L’Oréal Türkiye desteğiyle ODTÜ’den hiperspektral atılım
Bu yıl L’Oréal Türkiye ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu iş birliğiyle düzenlenen "Bilim Kadınları İçin" Programı kapsamında ödül alan isimlerden biri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Sevinç Figen Öktem Seven oldu.
Hedef: Ulaşılabilir ve taşınabilir hiperspektral görüntüleme
Hesaplamalı görüntüleme alanındaki çalışmalarıyla öne çıkan Öktem Seven, doğrudan gözle görülemeyen yapı ve özellikleri görünür hâle getiren sistemler geliştiriyor. Proje; tarım, çevre ve sağlık başta olmak üzere birçok alanda karar süreçlerini hızlandıracak ve doğruluğunu artıracak düşük maliyetli, kompakt ve taşınabilir hiperspektral görüntüleme çözümleri sunmayı amaçlıyor.
Öktem Seven’in projesi, mevcut pahalı hiperspektral kameraların maliyet, boyut ve veri toplama süresi gibi engellerini aşmayı hedefliyor. Özel difraktif lensler ve yapay zekâ destekli algoritmalarla geliştirilecek sistem, görünür ve yakın kızılötesi (VNIR) bantta saniyeler içinde detaylı görüntüleme sağlayacak.
ODTÜ laboratuvarı ve uygulama hedefleri
Doç. Dr. Sevinç Figen Öktem Seven, Ocak 2015’te ODTÜ’ye katıldı. Doktorasını ABD’de Illinois Üniversitesi Urbana-Champaign’de tamamladıktan sonra NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nde araştırmacı olarak çalıştı. NASA deneyimi, hiperspektral sistemlerin potansiyelini görmesini sağladı; ancak bu sistemlerin yaygın kullanımını kısıtlayan yüksek maliyet ve büyüklük gibi sınırlamalar dikkatini çekti. Bu nedenle daha ulaşılabilir çözümler geliştirme vizyonuyla hareket ediyor.
ODTÜ’de kurduğu laboratuvarda genç araştırmacılarla birlikte çalışan Öktem Seven’in laboratuvar prototipinin bir yıl içinde tamamlanması ve endüstri iş birlikleri veya start-up girişimleri aracılığıyla sahada test edilebilecek hâle getirilmesi planlanıyor. Bu teknolojiyle bitki hastalıklarının erken tespiti, çevresel kirleticilerin belirlenmesi ve tıbbi teşhis süreçlerinde artan doğruluk hedefleniyor.
Programın etkisi ve yerli teknoloji potansiyeli
L’Oréal-UNESCO For Women in Science Programı, 140’dan fazla ülkede 4 bin 700’den fazla bilim kadınını destekledi. Programın küresel prestiji, daha önce Nobel ödüllü 7 bilim kadınının onurlandırılmasıyla da vurgulanıyor. Türkiye, bu uluslararası programda en aktif ilk beş destekçiden biri olarak gösteriliyor ve program sayesinde Dr. Öktem Seven gibi bilim insanlarının uluslararası alanda tanınmasının yolu açılıyor.
Programın bir diğer somut göstergesi olarak, bugüne dek ödül alan bilim kadınlarından 100’ünün akademik kariyerlerinde yükselerek doçent veya profesör unvanına eriştiği ifade ediliyor. Uzun vadede projenin yerli üretim ve teknolojik bağımsızlık açısından da önemli bir potansiyel taşıması bekleniyor.
DOÇ. DR. SEVİNÇ FİGEN ÖKTEM SEVEN