Antibiyotik Direnci ve Süper Bakteriler: Gereksiz Kullanımın Tehlikesi
İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Attila Önmez, gereksiz antibiyotik kullanımının en tehlikeli sonucunun antibiyotik direnci olduğunu vurguladı. Önmez, bakterilerin hayatta kalmak için sürekli evrimleştiğini ve gereksiz maruziyetin onların ilaca karşı savunma geliştirmesine yol açtığını söyledi.
Antibiyotikler virüslere etki etmez
Doç. Dr. Attila Önmez, mevsimsel hastalıklarda sık yapılan hatanın grip ve nezle gibi viral enfeksiyonlarda antibiyotik kullanmak olduğunu belirtti. Önmez, 'Grip, nezle ve Covid-19 gibi hastalıklar virüs kaynaklıdır ve antibiyotiklerin virüsler üzerinde hiçbir etkisi yoktur' uyarısında bulundu. Bu tür hastalıklarda tedavinin genellikle istirahat, sıvı desteği ve semptomatik yaklaşımla sağlandığını söyledi.
Hayatı tehdit edebilir
Gereksiz antibiyotik kullanımının vücudun doğal dengesini bozduğunu aktaran Önmez, bu durumun bağırsak florasını zedeleyerek ishal veya mantar enfeksiyonlarına yol açabileceğini belirtti. Ayrıca antibiyotiklerin gereksiz kullanımıyla karın ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık, ishal, hatta karaciğer ve böbrek hasarı gibi yan etki risklerinin arttığını söyledi. Önmez, en kritik tehdidin ise bakterilerin direnç kazanması olduğunu vurgulayarak, 'Direnç gelişince, daha önce kolayca tedavi edilebilen basit enfeksiyonlar bile tedavi edilemez hale gelebilir; enfeksiyonlar ağır seyredebilecek, hastanede kalış süreleri uzayabilecek ve dirençli enfeksiyonlar hayatı tehdit edebilir' dedi.
En büyük tehdit: 'süper bakteri'
Doç. Dr. Önmez, 'süper bakteri' kavramını çoklu ilaca dirençli bakteriler olarak tanımladı ve süreci şu sözlerle özetledi: 'Bakteriler, hayatta kalmak için sürekli evrimleşir. Bir antibiyotiğe gereksiz yere maruz kaldıklarında, o ilaca karşı nasıl savunma yapacaklarını öğrenirler. Bu durum, o antibiyotiğin gelecekte o bakteriye karşı etkisiz kalmasına yol açar.' Önmez, toplumdaki gereksiz antibiyotik kullanımının devam etmesi halinde basit idrar yolu enfeksiyonu veya zatürre gibi hastalıkları bile tedavi edecek etkili ilaç bulamayacağımız bir döneme girilebileceğini söyledi.
Viral ve bakteriyel enfeksiyon nasıl ayırt edilir?
Hastaların kendi başına antibiyotik kullanmaması gerektiğini vurgulayan Önmez, viral ve bakteriyel enfeksiyon ayrımının mutlaka hekim tarafından yapılması gerektiğini belirtti. Önmez, 'Viral enfeksiyonlar genellikle yaygın vücut ağrısı, hafif ateş, burun akıntısı ve boğazda yanma gibi belirtilerle seyreder. Bakteriyel enfeksiyonlar ise genellikle daha lokalizedir; tek bir bölgede şiddetli ağrı, yüksek ve düşmeyen ateş, iltihaplı akıntılar veya balgam gibi daha ağır semptomlar gösterir. Bu ayrımı yapacak kişi hekimdir' diye konuştu.
Hekim önerisi olmadan kullanılmamalı
Doç. Dr. Önmez, viral enfeksiyonlarda tedavinin antibiyotik değil semptomatik olduğunu belirterek, 'Ateş düşürücüler, ağrı kesiciler, bol sıvı tüketimi ve istirahat, viral enfeksiyonlarda vücudun kendi savunma sisteminin hastalığı yenmesi için yeterlidir' dedi. Ayrıca hekim önerisi olmadan, komşu tavsiyesiyle veya evde kalan antibiyotikleri kullanmanın sağlığa büyük zarar verdiğini ve direnç gelişimine davetiye çıkardığını uyardı.
İAÜ VM MEDİCAL PARK FLORYA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI UZMANI DOÇ. DR. ATTİLA ÖNMEZ
