Büyük Taarruz ve 30 Ağustos Zaferi
Kurtuluş Savaşı, Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın 26 Ağustos 1922'de sabaha karşı verdiği emirle başlattığı Büyük Taarruz ile doruğa ulaştı ve 30 Ağustos'ta sonuçlanan Başkomutanlık Meydan Muharebesi zaferle neticelendi. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, 30 Ağustos sabahı Zafertepe Çalköy'de birliklere taarruz emrini verdi; bizzat yönettiği Dumlupınar'daki meydan muharebesinde kahraman Mehmetçik, Yunan birliklerini Allıören, Keçiler, Kızıltaş Deresi yolunun iki yanında tamamen sarıp imha etti.
Belli başlı öteki olaylar
25 Ağustos
1481 - Beyazıt'a yenilen Cem Sultan, Kahire'de törenle karşılandı. 1900 - Felsefeci Friedrich Wilhelm Nietzsche hayatını kaybetti. 1944 - Fransız II. Zırhlı Tümeni Paris'e girdi; kentteki Alman askerleri, Müttefikler'e teslim oldu. 1965 - Türk Sinematek Derneği kuruldu. 1982 - Edebiyat araştırmacısı ve tarihçi Prof. Dr. Abdülbaki Gölpınarlı, 82 yaşında hayata veda etti. 1992 - Tiyatro ve sinema sanatçısı Nisa Serezli, 64 yaşında vefat etti. 2000 - UEFA Şampiyonu Galatasaray, Şampiyon Kulüpler Kupası Şampiyonu Real Madrid'i 2-1 yenerek Süper Kupa'yı kazandı. 2001 - İş insanı Üzeyir Garih, Eyüp Sultan Mezarlığı'nda bıçaklanarak öldürüldü. 2012 - Astronot Neil Armstrong, 82 yaşında hayatını kaybetti. 2015 - Türkiye, ABD'nin DEAŞ'a yönelik hava saldırıları için üslerini kullanmasına izin verdi. 2017 - OHAL kapsamında yayımlanan 694 sayılı KHK ile Milli İstihbarat Teşkilatı, Cumhurbaşkanına bağlandı. 2019 - ABD Dışişleri Bakanlığının, Filistin'i yaklaşık 3 ay önce internet sayfasındaki "bölgeler ve ülkeler" listesinden çıkardığı ortaya çıktı. 2019 - Sualtı Hokeyi 24 Yaş Altı Dünya Şampiyonası'nda Türkiye, finalde ev sahibi İngiltere'yi 3-1 yenerek şampiyon oldu; Ay-yıldızlı ekip üst üste 3. kez dünya şampiyonluğuna ulaştı. 2020 - TFF Yönetim Kurulu, B Takımlar Ligi'nin kurulmasını kararlaştırdı. 2023 - Eski ABD Başkanı Donald Trump, Georgia eyaletindeki 2020 seçim sonuçlarına müdahale suçlamasıyla hazırlanan iddianame kapsamında teslim oldu. 2024 - Christoph Daum, 70 yaşında hayatını kaybetti.
26 Ağustos
1071 - Büyük Selçuklu hükümdarı Alparslan komutasındaki ordu, Bizans ordularını Malazgirt'te yendi; Malazgirt Zaferi ile Anadolu'nun kapıları Türklere açıldı. 1920 - ABD'de kadınlar ilk kez oy kullandı. 1922 - Büyük Taarruz (Başkumandanlık Meydan Muharebesi) başladı. 1924 - Türkiye İş Bankası kuruldu; ilk Genel Müdürü Celal (Bayar) Bey oldu; kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı. 1932 - İzmir Fuarı açıldı. 1932 - Türkiye'de ilk yüzme yarışlarında Büyükdere'deki müsabakada İstanbul ekibi birinci oldu. 1936 - İngiltere, Süveyş Kanalı dışında Mısır'a bağımsızlığını verdi. 1936 - İlk sesli televizyon gösterimi BBC kanalından yapıldı. 1957 - Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1972 - Charles Lindbergh öldü. 1986 - Kamerun'da volkanik gölden çıkan gaz karışımı sonucu 1500 kişi hayatını kaybetti. 1991 - İstinye Tersanesi kapatıldı. 1997 - Füreya Koral, 87 yaşında vefat etti. 2002 - Anıtkabir'de yeniden oluşturulan "Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi" Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından açıldı. 2015 - Ramil Guliyev, Dünya Atletizm Şampiyonası'nda erkekler 200 metrede finale yükselen ilk Türk atlet oldu. 2015 - Güney Sudan Hükümeti barış anlaşmasını imzaladı. 2016 - Yavuz Sultan Selim Köprüsü hizmete açıldı. 2016 - Cizre'de saldırıda 11 polis şehit oldu, 78 kişi yaralandı. 2016 - 96 kişinin mal varlıklarına tedbir konuldu. 2017 - Türkiye Erkek Sualtı Hokeyi Milli Takımı, Avrupa Şampiyonu oldu. 2018 - Papa Franciscus, cinsel istismar skandalları için özür diledi. 2021 - Zafer Partisi'nin kuruluş dilekçesi İçişleri Bakanlığına sunuldu.
27 Ağustos
598 - Hazreti Ali doğdu. 1389 - I. Murat, Kosova Meydan Muharebesi'ni kazandı; Murat Hüdavendigar savaş alanını incelerken Miloş Obiliç'in hançer darbesiyle şehit oldu. 1783 - Mongolfier Kardeşler ilk balonu uçurdu. 1922 - Türk ordusu, Yunan işgalindeki Afyonkarahisar'ı kurtardı. 1925 - Mustafa Kemal Paşa, İnebolu Türkocağı'nda ünlü "şapka nutkunu" verdi. 1927 - Hacı Sami ölü, arkadaşları yaralı ele geçirildi. 1947 - Cezayir, Fransa'dan bağımsızlığını istedi. 1950 - BBC, ilk deniz aşırı yayınını Fransa'ya yaptı. 1958 - İlk stereo plaklar piyasaya çıktı. 1964 - Türkiye'deki ilk Amerika aleyhtarı gösteri yapıldı. 1975 - Dr. İsmet Uluğ vefat etti. 1979 - Lord Louis Mountbatten, IRA saldırısında öldü. 2003 - Mars'ın Dünya'ya en yakın geçişi gerçekleşti. 2015 - Avusturya'da 71 sığınmacının cesedi bulundu. 2016 - Kadın emniyet personelinin başlık kullanımıyla ilgili yönetmelik yürürlüğe girdi. 2017 - 20 Yaş Altı İşitme Engelliler Kadın Basketbol Milli Takımı Avrupa şampiyonu oldu. 2019 - NASA, Derin Uzay Atomik Saati'ni çalıştırdı. 2020 - Brenton Tarrant'a ömür boyu hapis cezası verildi. 2021 - Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin tahliyesinin 48 saatten az sürede tamamlandığı açıklandı. 2023 - USS Gerald R. Ford, QTerminals Antalya Limanı açıklarına demirledi.
28 Ağustos
1749 - Johan Wolfgang Goethe doğdu. 1910 - Karadağ, Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını ilan etti. 1934 - Üsküdar-Kadıköy tramvay hattının ilk denemesi yapıldı. 1952 - Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu. 1974 - Keban Barajı'nda elektrik üretimi başladı. 1979 - Nesrin Olgun, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk kızı oldu. 1987 - Kocatepe Camisi açıldı. 1988 - İtalya Hava Kuvvetleri uçağının gösteri sırasında düşmesi sonucu 33 kişi öldü. 1999 - Af Yasa Tasarısı TBMM'de kabul edildi. 2001 - Üzeyir Garih ile ilgili aranan er firar etti. 2007 - Abdullah Gül, Türkiye'nin 11. Cumhurbaşkanı seçildi. 2008 - İlhan Berk vefat etti. 2013 - CAS, Fenerbahçe'nin UEFA'dan 2 yıl men cezasını onadı. 2016 - Rusya, charter uçuş yasağını kaldırdı. 2018 - Türk savaş pilotu F-35 ile ilk uçuşunu gerçekleştirdi. 2019 - Şule Yüksel Şenler vefat etti. 2019 - Prof. Dr. Mustafa Kafalı vefat etti. 2019 - Greta Thunberg, sıfır karbon yolculukla New York'a ulaştı. 2020 - Japonya Başbakanı Abe Şinzo istifa etti. 2020 - Mali'de Assimi Goita cumhurbaşkanı ilan edildi.
29 Ağustos
1521 - Türk orduları Belgrad'ı fethetti. 1526 - Mohaç Meydan Savaşı'nı Kanuni Sultan Süleyman kazandı. 1855 - Osmanlı'da ilk telgraf görüşmesi yapıldı. 1924 - Almanya, Dawes Planı'nı onayladı. 1929 - Graff Zeppelin hava gemisi dünya turunu tamamladı. 1933 - Nazilerin tutukladığı Yahudiler toplama kamplarına gönderilmeye başlandı. 1936 - Atatürk Köprüsü'nün temeli atıldı. 1938 - Nazım Hikmet hapse mahkum edildi. 1945 - Sultan II. Abdülhamit'in miras davasında varisler kazandı. 1947 - ABD'li bilim insanları plütonyumu parçalamayı başardı. 1955 - Kıbrıs Konferansı Londra'da toplandı. 1964 - Kıbrıs konusunda yürüyüşler düzenlendi. 1982 - Ingrid Bergman öldü. 1986 - Celal Bayar'ın cenazesi Umurbey'de toprağa verildi. 1988 - Ressam Eren Eyüboğlu vefat etti. 2005 - Katrina kasırgası ABD'nin güneyini vurdu. 2010 - Mount Sinabung faaliyete geçti. 2019 - James Webb'in parçaları birleştirildi.
30 Ağustos
M.Ö. 30 - Eski Mısır'da Kraliçe Kleopatra intihar etti. 1908 - Hicaz demir yolu açıldı. 1922 - Büyük Taarruz zaferle sonuçlandı. 1924 - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Dumlupınar'da Meçhul Asker Anıtı'nın temelini attı. 1924 - Türkiye İş Bankası, ilk işlemini yaparak faaliyetlerine başladı. 1930 - Ankara-Sivas demir yolu hattı hizmete açıldı. 1937 - Van Gölü'nde ilk vapur seferi yapıldı. 1937 - Sabiha Gökçen'e tayyareci diploması verildi. 1952 - Aziziye Anıtı açıldı. 1974 - BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs kararı tasarısını kabul etti. 1977 - Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanlığına atandı. 2000 - Gürdal Tosun vefat etti. 2011 - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Genelkurmay Karargahında "Başkomutan" sıfatıyla kutlamaları kabul eden ilk Cumhurbaşkanı oldu. 2013 - 30 Ağustos Zafer Bayramı Resepsiyonu'na ilk kez Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ev sahipliği yaptı. 2015 - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 Ağustos resepsiyonunu Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde verdi. 2021 - Orgeneral Kenneth McKenzie, ABD güçlerinin Afganistan'dan çekilme sürecinin tamamlandığını açıkladı. 2022 - Mihail Gorbaçov hayatını kaybetti. 2023 - "100. Yıl Marşı" ilk kez Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde seslendirildi. 2024 - Mahmut Bozteke, Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda altın madalya kazandı.
31 Ağustos
869 - İslam bilgini Buhari vefat etti. 1867 - Charles Baudelaire öldü. 1876 - V. Murat tahttan indirildi; yerine II. Abdülhamit oldu. 1890 - Brüksel Genel Senedi ile köle ticareti yasaklandı. 1928 - Bertolt Brecht'in "Üç Kuruşluk Opera" adlı oyununun ilk gösterimi yapıldı. 1930 - Valiler aynı zamanda belediye başkanı oldu. 1970 - Halkapınar Spor Tesisleri inşaat sırasında yandı. 1988 - Sarp Sınır Kapısı açıldı; Irak'ın kuzeyinden kaçanlar Türk sınırlarını geçti. 1997 - Prenses Diana, Dodi el Fayed ve şoförleri Paris'te trafik kazasında vefat etti. 2005 - Bağdat'ta izdihamda bin kişi hayatını kaybetti. 2015 - Kumay Arkeoloji Kompleksi'nde 2 bin yıllık kalıntılar bulundu. 2016 - ABD ile Küba arasında tarifeli uçuşlar yeniden başladı. 2017 - Telafer, DEAŞ'tan tamamen kurtarıldı. 2018 - Alparslan Arslan ağırlaştırılmış müebbet ile 72 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 2021 - Ferhan Şensoy, 70 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti. 2024 - Öznur Cüre Girdi, Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda altın madalya kazandı.
