ATK Raporları Dosyaya Eklendi: 'Yenidoğan Çetesi' Davasında 10 Bebek İncelendi
İstanbul'da, bebek acil hastalarını önceden anlaşmalı oldukları özel hastanelerin yenidoğan ünitelerine sevk ederek ölümlerine yol açtıkları ve haksız kazanç sağladıkları iddiasıyla yargılanan 57 sanığın bulunduğu davada, Adli Tıp Kurumu (ATK) raporları Bakırköy 22. Ağır Ceza Mahkemesi dosyasına sunuldu.
Mahkemenin talebi üzerine ATK tarafından 10 maktul bebek için ölüm sebepleri, tanı ve teşhisler, uygulanan işlemlerin doğruluğu, tıbbi uygulama hataları ve dosyadaki sanıkların olası kusurlarına ilişkin ayrı ayrı raporlar hazırlandı.
Raporlarda Genel Tespitler
Raporlarda, bazı merkezlerin 3. düzey yoğun bakım şartlarını taşımadığı halde bu düzeyde gibi gösterilerek yenidoğan bebeklerin kabul edildiği; takip, tedavi ve organizasyon süreçlerinde eksiklikler ve uygunsuz uygulamalar tespit edildiği vurgulandı. Uzm. Dr. Fırat Sarı ile ilgili olarak, bu tür sevk ve kabul sürecini organize etmesi nedeniyle tıbben sorumlu olduğuna dikkat çekildi. Hastane yönetimlerinin yenidoğan yoğun bakım servislerinin işletmesine ilişkin denetim yükümlülüğünü yerine getirmemesi ise organizasyonel hata olarak raporlarda yer aldı.
10 Maktul Bebeğe İlişkin Öne Çıkan Bulgular
Süleymanoğlu
Rapor, bebeğin ekstremite ve kalp anomalileriyle doğduğunu, ölümünün konjenital kalp hastalığı ve gelişen komplikasyonlar sonucu meydana geldiğinin kabul edilmesi gerektiğini belirtiyor. Bebek için gereken oksijen saturasyonu değeri %85 civarında tutulması gerekirken sürekli %93-95 seviyelerinde seyretmiş; oksijen yönetiminin uygun yapılmadığı tespit edilmiş. Yatışının 4. gününde parenteral beslenme karışımına başlanması gerekirken başlanmadığı, konjenital kalp cerrahisi ve multidisipliner merkeze sevk edilmesi gerekirken buna ait belge veya yeniden kardiyoloji konsültasyonu kaydı bulunmadığı raporda yer aldı.
Ayrıca idrar çıkışı azalan ve böbrek yetmezliği tablosu görülen bebeğe potasyum içeren sıvıların verilmeye devam edildiği, gerekli böbrek fonksiyon testlerinin gündelik en az iki kez yapılmadığı ve diyalize geç kalındığı vurgulandı. Yatışının 21. gününde kilosunun iki katına çıkması sıvı yönetiminin kötü olmasıyla ilişkilendirildi ve raporda tıbben uygun olmayan uygulamalar ile ihmallerin ölümle illiyet bağının bulunduğu ifade edildi.
Rapor, bebeğin primer bakımından sorumlu olan Dr. Dursun Eryılmaz, sevk sürecini iptal eden Dr. İlker Gönen ile yenidoğan yoğun bakım organizasyonunu sağlayan Uzm. Dr. Fırat Sarının tıbben sorumlu olduklarını belirtti. Hastane yönetiminin denetim yükümlülüğünü yerine getirmediği kaydedildi.
Kaya
Esenler Güney Hastanesi'nde 13 Kasım 2023'te doğan ve 16 Kasım 2023'te ölen prematüre bebekle ilgili raporda, sevk işleminin 112 Acil Çağrı Merkezi'ne haber verilmeden yapıldığı, mesul müdür Ali Dirik'in neonatoloji bölümü olmadığını bilmesine rağmen denetim görevini yerine getirmediği ve uygun olmayan tedavi şartlarında kabulün sağlandığı belirtildi. Tape kayıtları, iddianame ve Sağlık Bakanlığı Teftiş Raporu dikkate alınarak 112 sevk sisteminin bypass edilmesi iddiası raporda yer aldı.
Serdarova
40 haftalık, spontan vaginal doğan bebeğe ilişkin raporda, Özel Birinci Hastanesi yenidoğan yoğun bakım servisinde günlük doktor izlemlerinin kaydedilmediği, düzenli aralıklarla kan tetkiklerinin yapılmadığı, kan gazı tetkiklerinin düzensiz yapıldığı ve gerekli tedavilerin uygulanmadığı tespit edildi. Bebeğin adına kayıtlı Uzm. Dr. Şeyhmus Çelik ile görevli hemşireler Hasan Basri Gök ve Hakan Doğukan Taşçı'nın uygulamalarının tıp kurallarına uygun olmadığı ifade edildi.
Kadan
Raporda, bebeğin ölümünün solunum yetmezliği ve uygulanan müdahale sonucu gelişen akciğerde hava kaçağı (pnömotoraks) sonucu meydana geldiği belirtildi. Dr. Dursun Eryılmaz'ın pnömotoraksı tanımaması ve uygun yönetememesi nedeniyle tıbben hatalı olduğu ve bu hatalı eylem ile bebeğin ölümü arasında illiyet bağının bulunduğu kaydedildi.
Tokluoğlu
Raporda mevcut belgelerde hemşirelerce doğum odasında ve nakledildiği yenidoğan yoğun bakım servisinde ayrı ayrı entübe edildiği şeklinde kayıtlar olduğu, tıbbi kayıtlardaki gözlem/değerlendirme formları ile epikrizdeki isimler arasında uyumsuzluklar bulunduğu belirtildi. Uzman Dr. Zeki Ötünç, Dr. İlker Gönen ve hemşire Seranay Şenkalaycı tarafından yapılan uygulamaların tıp kurallarına uygun olmadığı vurgulandı.
Alkari
Alkari bebek ile ilgili raporda, kontrol ultrasonografi, MR ve tomografi incelemelerinin yapılmamasının tıp kurallarına aykırı olduğu ve yenidoğan yoğun bakımda tedavi-tanı sürecini yürüten Uzman Dr. Dursun Eryılmaz ile Dr. Fırat Sarı'nın uygulamalarının tıp kurallarına uygun olmadığı ifade edildi.
Helvacı
Raporda, adli belgeler bütün olarak değerlendirildiğinde bebeğe gerçekten "curosurf" ve "infasurf" isimli sürfaktan ilaçlarının uygulanıp uygulanmadığının bilinmediği, bu kadar düşük doğum haftasındaki bir bebeğin tedavisinde sürfaktan uygulamasının hayati öneme sahip olduğu belirtildi. Tıp kurallarına uygun olmayan eylemler ve ihmaller ile ölüm arasında illiyet bağı tespit edildi. Ayrıca Dr. Dursun Eryılmaz'ın primer bakım sorumluluğu, Dr. İlker Gönen'in hemşirelere direktif verme biçimi ve hemşire Çağla Durmuş'un çağrı ve müdahale yaklaşımlarının tıbben uygun olmadığına işaret edildi.
Karaduman
Rapor, Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde anne yanında iken inlemeleri olan bebeğin satürasyonunun %96 ölçüldüğünü; kan şekeri tespit edilmediğini; solunum sıkıntısı nedeniyle nazal CPAP'a bağlandığını ve antibiyotik verildiğini, fakat yenidoğan yoğun bakımda yatak bulunmaması nedeniyle Bağcılar Medilife Hastanesi'ne transport kuvözle 112 ambulansıyla sevk edildiğini aktardı. 112'ye nakil talebi ile yoğun bakım şartlarında takip ve tedavi amacıyla sevk edilmesinin tıp kurallarına uygun olduğu belirtildi.
Karakoç
Raporda, bebeğin entübe olduğu belirtilmesine rağmen Dr. İlker Gönen ile hemşire Çağla Durmuş arasındaki telefon konuşmalarında entübe olmadığı yönünde ifadeler bulunduğu, arreste (kalp durması) uygun müdahalenin yapılmadığı tespitine yer verildi.
Opara
Rapor, 5 ay 6 günlük, RSV pnömonisi tanılı bebek için 112 tarafından çocuk yoğun bakım servislerinde yer bulunamadığını; buna karşın arayış süreci tamamlanmadan Dr. Fırat Sarı ile temas kurularak, bebeğin Çocuk Yoğun Bakım Servisi yerine Yenidoğan Yoğun Bakım Servisi'ne kabul edildiğini aktardı. Özel Birinci Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Servisi'nde uygulanan tanı, takip ve tedavi sürecinin tıp kurallarına uygun yürütülmediği; Dr. Şeyhmus Çelik, Dr. Fırat Sarı ve yoğun bakım sorumlu hemşiresi Hakan Doğukan Taşçı'nın uygulamalarının tıp kurallarına uygun olmadığı ifade edildi.
Sonuç ve Sorumluluk Vurgusu
ATK raporları, her bir bebeğe ilişkin ayrı ayrı hazırlanan tıbbi değerlendirmelerde uygunsuz uygulamalar, eksik takip, sevk ve tedavi hataları ile ihmallerin bulunduğunu; bu uygulamalar ile ölümler arasında illiyet bağının tespit edildiğini belirtiyor. Raporda ayrıca, yenidoğan yoğun bakım şartlarının gerçekte karşılanmadığı halde bu düzeyde gibi göstererek bebek yatırılmasını sağlayanlar ile hastane yönetimlerinin organizasyon eksikliklerinin sorumluluğu tekrarlandı.
Hazırlanan ATK raporlarının dosyaya girmesiyle birlikte dava sürecinde tıbbi sorumluluk ve kusurların hukuki boyutunun daha ayrıntılı değerlendirileceği bekleniyor.