Yapay Zeka Devrimi: 2033'te Piyasa Değeri 4,8 Trilyon Dolar
Yapay zekanın 2033'te mevcut nesnelerin interneti, blokzincir ve elektrikli araçları geride bırakarak piyasa değeri en büyük teknoloji alanı haline gelmesi öngörülüyor. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayımlanan Teknoloji ve İnovasyon 2025 raporuna göre, yapay zeka ekonomileri dönüştürüyor ve yeni fırsatlar sunuyor.
Ancak, bu dönüşüm sürecinin aynı zamanda eşitsizlikleri artırabilecek riskler taşıdığı vurgulanıyor. Raporda, yapay zekanın “doğası gereği kapsayıcı” olmadığına dikkat çekiliyor.
Yapay Zekanın Ekonomik Etkileri ve Eşitsizlikler
Yapay zekanın piyasa değerinin 2033 itibarıyla 4,8 trilyon dolara ulaşması, dijital dönüşümde önemli bir güç haline gelmesi anlamına geliyor. Ancak, yapay zeka altyapısına ve uzmanlığına erişim, başta ABD ve Çin olmak üzere birkaç ekonomide yoğunlaşmaya devam ediyor. 100 şirket, küresel kurumsal AR-GE harcamalarının yüzde 40'ını gerçekleştiriyor.
Önde gelen teknoloji şirketleri arasında yer alan Apple, Nvidia ve Microsoft, yaklaşık 3 trilyon dolarlık piyasayı kontrol ediyor ve bu rakam, tüm Afrika kıtasının gayrisafi yurt içi hasılasına eşit.
UNCTAD, bu durumun pazar hakimiyetinin teknolojik bölünmeleri genişletebileceğine ve gelişmekte olan birçok ülkenin yapay zekanın faydalarından mahrum kalma riski taşıdığına dikkat çekiyor.
Küresel Güney'deki Zorluklar
Rapora göre, çoğu Küresel Güney'de 118 ülke, yapay zeka gelişmelerinde yer alamıyor. Yapay zekanın dünya genelindeki mesleklerin %40'ını etkilemesi ve üretkenlik kazanımları sunması bekleniyor. Ancak, bu potansiyel kazançların iş gücünü olumsuz etkileyebileceği endişeleri artırıyor.
Yapay zekaya dayalı otomasyon, eşitsizliklerin artmasına ve gelişmekte olan ülkelerdeki düşük maliyetli iş gücünün rekabet avantajını azaltma riskine yol açabilir.
Daha Fazla İşbirliği ve Eşitlik Çağrısı
Bu bağlamda UNCTAD, yapay zeka düzenlemesi ve etik çerçeve şekillenirken, gelişmekte olan ülkelerin bu tartışmalarda yer alması için daha güçlü uluslararası işbirliği, eşitlik, şeffaflık ve ortak faydalara öncelik veren küresel adımlar atılması gerektiğini vurguluyor.
