Google, Gemini sohbetlerinin çevresel etkilerini açıkladı
MURAT TEMİZER - Google'ın yapay zeka sohbet robotu Gemini üzerinden gönderilen ortalama bir metin istemi (prompt), ortalama 0,24 vatsaat (0,00024 kilovatsaat) enerji tüketiyor. Bu miktar, modern bir televizyonun dokuz saniyelik elektrik tüketimine karşılık geliyor.
Raporda ölçülen temel veriler
Şirketin yayımladığı kapsamlı saha ölçümlerine göre, tek bir sohbet isteminin neden olduğu karbon salımı 0,03 gram, su tüketimi ise 0,26 mililitre olarak ölçüldü. Google, bu su miktarını 'beş damlaya' eşdeğer olarak ifade etti.
Enerji ve emisyonlarda hızlı düşüş
Google mühendisleri, Mayıs 2024 ile Mayıs 2025 arasındaki dönemde ortalama bir sohbetin enerji tüketiminin 33 kat, karbon emisyonunun ise 44 kat gerilediğini bildirdi. Şirket, son bir yılda yalnızca yazılım verimliliği ve model iyileştirmeleri sayesinde 23 kat, daha iyi makine kullanımıyla da 1,4 kat enerji tasarrufu sağlandığını belirtti. Aynı süreçte, Google'ın temiz enerji tedariki de emisyon yoğunluğunu 1,4 kat düşürdü.
Ölçüm metodolojisi: Dar kapsamlı vs kapsamlı
Google, önceki bağımsız çalışmaların çoğunun 'dar kapsamlı' ölçüm sınırları nedeniyle yanıltıcı olabileceğini savunuyor. Birçok hesaplama yalnızca aktif yapay zeka işlemcilerinin tüketimini hesaba katarken, Google kendi metodolojisinde bekleme konumundaki makineleri, işlemci ve bellek gücünü ile veri merkezlerinin soğutma sistemlerini de ölçüme dahil etti. Bu yaklaşım sayesinde aynı Gemini sohbeti için 'dar kapsamlı yöntem' 0,10 vatsaat hesaplanırken, 'kapsamlı yöntem'le değer 0,24 vatsaat olarak ölçüldü.
Su ayak izi ve veri merkezi uygulamaları
Raporda dikkat çeken bir başka bulgu ise su tüketimi oldu: Google veri merkezlerinde bir istem için ortalama 0,26 mililitre su tüketildiği belirtildi. Bu miktar, önceki bazı çalışmalarda belirtilen 45 ila 50 mililitrelik tahminlerin yüzlerce kat altında kaldı. Raporda ayrıca, Google'ın 2023'te yüksek su stresi yaşayan bölgelerde kurulan veri merkezlerinde hava soğutmalı sistemler kullanacağını açıkladığı ve böylece bu bölgelerde yapay zeka hizmetleri için harcanan suyun 'sıfıra yakın' seviyeye çekilmesinin hedeflendiği hatırlatıldı.
Toplu etki ve şeffaflık çağrısı
Google, tek bir sohbetin etkisinin düşük olduğunu ancak milyarlarca kullanıcı nedeniyle toplam etkinin dikkatle izlenmesi gerektiğini vurguladı. Verilere göre son 12 ayda dolaylı karbon ayak izini ifade eden Scope 2 emisyonları 47 kat, doğrudan donanım kaynaklı Scope 1 ve 3 emisyonları ise 36 kat azaldı. Şirket, ultra verimli veri merkezleri, özel tasarlanan donanımlar ve karbon-sıfır enerji hedefleri sayesinde çevresel maliyetlerin daha da düşeceğini belirtti.
Google mühendisleri: 'Yapay zekanın yetenekleri gelişirken, çevresel verimliliğinin de aynı hızda ilerlemesi gerekiyor.'
Raporda ayrıca günlük sohbet, prompt sayısı ve Gemini kullanım oranına ilişkin bilgilere yer verilmedi.
