Antalya'da Coğrafi İşaretli Zeytinlerle Üretim Canlanıyor
HATİCE ÖZDEMİR TOSUN - Zeytin ve zeytinyağı üretiminde köklü bir geçmişe sahip olan Antalya, turizmin etkisiyle azalan üretimi yeniden canlandırmak için coğrafi işaretli yerel çeşitlere ağırlık veriyor.
Tarihten günümüze üretim
Kepez'deki Lyrboton Kome Antik Kenti kazılarında ortaya çıkarılan zeytinyağı tesisleri ve bölgedeki zeytin ağaçları, kentteki üretimin 2 bin 200 yıl öncesine dayandığını gösteriyor. 1960'lı yıllara kadar üretimde söz sahibi olan Antalya'da, 1980'lerden itibaren düşüş başlayan üretimi artırmak için yeni ağaç dikimi ve yerel çeşitlerin tescil çalışmaları sürüyor.
Hasat ve beklentiler
Antalya genelinde, Zeytinpark başta olmak üzere üretim alanlarında ekim ayıyla birlikte hasat başladığı bildirildi. Bahçelerden toplanan zeytinler hem satışa sunuluyor hem de sıkım için fabrikalara gönderiliyor. Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır, AA muhabirine yaptığı açıklamada kentte zeytinciliğin Hititlerin Pamfilya dönemlerinden itibaren var olduğunu belirtti.
Çandır, iklim koşulları nedeniyle bu yıl bir düşüş beklediklerini aktararak, "Antalya'da 50-55 bin ton zeytin hasadı, 7-8 bin ton da zeytinyağı bekliyoruz. Umuyorum ki bereketli olur," dedi. Üreticilere hasat sonrası işlemlere dikkat etmeleri, ürünleri hızlıca sıkıma götürmeleri ve hijyen kurallarına uymaları çağrısında bulundu.
Çandır ayrıca, Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü işbirliğinde hazırlandıkları uyarı levhalarını tüm zeytin sıkım fabrikalarına yerleştirdiklerini ve şişeleme sırasında ışık görmeyen teneke, cam ya da özel plastik kaplarla hijyene dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
Coğrafi işaretli çeşitlerin yaygınlaştırılması
Çandır, Antalya'ya özgü coğrafi işaretli zeytinler arasında 'Tavşan Yüreği'nin bulunduğunu ve tescil başvurusu devam eden 'Beylik' zeytininin de kalite açısından öne çıktığını söyledi. Çandır, geçmişte bazı ağaçlara kent dışından çeşitlerin dikildiğini, şimdi ise yerel çeşitlerin yaygınlaştırılmasıyla kaliteyi ve üretimi artırmayı hedeflediklerini ifade etti.
Üretim verileri ve hedefler
İl Tarım ve Orman Müdürü Şakir Fırat Erkal ise Türkiye genelinde 9 milyon 133 bin 188 dekar alanda zeytin üretimi yapıldığını, Antalya'da ise üretimin 180 bin 920 dekar alanda sürdüğünü aktardı. Kentteki üretimin Türkiye'nin yaklaşık %2'si olduğunu belirten Erkal, bölgeye özgü zeytin üretiminin artması için çalışmaların devam ettiğini kaydetti.
Zeytin ve zeytinyağı üretiminde köklü bir geçmişe sahip olan ancak turizmin hareketlenmesiyle üretimin düştüğü Antalya'da, verimi artırmak için üreticiler coğrafi işaretli "Tavşan Yüreği" ve tescil çalışmaları devam eden "Beylik" zeytin üretimine yönlendiriliyor.
