Uzmandan antibiyotik uyarısı: Gereksiz kullanım antimikrobiyal direnci artırıyor

Prof. Dr. Yasemin Ersoy, gereksiz antibiyotik kullanımının antimikrobiyal direnci artırdığını; farkındalık, doğru doz ve sürenin hayati olduğunu vurguladı.

Yayın Tarihi: 29.11.2025 14:13
Güncelleme Tarihi: 29.11.2025 14:15

Uzmandan antibiyotik uyarısı: Gereksiz kullanım antimikrobiyal direnci artırıyor

Uzmandan antibiyotik uyarısı: Gereksiz kullanım antimikrobiyal direnci tetikliyor

Acıbadem Kayseri Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Yasemin Ersoy, antibiyotiklerin gereksiz kullanımının antimikrobiyal direnç sorununu derinleştirdiğini belirterek farkındalığın önemine dikkat çekti.

Antibiyotiklerin rolü

Prof. Dr. Ersoy, antibiyotiklerin yüzyılımızda birçok hayatı kurtardığını ve ortalama yaşam süresinin uzamasına önemli katkı sağladığını vurguladı: "Antibiyotik, aslında çağımızda yaşam süresinin uzamasına katkı sağlayan bir tedavi biçimidir. Belki bir yüz yıl öncesine kadar ölümlerin olduğu enfeksiyonlardan kurtulmamızı ve tedaviyi sağlayan, çok önemli mikroplara ve parazitlere karşı öldürücü olan ilaçlara antimikrobiyal diyoruz. Bakterilere, mantarlara, virüslere karşı kullanılan ilaçlara antimikrobiyal genel ifadesini kullanıyoruz."

Üst solunum yolu enfeksiyonlarında yanlış kullanım

Prof. Dr. Ersoy, kış döneminde artan üst solunum yolu enfeksiyonlarının büyük çoğunluğunun viral olduğunu ve antibiyotiklerin virüslere etkisi olmadığını hatırlattı: "Malum kış dönemindeyiz, havaların soğumasıyla beraber üst solunum yolu enfeksiyonları artıyor ama unutmayalım ki üst solunum yolu enfeksiyonlarının yani boğaz ağrısı ile doktora başvuran hastalarımızın yüzde 70-80’i viraldir ve antibiyotiklerin virüslere karşı bir etkisi olmaz. Çoğu reçetelere baktığımızda üst solunum yollarının yüzde 80’inde antibiyotiklerin yazıldığını görüyoruz."

Antimikrobiyal direnç alarmı

Ülkemizdeki durumun Avrupa ülkelerine göre daha endişe verici olduğunu belirten Ersoy, "Ülkemizde antimikrobiyal direnç Avrupa ülkelerine göre daha endişe verici durumda diyebiliriz. Gereksiz kullanımı önlemek için farkındalık önemli" dedi. Dünya Sağlık Örgütü verilerini aktaran Ersoy, antimikrobiyal direnç nedeniyle yaşanan can kayıplarına ilişkin çarpıcı rakamları paylaştı: Her yıl 1 milyondan fazla insan direkt antimikrobiyallere dirençli enfeksiyonlar sebebiyle hayatını kaybediyor; 5 milyon insanın ölümünde ise katkısı olduğu tahmin ediliyor. Ersoy, önlem alınmazsa 2050 yılında bu sayının yılda 10 milyon olabileceğini ifade etti.

Önlemler ve doğru kullanım

Toplum farkındalığının ve doğru uygulamanın altını çizen Prof. Dr. Ersoy, şu önerilerde bulundu: Antibiyotikleri gereksiz yere kullanmamak, hekimden antibiyotik isteğinde bulunmamak ve hekim önerdiği zaman antibiyotiği doğru şekilde, sürede ve dozda kullanmak önemli. Ayrıca önerilen dozların altındaki kullanımların da direnç gelişiminde etkili olabileceğini vurguladı. Enfeksiyonların azaltılmasının, dolayısıyla antibiyotik kullanımının düşürülmesinin direnç sürecini kontrol altına almada kritik rol oynayacağını belirtti.

Bağışıklık, hijyen ve aşıların rolü

Prof. Dr. Ersoy konuşmasını şu sözlerle sonlandırdı: "Bağışıklığımızı güçlendirerek enfeksiyonları azaltabiliriz. Hijyene önem göstermek, doğru bilgi ve doğru yöntemle hareket etmemiz çok önemli. Hasta insanların toplu alanlarda maske takması ya da kendimizin koruyucu önlemler almamız, olmamız gereken aşıları hekimimizden yardım alarak aşılarımızı olmak yine enfeksiyonlara yakalanmamızda bizde koruyucu etki oluşturacaktır. Enfeksiyon ve antimikrobiyal kullanımı azaldığında, gereksiz antibiyotik kullanımını azalttığımızda da süreçte üstümüze düşeni yapmış olacağız."

ANTİBİYOTİKLERİN GEREKSİZ KULLANIMININ DİRENÇ SORUNUNA YOL AÇTIĞINI BELİRTEN ACIBADEM KAYSERİ...

ANTİBİYOTİKLERİN GEREKSİZ KULLANIMININ DİRENÇ SORUNUNA YOL AÇTIĞINI BELİRTEN ACIBADEM KAYSERİ HASTANESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ UZMANI PROF. DR. YASEMİN ERSOY, "ÜLKEMİZDE ANTİMİKROBİYAL DİRENÇ AVRUPA ÜLKELERİNE GÖRE DAHA ENDİŞE VERİCİ DURUMDA DİYEBİLİRİZ. GEREKSİZ KULLANIMI ÖNLEMEK İÇİN FARKINDALIK ÖNEMLİ" DEDİ.

ANTİBİYOTİKLERİN GEREKSİZ KULLANIMININ DİRENÇ SORUNUNA YOL AÇTIĞINI BELİRTEN ACIBADEM KAYSERİ...