Çin: USS Higgins Scarborough Sığlığı'na 'yasa dışı' girdi
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Donanması Sözcüsü He Tiecheng, Hong Kong merkezli South China Morning Post aracılığıyla, ABD Donanmasına ait Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze muhribi USS Higgins'in Scarborough Sığlığı çevresindeki Çin kara sularına Çin hükümetinin onayı olmadan 'yasa dışı' şekilde girdiğini bildirdi.
He, muhribin takip edildiğini ve bölgeden ayrılması için uyarıldığını belirtti. Çin, ABD ordusunu Çin'in egemenliğini ve güvenliğini ciddi şekilde ihlal etmek, Güney Çin Denizi'nde barış ve istikrarı baltalamak ve uluslararası hukuk ile uluslararası ilişkilerin temel normlarını çiğnemekle suçladı.
Gerilim ve olası tırmanma
Uzmanlar, 11 Ağustos'ta Scarborough Sığlığı civarında Çin Sahil Güvenliği'ne ait 3104 gemisi ile Çin ordusuna ait 164 numaralı geminin çarpışmasının bölgedeki gerilimi artırabileceğini öngörüyor.
Filipinler merkezli Uluslararası Kalkınma ve Güvenlik İşbirliği kuruluşunun Başkanı Chester Cabalza, Pekin yönetiminin denizdeki imajını güçlendirmek amacıyla bölgede daha yoğun bir varlık gösterebileceğini; donanma ve sahil güvenliğin birlikte hareket ederek durumu kontrol etmeye çalışacağını söyledi.
Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesi S. Rajaratnam Uluslararası Çalışmalar Okulu'ndan Collin Koh ise Pekin'in geri adım atmayacağını, bunun gerilimi tırmandıracağını ve Çin'in rakiplerine güçlü bir mesaj verme isteğinde olacağını belirtti.
11 Ağustos'taki çarpışmada 3104 gemisi ciddi hasar almıştı. Filipinler Sahil Güvenliği, Çin gemilerinin kendi gemisini engellemek için ani ve tehlikeli manevralar yaptığını ve kazanın bu nedenle meydana geldiğini iddia etmişti.
Güney Çin Denizi'ndeki anlaşmazlığın kökeni
Güney Çin Denizi, İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana kıyıdaş ülkeler arasında egemenlik ihtilaflarının odağında bulunuyor. Çin, 1947'de yayımladığı haritayla bölgenin yüzde 80'i üzerinde egemenlik iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bu alana Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor.
Çin'in tartışmalı adalara üsler inşa etmesi ve askeri unsurlarının yanı sıra sivil gemi filolarıyla bölgede varlık göstermesi, bölge ülkeleri ile ABD'nin tepkisini çekiyor. Hollanda'nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016'da Filipinler'in başvurusuyla verdiği kararda, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki tek taraflı egemenlik taleplerinin hukuken geçersiz olduğuna hükmetmişti.