Uydu Vericili Poyraz Kuşu 8 Ülkeyi Geçerek Kızıldeniz'e Ulaştı
Aras Kuş Cenneti'nden başlayan göç rotası uydu verileriyle kayda alındı
Iğdır'da 20 Mayıs 2024'te ağlara takıldıktan sonra kanatlarına uydu verici takılan poyraz kuşu (Haematopus ostralegus), Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi ve uydu izlemeleri sayesinde kapsamlı bir göç rotası ortaya koydu.
Çalışmalar, KuzeyDoğa Derneği ile Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün izniyle Tuzluca ilçesine bağlı Yukarı Çıyrıklı köyündeki Aras Kuş Cenneti'nde yürütülüyor. Merkezde üzerine verici takılan göçmen kuşlar düzenli olarak takip ediliyor.
Takip edilen poyraz, sinyallerini verdiği ülke listesinde Türkiye, Ermenistan, Irak, Suudi Arabistan, Mısır, Eritre, Sudan ve Yemen yer aldı. Havaların soğumasıyla güney yönlü göçe başlayan kuş, 17 Temmuz 2025'te Şırnak'tan geçip Irak üzerinden Kızıldeniz'e ulaştı.
Kuş, Suudi Arabistan'ın Kızıldeniz kıyısındaki Al Qahma bölgesine yerleşti ve daha güneye gitmeden önce burada belirli süreler geçirdi. Ara veriler kuşun en yüksek uçuşunu 6.224 metre, en hızlı uçuşunu ise saatte 132 kilometre olarak kaydetti.
Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu (KuzeyDoğa Derneği Başkanı, Koç ve Utah üniversiteleri öğretim üyesi) AA muhabirine, kuştan gelen verilerin bilim insanlarını heyecanlandırdığını ve hâlâ veri almaya devam ettikleri için mutlu olduklarını belirtti.
Şekercioğlu, kuşun yaz aylarını Aras Nehri üzerindeki adalarda geçirip burada beslendiğini ve bu adaların nehirden çakıl çıkaran kişilerce tahrip edildiğini vurguladı. Kuşun Doğu Anadolu, Suriye, Irak, Suudi Arabistan ve Kızıldeniz'i geçerek Eritre'ye ulaştığını aktardı.
Şekercioğlu, kuşun benzer bir güzergahtan geri döndüğünü, yeniden Aras Nehri adalarına geldiğini ve şu an itibarıyla Cidde'nin güneyinde, Kızıldeniz kıyısında olduğunu söyledi. Kuşun tahminen Kızıldeniz'i tekrar geçerek Eritre'de kışı geçireceği ve 2026 ilkbaharında Aras Nehri'ne dönerek üremesinin umut edildiği belirtildi.
Son olarak Şekercioğlu, bölgenin kuş varlığı açısından son derece zengin olduğuna dikkat çekerek, su kuşu olmasına rağmen Arabistan çöllerini ve 8 ülkeyi aşarak Kızıldeniz kıyısında kışı geçiren poyrazın üremek için yeniden Aras Nehri'ne göç ettiğini ifade etti.
KuzeyDoğa Derneğince Iğdır'daki Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezinde yakalanarak uydu vericiyle takibe alınan, Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğince (IUCN) oluşturulan kırmızı listedeki poyraz kuşu (Haematopus ostralegus), 8 ülkeden sinyal verdi.
