Öğrenci sayısı az olduğu için “hayalet üniversite” diye eleştirilen Anadolu’daki bazı üniversiteler, sessiz sedasız çalışmalarına devam ediyor. Bu üniversiteler, Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) belirlediği ihtisas alanlarında projeler üreterek, hem bulundukları bölgenin kalkınmasına katkı sağlıyor hem de dünya markalarıyla iş birliği yapıyor. Tekstilden sağlığa, gıdadan enerjiye kadar farklı sektörlerde kendi markalarını yaratan bu üniversiteler, Anadolu’nun kadim topraklarında bilim ve teknoloji üretiyor. İşte, Anadolu’nun hayalet üniversiteleri diye eleştirilen ama dünyaya açılan o okulların başarı hikayeleri...
HANGİ ÜNİVERSİTELER İHTİSASLAŞTI?
YÖK, 2016 yılında başlattığı ihtisaslaşma programıyla, üniversitelerin belirli alanlarda uzmanlaşmasını ve rekabet gücünü artırmasını hedefledi. Bu kapsamda, 5’i pilot, 10’u tematik, 15’i bölgesel olmak üzere toplam 30 üniversite ihtisaslaşma sürecine dahil edildi. Bu üniversiteler, YÖK tarafından belirlenen 12 farklı alanda çalışmalar yürütmeye başladı. Bu alanlar şöyle:
* Enerji
* Su ve su ürünleri
* Gıda ve tarım
* Sağlık
* Çevre
* Savunma ve uzay
* Madencilik
* Tekstil
* Turizm
* Spor ve sağlık
* Eğitim
* Sosyal bilimler
HANGİ ÜNİVERSİTELER NE GİBİ PROJELER ÜRETTİ?
Anadolu’daki ihtisas üniversiteleri, belirlenen alanlarda birçok proje üretti. Bu projeler, hem üniversitelerin hem de bölgelerin gelişimine katkı sağladı. Bazı projeler, ulusal ve uluslararası alanda tanınan markalarla iş birliği içinde yürütüldü. İşte, Anadolu’nun hayalet üniversiteleri diye eleştirilen ama dünyaya açılan o okulların bazı projeleri:
Giresun Üniversitesi
Giresun üniversitesi fındık alanında ihtisaslaştı. Üniversite, “Dijital Fındık Uzmanı” uygulaması başlattı. Bu uygulama, fındık üreticilerine fındık bahçelerinin durumu, hastalık ve zararlılar, gübreleme, budama, hasat zamanı gibi konularda bilgi veriyor. Ayrıca, üniversite, fındıkta verim ve kaliteyi artırmak için araştırmalar yapıyor.
Hitit Üniversitesi
Sağlık alanında ihtisaslaşan Hitit Üniversitesi, entübe edilmiş çocukların tedavilerini kolaylaştıracak emzik ile kalp hastalıklarının nefesten teşhisine olanak sağlayan elektronik burun geliştirdi. Bu ürünler, hem yerli hem de yabancı patent başvuruları yapıldı.
Yozgat Bozok Üniversitesi
Yozgat Bozok Üniversitesi, endüstriyel kenevir alanında ihtisaslaştı. Üniversite, kenevir saplarından tekstil, inşaat, kompozit veya yalıtım sektörüne yönelik çalışmalar için hammadde oluşturuyor. Ayrıca, üniversite, kenevir tohumu yağı, kenevir unu, kenevir çayı gibi ürünler üretiyor.
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
Turizm alanında ihtisaslaştı. Üniversite, yöresel lezzetler ile yeni ürün geliştirilmesi ve turizme kazandırılması projesiyle gastronomik bir hediyelik eşya tasarlama çalışmaları yapıyor. Proje çerçevesinde Nevşehir’e ait coğrafi işaretli ürünler kullanılarak yeni bir ürün de (kurabiye, cookie vb.) geliştirilecek.
Aksaray Üniversitesi
Aksaray Üniversitesi spor ve sağlık alanında ihtisaslaştı. Üniversite, çocuklarda sporun teşvik edilmesi ve spor okuryazarlığının artırılması amacıyla Türkiye’de bir ilk olan, tematik bir spor müzesini ve kütüphaneyi bir araya getiren Spor Kütüphanesi kurdu.
Gümüşhane Üniversitesi
Gümüşhane Üniversitesi, madencilik alanında uzmanlaşmış bir üniversite olarak bilim insanları, Gümüşhane ve çevresindeki petrol potansiyeli üzerine araştırmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar, bölgenin enerji potansiyelini ortaya çıkarmak ve gelecekteki enerji ihtiyaçlarını karşılamak için önemli bir adımdır.
Düzce Üniversitesi
Düzce Üniversitesi, sağlık ve çevre alanlarında öncü bir üniversite olarak belirlenmiş ve Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp (GETAT) Polikliniği kurulmuştur. Bu poliklinikte akupunktur, hirudoterapi (sülük), kupa uygulaması (hacamat), ozon tedavisi, mezoterapi, fitoterapi, apiterapi ve müzikoterapi gibi farklı tedavi hizmetleri sunulmaktadır.
Uşak Üniversitesi
Uşak Üniversitesi, deri, tekstil ve seramik endüstrilerinde öncü bir rol üstlenerek Türkiye'nin tek akademik tasarım merkezi olan Deri, Tekstil, Seramik Tasarım, Uygulama ve Araştırma Merkezi'ni (DTS Tasarım Merkezi) kurmuştur. "Design by Usak University" imzası taşıyan kıyafetlerde geri dönüşüm iplikleri kullanılmakta olup, bu ipliklerin %85'i Uşak'ta üretilmektedir. Bu sayede Uşak, sürdürülebilir moda ve yerel üretim konusunda benzersiz bir marka konumuna gelmektedir.