BM: Kivu çatışmalarında taraflar savaş ve insanlığa karşı suç işledi
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Ofisi, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin (KDC) Kuzey ve Güney Kivu eyaletlerinde 2024 sonlarından bu yana süren çatışmalara ilişkin yeni raporunu yayımladı. Raporda, çatışmanın tüm taraflarının savaş suçu ve insanlığa karşı suç teşkil edebilecek ciddi ihlaller gerçekleştirdiği belirtildi.
Raporda öne çıkan bulgular
BM raporu, Ruanda ordusu tarafından desteklendiği öne sürülen 23 Mart Hareketi (M23) ile KDC ordusu ve orduya bağlı silahlı gruplar tarafından ağır insan hakları ihlallerinin belgelendiğini kaydetti. Özellikle Ocak sonlarında M23'ün Kuzey Kivu'nun başkenti Goma'nın ele geçirilmesi, okullara ve hastanelere yönelik saldırılar ve sivillerin yeterince korunmaması vurgulandı.
Raporda, M23 üyelerinin sistematik ve yaygın cinsel şiddet uyguladığı; yüzlerce çocuğun gözaltına alındığı ve genç erkeklerin zorla askere alındığı aktarıldı. Buna karşın KDC ordusu ve ona bağlı silahlı gruplar tarafından da ağır ihlallerin işlendiği kayda geçti.
Uluslararası tepki ve soruşturma çağrısı
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, rapora ilişkin olarak "Bu raporda anlatılan vahşetler korkunç." ifadelerini kullandı. Türk, sorumluluklarını yerine getirmeyen iktidardakilerin sivillerin acı çekmesine neden olduğunu vurgulayarak, "Tüm ihlal iddialarının derhal ve bağımsız şekilde soruşturulması zorunludur." çağrısında bulundu.
Ateşkes süreci ve diplomatik gelişmeler
KDC hükümeti ile M23 arasında 19 Temmuz'da Doha'da imzalanan ateşkes anlaşmasının uygulanmasına ilişkin müzakereler, Katar'ın arabuluculuğunda 27 Ağustos'ta yeniden başladı. Katar Dışişleri Bakanlığı, tarafların Temmuz ayında imzalanan ateşkesin hayata geçirilmesine dair konuları ele aldığını bildirmişti.
KDC hükümeti, M23'ün Ruanda'dan lojistik ve askeri destek aldığını öne sürerken, Ruanda bu suçlamaları reddediyor.
İnsani bilanço
Raporda, KDC'nin doğusundaki çatışmalar nedeniyle yıl başından bu yana yaklaşık 1 milyon kişinin yerinden olduğu ve 7 bin kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
