Adana Akyatan’da 20 Yılda 270 Bin Yeşil Deniz Kaplumbağa Yavrusu Denize Ulaştı
20 yıllık izleme ve koruma programı sonuçları
WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) ile Doğa Koruma ve Milli Parklar 7. Bölge Müdürlüğü işbirliğiyle Adana Akyatan’da yürütülen Yeşil Deniz Kaplumbağası İzleme ve Koruma Programının 20. yılında, 7 bin 500 tespit edilen yuva sonucunda yaklaşık 270 bin yavru denizle buluştu.
Program, 2006 yılından bu yana Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda yürütülüyor. Saha çalışmaları her yıl 1 Haziran-15 Eylül tarihlerinde gerçekleştiriliyor ve binlerce yavrunun güvenli şekilde denize ulaşması sağlanıyor.
Saha ziyareti ve yeni işbirlikleri
Programın 20. yılı dolayısıyla Akyatan’da yapılan saha ziyaretinde çalışmalar yerinde incelendi ve oyuncu Kaan Urgancıoğlunun WWF-Türkiye’nin doğa elçisi olduğu duyuruldu. Urgancıoğlu, sembolik olarak yeşil deniz kaplumbağalarını yuvalarından çıkarıp denizle buluşturdu.
Yetkililerden değerlendirme
Doğa Koruma ve Milli Parklar 7. Bölge Müdürü Faruk Atmaca, Akyatan’ın 1972’de yapılan kumul ağaçlandırmayla oluşturulduğunu ve alanın orman vasfında olması nedeniyle kaplumbağalar için en konforlu yuvalama alanlarından biri olduğunu vurguladı. Atmaca, saha aktivitelerinin insan erişimine kısıtlama getirildiğini ve sadece bilimsel amaçlı çalışmalar ile koruma faaliyetlerinin yürütüldüğünü belirtti.
Atmaca sözlerine şöyle devam etti: "WWF-Türkiye ile sürdürdüğümüz çalışmalarla yeşil deniz kaplumbağalarının Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesindeki statüyle ilgili önemli bir yol kat ettik. Çalışmalar sayesinde, burada kritik tehlikedeki türden tehdide yakın statüye doğru iyileşme sağladık. Verilen emeklerin karşılığının somut olarak görülmesi çok güzel. Yuva sayısının iyiye gitmesi de çalışmaların isabetli olduğunu gösteriyor."
Atmaca, saha bulgularına ilişkin şu bilgileri paylaştı: "Bu yıl yapılan çalışmalarda 470'in üzerinde yuva tespit edildi. Yaklaşık 100'ü hariç yuvalardan yumurta çıkışı oldu. Diğerleri de eylüle kadar takibimizde. Doğal olmayan engeller çıkması durumunda, yumurtalardan çıkan yavruların denize ulaşmasını engelleyecek bir durum oluşursa ortadan kaldırmak için varız."
WWF-Türkiye’nin perspektifi
WWF-Türkiye Genel Müdürü Ömür Kula, proje kapsamında bugüne kadar belirlenen 7 bin 500 yuva sonucunda yaklaşık 270 bin yavrunun denize ulaştığını açıkladı. Kula, yeşil deniz kaplumbağalarının yüzde 50’sinden fazlasının yumurtalarını Türkiye kıyılarına bıraktığına dikkat çekti ve "İkinci nesil annelere ev sahipliği yapıyoruz çünkü 15-20 sene içerisinde olgunlaşıp buraya tekrar geliyorlar" dedi.
Kula, Bölge Müdürlüğü’nün desteğinin çalışmalar için hayati olduğunu belirterek, "Onlar bu alanı koruyorlar. Biz de alanda veri ve gözlem çalışması yapıyoruz. Yeşil deniz kaplumbağalarının yuvalarının korunmasını ve sağlıklı şekilde yuvadan çıkabilmelerini sağlıyoruz. Yuvaların sıcaklığı, yıllar içerisindeki gelişim ve popülasyon bilgilerini tutuyoruz. Bu bilgileri uluslararası düzeyde paylaşıyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Kula, doğa elçisi Urgancıoğlu ile işbirliğinin tamamen gönüllülük esasına dayandığını; sanatçının doğa ve insanın birlikte yaşam misyonunu hayatına entegre eden bir profil taşıdığını ifade etti.
Elçiden mesaj
Oyuncu ve WWF-Türkiye doğa elçisi Kaan Urgancıoğlu, projeyi yakından takip ettiğini ve Akyatan gibi anlamlı bir girişimle doğa elçiliğine başlamaktan memnun olduğunu belirtti. Urgancıoğlu, "WWF-Türkiye yeşil deniz kaplumbağalarını korumaya tam 20 yıl önce başlamış. Bu sadece bir türü değil tüm ekosistemi koruma kararlılığını temsil ediyor" dedi ve ikinci nesil anne kaplumbağaların sahili tekrar bulmasının büyük bir başarı hikayesi olduğuna dikkat çekti.
Takip çalışmaları ve bulgular
WWF-Türkiye Deniz ve Yaban Hayatı Programı Müdürü Ayşe Oruç, sahada yuva yapan dişi bireylere markalama yaptıklarını bildirdi. Oruç, "Aynı zamanda 19 ergin dişi yeşil kaplumbağasına da uydu cihazı taktık. Burada yuva yapan yeşil deniz kaplumbağasının daha sonra hangi göç yollarını izlediğini, kışı nerede geçirdiğini takip etmemizi sağlıyor" dedi.
Oruç, uydu takip verilerine göre uydu cihazı taktıkları 19 yeşil deniz kaplumbağasının tamamının Kuzey Afrika kıyılarına giderek kışı orada geçirdiklerini ve sahada yuvalama ile birey sayısında artış gözlediklerini sözlerine ekledi.
Sonuç olarak, Akyatan’daki 20 yıllık izleme ve koruma programı, bölgedeki yeşil deniz kaplumbağası popülasyonunun korunması ve nesiller arası devamlılığının sağlanmasında somut başarılar ortaya koyuyor.
