İSO Meclisi Ağustos Olağan Toplantısı Odakule'de Yapıldı
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi'nin ağustos ayı olağan toplantısı, "Sanayimizin Sorunlarına Yeni Nesil Bir Bakış Açısıyla Çözüm Arayışı" başlığıyla Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonu'nda gerçekleştirildi. Toplantıya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da katıldı.
Bahçıvan: "Türk sanayisi atılım yaparak bir üst lige çıkmalıdır"
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, konuşmasına 30 Ağustos Zaferi'nin 103. yıl dönümünü anarak başladı ve birlik beraberliğin önemine vurgu yaptı. Bahçıvan, Türkiye'nin üretim ve sanayi politikalarında kapsamlı bir dönüşüme ihtiyaç duyduğunu belirterek, "Türk sanayisi atılım yaparak bir üst lige çıkmalıdır." dedi.
Küresel gelişmeler ve teknoloji dönüşümü
Bahçıvan, dünya ve Türkiye ekonomilerindeki gelişmelere ilişkin değerlendirmesinde, gelişmiş ülkelerde üretimde dönüşümün hızlandığını, gelişmekte olan ülkelerde ise üretim koşullarının zorlaştığını söyledi. Yeşil ekonomi, yapay zeka, bulut bilişim, dijitalleşme, biyoteknoloji, metal yaka robotlar, nesnelerin interneti ve big data gibi alanlardaki hızlı değişimlere dikkat çekti ve nadir toprak elementleri mücadelesine işaret etti.
Küresel belirsizlik ve jeopolitik riskler
Bahçıvan, dünya ekonomisinde yüksek belirsizlik ortamının arttığını belirterek, ABD, Çin ve AB merkezli ticaret gerilimlerinin; Rusya-Ukrayna ve Orta Doğu başta olmak üzere jeopolitik gelişmelerin ekonomiyi olumsuz etkilediğini ifade etti. Bu süreçlerin para politikalarından yatırım kararlarına kadar geniş bir alana yayıldığını vurguladı.
Ekonomik görünüm: OVP ve enflasyon
2025 üçüncü çeyrek itibarıyla enflasyonun kademeli düşüş eğiliminde olduğunu hatırlatan Bahçıvan, büyümenin ılımlı, cari açık ve sermaye akımlarına ilişkin risklerin genel olarak dengeli olduğunu belirtti. Merkez Bankası rezervlerinde iyileşme ve risk primlerinde gerileme olduğunu; buna rağmen kredi notlarının hala "yatırım yapılabilir" seviyenin altında kaldığını söyledi.
Bahçıvan, OVP’nin en temel hedefi olan enflasyonla mücadelede temel mal kalemlerinde önemli mesafe kaydedildiğini, ancak kira ve eğitim gibi hizmet kalemlerindeki katılığın enflasyonun düşüşünü zorlaştırdığını vurguladı. Ayrıca sanayi kaynaklı yurt içi ÜFE'nin yüzde 20'lere gerilediğini, hizmet sektörü enflasyonunun ise halen yüzde 48'lerde seyrettiğini hatırlattı.
Karsızlık ve verimlilik sorunları
İSO Başkanı, sanayideki temel sorunun karsızlık olduğunu belirterek, bu sorunu sadece ücret, kur veya faiz gibi unsurlara indirgememenin önemine değindi. Bahçıvan, toplam faktör verimliliğindeki zayıflığın nedenlerinden birinin kaynakların optimal dağılımından uzaklaşma olduğunu, kamunun teşvik ve finansman mekanizmalarının kaynak dağılımını bozduğunu ve bunun fazlalık kapasiteye yol açtığını ifade etti.
Reform çağrısı: Zihniyet değişimi ve performans odaklı dönüşüm
Bahçıvan, sanayi firmalarının ölçek, sermaye ve bilanço sağlamlığı gibi konularda güçlenmesi gerektiğini belirtti. "Türk sanayisi tüm bu kulvarlarda atılım yaparak bir üst lige çıkmalıdır." sözleriyle reform ihtiyacını vurguladı. Sanayide verimliliği ödüllendiren, seçici ve performans odaklı bir dönüşüm programına ihtiyaç olduğunu; KOBİ başta olmak üzere firma ekosisteminin yakından incelenmesi gerektiğini söyledi.
Desteklenebilecek firmaların performans kriterleriyle tespit edilip teknoloji ve yönetişim planları ile yeniden yapılandırılabileceğini; sermayelendirme veya ortaklık güçlendirmesi gibi yollarla dönüşüm potansiyeli taşıyan şirketlere fırsat verilmesi gerektiğini belirtti.
KDV, halka arz ve finansman önerileri
Bahçıvan, KDV mevzuatının sanayiye ve üretime yük getirmeyecek şekilde baştan ele alınması gerektiğini vurguladı. Halka arz konusuna değinerek, Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nda halka açık firma sayısının 88, ikinci 500’de ise 39 olduğunu hatırlattı ve SPK süreçlerindeki gecikmelerin halka arzı olumsuz etkilediğini söyledi.
Eximbank kredi teminat mektuplarında bankaların aldığı yüksek komisyon oranlarının maliyet yarattığını, bunlara tavan getirilmesi gerektiğini ifade etti.
İstihdam, afet riski ve vize uygulamaları
Bahçıvan, uzun vadeli bir perspektifle 25-30 yıllık istihdam planlaması yapılmasının ve yeni neslin beklentilerinin dikkate alınmasının önemine dikkat çekti. EYT benzeri yaklaşımlardan kesinlikle uzak durulması gerektiğini savundu.
Deprem riskine ilişkin olarak Marmara ve İstanbul'daki sanayi yoğunlaşmasının kritik bir başlık olduğunu, sanayi tesislerinin güçlendirilmesi ve İstanbul sanayisinin Anadolu'ya taşınması projelerinin önemini vurguladı. Üretimini Anadolu'ya taşıyan firmaların memnuniyet düzeyinin araştırılmasının faydalı olacağını belirtti.
Avrupa Komisyonu'nun 15 Temmuz 2025 tarihli Schengen vize düzenlemesine rağmen uygulamada kolaylaştırıcı bir yaklaşım görmediklerini belirten Bahçıvan, vize gecikme ve retlerinin reel sektörü doğrudan etkilediğini ve vize müzakerelerinde özel sektörün aktif katılımının gerektiğini söyledi.
İSO Meclisi'nin toplantısı, reform odaklı bir gündemle sanayi politika ve yapısal dönüşüm ihtiyacını ön plana çıkardı.
