Belçika Filistin'i Tanıdı: İsrail'e Yaptırımlar ve "İstenmeyen Kişi" Kararı
Belçika federal hükümeti, olağanüstü kabine toplantısı sonucu Filistin Devleti'ni tanıma ve İsrail'e yönelik kapsamlı yaptırımlar uygulanması kararına vardı. Karar kapsamında bazı İsrailli yetkililer derhal "istenmeyen kişi" ilan edildi.
Kabine kararı ve insani yardım
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prevot'un sözcüsü Laurens Soenen tarafından paylaşılan anlaşma metninde, özellikle Gazze başta olmak üzere Filistin'de yaşanan insani trajedi ve İsrail'in uluslararası hukuka aykırı eylemlerine dikkat çekildi. Metinde insani yardımın öncelikli olmaya devam edeceği vurgulandı.
Dışişleri ve Savunma Bakanlarının Gazze'deki insani durumu iyileştirmek amacıyla çalışmalara devam ettiği, Cerulean Skies 2 benzeri hava yardımı operasyonlarının tekrarının değerlendirildiği belirtildi. Belçika'nın tüm kanallardan Filistinlilere insani yardım ulaştırmaya devam edeceği, Kalkınma İşbirliği Bakanı tarafından bu yıl taahhüt edilen 7 milyon avro'ya ek olarak 12,5 milyon avro daha ayrıldığı kaydedildi.
Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü talebi doğrultusunda bölgede tedavisi mümkün olmayan ağır hasta çocukların tıbbi tahliyelerinin yoğunlaştırılacağı vurgulandı.
İstenmeyen kişiler ve vize yasakları
Açıklamaya göre, şiddet yanlısı Yahudi yerleşimciler, Hamas mensupları ve belirlenen diğer şahıslar hakkında mali kısıtlama, malvarlığı dondurma ve ülkeye giriş yasağı gibi önlemler uygulanacak. Bu çerçevede Belçika, Avrupa Birliği, Kanada ve İngiltere listelerine dayanarak söz konusu kişileri derhal ülkede "istenmeyen kişi" ilan etti.
Özellikle İsrail'in aşırı sağcı bakanları Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich ile Hamas'ın siyasi ve askeri liderlerinin Belçika'ya girişleri yasaklandı; Şengen bölgesinde vizelerinin askıya alınması için girişimde bulunulacak ve Belçika Göçmenlik Ofisi bu kişileri Şengen Bilgi Sistemi'ne kaydedecek.
Silah ambargosu ve ticaret kısıtlamaları
2009'da alınan kararın genişletilmesiyle İsrail'e yönelik tüm silah ihracatı ve transitinin yasaklanmasının hedeflendiği, hem askeri hem sivil kullanımlı ürünlerin bu kapsamda değerlendirileceği belirtildi. Federal hükümetin Avrupa genelinde ambargo için girişimde bulunduğu ifade edildi.
İthalat yasağı ve konsolosluk uygulamaları
Uluslararası Adalet Divanı'nın 19 Temmuz 2024'te yayımladığı görüşe atıfta bulunularak, İsrail'in işgal altındaki topraklarda ürettiği malların Belçika'ya ithalatının yasaklanacağı duyuruldu. Yerleşimlerde yaşayan Belçika vatandaşlarının konsolosluk hizmetlerinden yalnızca acil durumlarda faydalanabileceği bildirildi.
Ayrıca İsrail yerleşimlerinde yaşayan kişilerin uzun süreli "D" vizesi başvurularına sınırlama getirilmesi için hukuki inceleme yapılacağı aktarıldı.
Hava sahası ve savunma tedbirleri
Belçika hava sahasının İsrail'in askeri uçuşlarına kapatıldığı açıklandı. Savunma Bakanlığı, İsrail'den yapılan askeri ekipman ve bakım alımlarına alternatifler arayacak; kamu alımları gözden geçirilecek.
Avrupa düzeyinde desteklenecek tedbirler
Belçika'nın Avrupa düzeyinde, İsrail ile yürütülen ticaret, araştırma ve teknoloji işbirliği anlaşmalarının askıya alınmasına yönelik oylamalarda bu yönde oy vereceği bildirildi. Açık Semalar Anlaşması (ASA), ACAA ve teknik işbirliklerinin durdurulmasının destekleneceği belirtildi.
Ayrıca Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa Yatırım Fonu ve Europol ile işbirliklerinin gözden geçirileceği, İsrail’in Avrupa uydu programlarına erişiminin sınırlandırılmasının değerlendirileceği kaydedildi. Belçika, AB düzeyinde yerleşim ürünlerinin ithalatının yasaklanması için aktif girişimlerde bulunacak.
Filistin Devleti'nin tanınması
Hükümet açıklamasında Belçika'nın her zaman iki devletli çözümden yana olduğunun altı çizildi ve ülkenin New York Deklarasyonu'na katılacağı bildirildi. Metinde Batı Şeria'daki yerleşim faaliyetleri, E1 projesi, Gazze'deki askeri operasyon ve insani krizin Filistin devletinin kurulma ihtimalini tehlikeye attığı ifade edildi.
Açıklamada yer alan ifade şöyledir: "Belçika, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun haftası kapsamında, Fransa ve Suudi Arabistan'ın ortak girişimiyle, Temsilciler Meclisi'nde oylanan kararda da belirtildiği üzere, Filistin Devleti'nin tanınmasını açıklayacak ülkeler arasına katılarak güçlü bir siyasi ve diplomatik mesaj vermek istiyor."
Buna göre Belçika, Fransa ve Suudi Arabistan öncülüğünde BM Genel Kurulu haftasında Filistin'i tanıyacağını duyurdu; ancak bu kararın Hamas’ın yönetimden uzaklaştırılması ve tüm esirlerin serbest bırakılmasının ardından resmileştirileceği belirtildi.
Yeniden inşa ve kalkınma desteği
Belçika, BM himayesinde insani yardım koridorlarını güvence altına almak için müdahale gücü kurulmasını destekliyor. Filistin'de devlet inşası, demokratik kurumların kurulması ve yasaların hazırlanması için teknik destek sağlanacak; özel bir kalkınma programı uygulanacak ve UNRWA'ya mali destek sürdürülecek.
Ayrıca Belçika'nın, Filistin'in IMF ve Dünya Bankası'na tam üyeliği için girişimlerde bulunacağı ve vergi gelirlerinin Filistin Yönetimine aktarılmasını destekleyeceği kaydedildi.
İran'a yönelik tedbirler
Açıklamada İran'ın bölgedeki rolüne dikkat çekilerek, Devrim Muhafızlarının AB terör listesine alınması için girişimde bulunulacağı ve İran'ın nükleer silah edinmesinin önlenmesi amacıyla çalışılacağı belirtildi. Fransa, Almanya ve İngiltere'nin İran’a yönelik yaptırımları yeniden uygulama girişimlerine destek verileceği ve Hizbullah'ın siyasi ile askeri kanadı arasındaki ayrımın kaldırılmasının savunulduğu aktarıldı.
Belçika alınan kararların uluslararası platformlarda takipçisi olacağını, uluslararası hukuka uyulmasını talep ettiğini ve basın özgürlüğü ile diplomatik dokunulmazlığın korunmasına bağlılığını sürdürdüğünü açıkladı.
