OGM'nin 2025-2030 İklim Yol Haritası: Yapay Zeka ve Teknolojiyle Orman Yangınlarına Karşı
MEHMET CAN TOPTAŞ/HÜLYA ÖMÜR UYLAŞ - Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü (OGM), iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla 5 yıllık bir yol haritası hazırladı.
Planın kapsamı ve hedefleri
OGM, 2025-2030 İklim Değişikliği Azaltım ve Uyum Stratejisi ile Eylem Planı kapsamında, iklim değişikliğine yönelik 23 uyum eylemi belirledi. Plan, kuraklık, sel, yükselen deniz seviyeleri ve ekstrem hava olayları gibi risklerin etkilerini azaltmayı, biyolojik çeşitliliği korumayı ve tarımsal üretimi sağlıklı tutmayı hedefliyor.
Yangınlarla mücadelede teknoloji ve yapay zeka önceliği
Orman yangınlarının sıklığı ve şiddetinin artması üzerine OGM, yangın önleme ve müdahale süreçlerini güçlendirmeyi amaçlıyor. Bu kapsamda yapay zeka destekli karar destek sistemleri ile kaynak kullanım verimliliği artırılacak, uzaktan algılama yöntemleri ve robotik teknolojilerin yaygınlaştırılması planlanıyor.
Uydu ve dron kullanımı genişletilecek; kuraklık, sel-taşkın, orman yangını ve heyelanlara yönelik tahmin ve erken uyarı sistemleri geliştirilecek.
Ormancılık, tarım ve ekosistem yönetimi
Plan, ormancılık ve tarım sektörlerinde dijitalleşmeyi tüm arazi tiplerini kapsayacak şekilde yaygınlaştırmayı öngörüyor. Ağaçlandırmaya uygun alanlar, saha ölçümleriyle birlikte coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama yöntemleriyle tespit edilecek.
Ulaştırma alanında kamu araç filolarında düşük veya sıfır emisyonlu araçlar teşvik edilecek. Tarımda ise kimyasal gübre yerine organik, organomineral, kompost ve yeşil gübre gibi alternatiflerin kullanımını destekleyecek AR-GE projelerine hız verilecek; tarımsal ormancılık ve canlı rüzgar perdesi faaliyetleri yaygınlaştırılacak.
Ekosistemlerin korunması ve sürdürülebilir yönetimiyle yutak alanların ve sera gazı tutumunun artırılması ile ekosistem kaynaklı emisyonların azaltılması sağlanacak. Sektör genelinde strateji, eylem planı ve makro planlamalar genişletilecek.
Kurumsal kapasite, eğitim ve hesaplama altyapısı
Teknik personele yönelik iklim dostu ormancılık eğitimleri düzenlenecek. Sera gazı emisyon ve tutum hesaplamaları için teknik altyapı güçlendirilecek.
Kentsel önlemler ve toplumsal farkındalık
Kent dokuları içinde erişilebilir yeni parklar, koruluklar, ağaçlandırma alanları ve yeşil koridorlar oluşturulacak; kentsel alanların çeperlerinde ve sanayi yerleşimleri arasında da yeşil kuşaklar planlanıyor.
Kentsel odunsu yeşil alan oranlarının belirlenmesi, izlenmesi ve artırılmasına yönelik teknik ve yasal bir mekanizma oluşturulması için belediyeler ve ilgili bakanlıklar iş birliği yapacak. Ayrıca iklim ve doğa okuryazarlığı programları yürütülecek; okullarda ve üniversitelerde biyolojik çeşitlilik ve ekosistem korumasına yönelik eğitim programları güncellenecek.
OGM'nin 2025-2030 planı, teknolojik yenilikler ve kurumsal güçlendirmeyle iklim kaynaklı risklerin azaltılmasını ve ülkenin uyum kapasitesinin artırılmasını hedefliyor.