangi bir silahlı grup, silahlı kuvvetler veya ordular kontrolsüz hareket edemez. Uluslararası insancıl hukuka uymaları gerekiyor. Şu anda çok açık söylüyorum, hukukun etkili olduğu görülmelidir. Herkes Roma Statüsü'ne uymalıdır," ifadelerini kullandı.
UCM Başsavcısı, "Kimse sivillere saldıramaz, insanlara zarar veremez, öldüremez. Bu, Kongo Demokratik Cumhuriyeti halkının da ısrar ettiği üzere uluslararası ceza hukukunun eşit şekilde uygulanıp uygulanmayacağını göreceğimiz bir andır," dedi.
Başkan Tshisekedi ve BM Temsilcisi ile Görüşmeler
Temasları kapsamında, KDC Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi ve KDC'deki Birleşmiş Milletler İstikrar Misyonu (MONUSCO) başındaki Bintou Keita ile görüşen Han, ayrıca çatışmalardan etkilenen mağdurlarla da bir araya geldi.
KDC'deki Çatışmalar ve UCM'nin Soruşturmaları
UCM Savcılık Ofisi, KDC'nin talebi üzerine ülkede işlenen suçlara ilişkin ilk soruşturmasını Haziran 2004'te başlattı. Bu süreçte üç mahkumiyet kararı veren Mahkeme, iki kişi için de arama kararı çıkardı. KDC, Mayıs 2023'te özellikle Kuzey-Kivu'da işlenen suçlarla ilgili UCM'ye ikinci kez başvurdu.
Kerim Han, 14 Ekim 2024'te, UCM'nin KDC'deki soruşturma çalışmalarını yenileme kararı aldığını ve önceliğin Ocak 2022'den bu yana işlenen suçlara verileceğini açıkladı. Soruşturmalar, çocuk savaşçılar, cinayetler, sivillere saldırılar, tecavüz ve diğer birçok savaş suçu üzerine odaklanacak.
Yerli Nüfus Üzerindeki Etkiler
KDC'nin doğusundaki çatışmalar sonucunda yılbaşından bu yana 500 binden fazla kişi yerinden oldu. BM, Goma şehri çevresindeki çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısının 3 bine yaklaştığını bildirdi. M23 isimli grup, bölgedeki birçok köy ve kasabayı kontrol altına alarak, Kuzey-Kivu'nun başkenti Goma'yı ocak sonunda ele geçirmiş durumda.
Bölgesel güvenliği sağlamak amacıyla 23 Mart 2009'da imzalanan barış anlaşmasının bozulmasıyla ortaya çıkan M23 grubu, büyük ölçüde Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame'nin kabilesi olan Tutsilerden oluşuyor. Ruanda, KDC'deki çatışmalarla ilgili suçlamaları reddediyor.
