Depozito İade Sistemiyle Günlük 50 bin Ambalaj Toplanıyor
Sıfır Atık Projesi kapsamında hayata geçirilen Depozito Yönetim Sistemi, Türkiye genelinde yaygınlaştıkça iade makineleri aracılığıyla toplanan ambalaj miktarı artıyor. Sistem sayesinde bugüne kadar 5,8 milyon tek kullanımlık içecek ambalajı toplanarak geri kazanımı sağlandı.
Kapsam ve Uygulama
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen projede, "Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)" logosu taşıyan plastik, cam ve alüminyum gibi malzemeler iade makineleriyle geri kazandırılıyor.
Bakanlık tarafından Sakarya pilot il, Ankara'nın Kızılcahamam ilçesi ise pilot ilçe olarak belirlendi. Halihazırda Ankara'da Bakanlık ana hizmet binası, Türkiye Çevre Ajansı Binası, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ile Sakarya, Samsun, Erzurum, Konya, Gaziantep, Mersin ve İzmir'de kurulan iade makineleri faaliyet gösteriyor. Sisteme vatandaşlar yoğun ilgi gösteriyor ve günlük ortalama 50 bin ambalaj toplanıyor.
Beklenen Ekonomik ve Çevresel Etkiler
Sistemin ülke genelinde tam olarak hayata geçirilmesiyle yıllık ekonomik fayda hesaplamaları şu şekilde öngörülüyor: geri kazanım gelirinden 120 milyon avro, ikincil ham madde kullanımından 250 milyon avro, yerel yönetimlerin atık bertarafı ve elektrik kullanımından 100 milyon avro ve atık ithalatında 50 milyon avro azalma ile toplam 520 milyon avro kazanç sağlanması planlanıyor.
Projeyle denizlerdeki plastik kirliliğinin azalması, düzenli depolama sahalarında alan tasarrufu ve enerji verimliliği sağlanması, teknoloji transferi ve yerli üretime katkı ile kayıt dışı üretimin önlenmesi hedefleniyor.
Uzman Görüşü
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdem Görgün, AA muhabirine yaptığı açıklamada depozito yönetim sisteminin içecek ambalajlarının temiz olarak toplanması nedeniyle dünyadaki en verimli geri dönüşüm yöntemi olduğunu belirtti. Görgün, "Piyasaya sürülen yıllık 28 milyar adet ambalajı düşündüğümüzde bizim sistemin ülkemizin ve hatta dünyanın en büyük çevre projesi olduğunu söyleyebiliriz." dedi.
Görgün, sistemin önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde tüm ülkeye yaygınlaştırılması planlandığını hatırlatarak, sistem sayesinde depolama tesislerine daha az atık gideceğini, atıkların ekonomik ömrünün uzayacağını ve belediyelerin daha az atık taşıyarak maliyetlerini azaltabileceğini vurguladı.
Ayrıca geri dönüşümün sera gazı emisyonlarını azaltacağına dikkat çeken Görgün, cam ambalajların toplanmasının orman yangını riskini azaltacağını ve bu projenin ülke genelinde ciddi bir çevresel bilinç sıçraması yaratacağını ifade etti. Görgün, tüm paydaşların sistemi desteklemesi gerektiğini sözlerine ekledi.
