Gümrük Birliği'nin Güncellenmesi Türkiye ve AB İçin 'Kazan-Kazan'
EMİRHAN YILMAZ - İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki en önemli konulardan birinin Gümrük Birliği olduğunu belirterek, bunun güncellenmesinin hem Türkiye hem de AB için kazan-kazan olacağını söyledi.
Gümrük Birliği'nin önemi ve güncelleme gerekliliği
Zeytinoğlu, Gümrük Birliği'nin sanayi ürünlerini kapsadığını ve 1996'dan bu yana Türkiye'nin AB ile ticarette 300 milyar dolar açık verdiğini hatırlattı: "Türkiye 1996'dan bugüne AB ile yaptığı ticarette 300 milyar dolar ticaret açığı verdi. Ona rağmen biz Gümrük Birliği'nin güncellenmesini istiyoruz."
İlerleyen süreçte tarımsal ürünler, hizmetler ve kamu alımlarının da bu çerçeveye dahil edilmesi gerektiğini ifade eden Zeytinoğlu, AB'nin kendi başına yaptığı serbest ticaret anlaşmalarının Türkiye'yi dezavantajlı duruma düşürdüğünü belirtti. AB'nin yaklaşık 70 nitelikli serbest ticaret anlaşması yaparken, Türkiye'nin masada olmadığı durumların adil olmayan sonuçlar doğurduğunu vurguladı.
ABD ile ticaret, tarife politikaları ve 100 milyar dolar hedefi
Zeytinoğlu, küresel belirsizliklerin altın ve diğer fiyat hareketlerini etkilediğini söylerken, ABD Başkanı Donald Trump döneminin bu belirsizlikleri artırdığını belirtti. Trump'ın söylem ve yaklaşımının küresel fiyatlamalarda dalgalanmaya yol açtığını kaydetti.
ABD'nin uyguladığı tarife politikalarının diplomatik olmadığını ifade eden Zeytinoğlu, Türkiye'ye getirilen yüzde 15 civarındaki tarifelerin ihracatı yavaşlatacağını belirterek, "Amerika pazarı çok önemli ve çok büyük bir pazar. Bu yüzde 15'in telafi edilmesi konusunda görüşümü bildirdim." dedi.
Trump'ın ilk döneminde dile getirilen 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefinin ulaşılması için ABD'nin Türkiye'ye doğrudan yatırım yapmasının gerekli olduğunu söyleyen Zeytinoğlu, AB'nin Türkiye'ye yaptığı 260 milyar dolar yatırımı örnek gösterdi.
Doğal gaz, kaya gazı ve uçak alımlarıyla ilgili son görüşmelerin sürdüğünü ve bu ürünlerin Türkiye için zaten ihtiyaç olduğunu belirten Zeytinoğlu, alımların kaynağının ve pazarlıkların doğru yapılmasının önemine dikkat çekti.
Çin ile rekabet: Tehdit ve fırsatlar
Zeytinoğlu, Çin'in Türkiye için hem tehdit hem fırsat oluşturduğunu belirterek, Türkiye'nin Çin'den yıllık 50-55 milyar doları aşkın ithalatı olduğu ve Çin'e karşılık sadece 4 milyar dolar civarında ihracat yaptığı bilgisini paylaştı.
Çin'in ölçek ekonomisi ve düşük maliyetleri nedeniyle dünya pazarlarında Türkiye ürünleriyle rekabet ettiğini vurgulayan Zeytinoğlu, bu durumun Türkiye için baskı yarattığını ve stratejik bağımlılığın risklerine dikkat çekti. Salgın döneminde kritik tedariklerin kesintiye uğramasının hatırlatmasını yaparak, yerli üretimin önemine değindi.
Sonuç olarak Zeytinoğlu, Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin ve uluslararası pazarlarda daha dengeli ilişkilere gidilmesinin hem Türkiye hem de AB için ekonomik fayda sağlayacağını belirtti.
Öne çıkan veriler: Türkiye-AB ticaret açığı: 300 milyar dolar (1996'dan itibaren), AB yatırım miktarı: 260 milyar dolar, Çin'den yıllık ithalat: 50-55 milyar dolar, Çin'e ihracat: 4 milyar dolar, ABD'ye ek tarife: %15, Trump dönemi hedefi: 100 milyar dolar.
İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Türkiye ile AB arasındaki ana konulardan birinin Gümrük Birliği olduğunu belirterek, Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin hem Türkiye hem AB için "kazan-kazan" olacağını bildirdi.
