Yenilenebilir Enerji İlk Kez Kömürü Geride Bıraktı

Ember'e göre bu yılın ilk yarısında yenilenebilir enerji kaynakları küresel elektrik üretiminde ilk kez kömürü geride bıraktı; güneş ve rüzgar talep artışını karşıladı.

Yayın Tarihi: 07.10.2025 09:16
Güncelleme Tarihi: 07.10.2025 09:16

Yenilenebilir Enerji İlk Kez Kömürü Geride Bıraktı

Yenilenebilir enerji, kömürü ilk kez geçti

Uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember tarafından yayımlanan Küresel Elektrik Sektörü Yarı Yıl Değerlendirmesi, bu yılın ilk yarısında küresel elektrik üretiminde önemli bir eşikten geçildiğini ortaya koydu. Rapora göre yenilenebilir enerji kaynakları, ilk kez kömürü geride bırakarak toplam elektrik üretiminde ön plana çıktı.

Güneş ve rüzgar talep artışını karşıladı

Dünyanın elektrik talebi bu dönemde yıllık bazda %2,6 büyürken, güneş ve rüzgardan sağlanan üretim bu talep artışının tamamını karşıladı. Bu gelişme, fosil yakıtlardan elektrik üretiminde sınırlı bir düşüşe yol açtı.

Raporda yer alan verilere göre, küresel elektrik üretiminde güneşin payı %8,8, rüzgarın payı %9,2 ve hidroelektriğin payı %13,9 olarak hesaplandı. Diğer yenilenebilir kaynakların payı ise %2,3 seviyesinde gerçekleşti. Sonuç olarak yenilenebilir kaynaklar toplamda %34,2 pay alırken, kömürün payı %33,1 oldu.

Üretim bazında yenilenebilir enerjiden üretilen elektrik 5 bin 72 teravatsaat (TWh) olarak kaydedildi; bu, kömürden üretilen 4 bin 896 TWh'nin üzerinde gerçekleşti. Elektrikte gazın payı %20,7, nükleerin payı ise %9,1 olarak bildirildi. Kalan üretim diğer fosil yakıtlardan sağlandı.

Emisyon ve yakıt paylarındaki değişim

Kömürün küresel elektrik üretimindeki payı bu dönemde yıllık bazda %0,6 azalırken, gazın payı %0,2 geriledi. Bu düşüşler sonucu elektrik sektöründen kaynaklanan emisyonlar da %0,2 azaldı.

Bölgesel farklılıklar ve kilit ülkeler

Dünyanın en büyük ekonomileri olan Çin, ABD, Hindistan ve Avrupa Birliği (AB) küresel dengeleri belirlemeye devam ediyor. Raporda Çin ve Hindistan'da fosil yakıtlardan üretimin azaldığı, temiz enerji üretiminin ise arttığı vurgulandı. Çin, raporda dünyanın temiz enerji lideri konumunu koruyor; Hindistan'da yenilenebilir kaynaklardan üretim, elektrik talebindeki artışı geride bıraktı. Buna karşın ABD ve AB'de fosil yakıtlardan elektrik üretimi yükseldi.

Ember analisti: Dönüşümün ilk işaretleri

Ember Kıdemli Elektrik Analisti Małgorzata Wiatros-Motyka, analizle ilgili değerlendirmesinde elektrik üretiminde "kritik bir dönüm noktasının ilk işaretlerinin" görüldüğünü belirtti. Wiatros-Motyka, "Güneş ve rüzgar, dünyanın elektrik üretim talebini karşılayabilecek kadar hızlı büyüyor. Bu durum, temiz enerjinin elektrik talep artışına ayak uydurmaya başladığı bir dönüşümün başlangıcına işaret ediyor." ifadelerini kullandı.