E1 Planı Batı Şeria'yı Bölmeyi ve Kudüs'ü İzole Etmeyi Hedefliyor
Filistin, işgal altındaki Doğu Kudüs'te Filistinlilerden gasbedilen arazilerde genişletilmesi planlanan E1 projesinin, Batı Şeria'yı parçalayarak Kudüs'ü izole etmeyi amaçladığını duyurdu.
Dışişleri Bakanlığı'ndan Sert Tepki
Filistin Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in, "Filistin devleti fikrini ortadan kaldırmak" için E1 planını onaylamayı planladığını açıklamasının ardından yazılı bir kınama yayınladı. Açıklamada, İsrail'in Ariel yerleşimi çevresinde binlerce yeni konut için ihale açmasının sert bir dille eleştirildiği belirtildi.
Açıklamada, E1 bölgesindeki sömürgeci yapılaşmanın Filistin devletinin kurulması fırsatına darbe vurma, coğrafi ve demografik birliği baltalama ve Batı Şeria'nın izole bölgelere ayrılması planlarını pekiştirme amacı taşıdığı vurgulandı. Yeni yerleşim ihaleleri, açıklamada "soykırım, tehcir ve ilhak suçlarının bir uzantısı" ve Binyamin Netanyahu'nun "büyük İsrail" söyleminin yansıması olarak nitelendirildi.
Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in planlarından vazgeçmesi ve Filistin meselesiyle ilgili olarak uluslararası uzlaşıya tabi tutulması için gerçek müdahale ve yaptırım çağrısında bulundu.
Kudüs Valiliği: Hedef İzolasyon ve Toprakların Yutulması
Kudüs Valiliği de yaptığı açıklamada, E1 planının Kudüs ile yasa dışı Ma'ale Adumim yerleşimi arasına yeni yapılaşma inşa ederek şehri kıskaca almayı ve çevresindeki Filistin topraklarını yutmayı amaçladığını bildirdi. Açıklamada, bu adımın Batı Şeria'nın kuzeyini güneyinden ayırmayı ve Kudüs'ün Filistin topraklarından izole edilmesini hedeflediği vurgulandı.
Valilik, planların duyurulmasının "Filistin topraklarına ve kimliğine kapsamlı bir savaş ilan etmek" anlamına geldiğini; Kudüs'ün ulusal kimliğinin değiştirilmesi ve Arap, Müslüman ile Hristiyan simgelerinin yok edilmesinin amaçlandığını belirtti.
E1 Projesinin Teknik Boyutu
Tarihsel olarak Doğu Kudüs'ün bir parçası sayılan, ancak Ayrım Duvarı'nın Batı Şeria kısmında kalan Azeriye mahallesi yakınlarındaki Maale Adumim'i Batı Kudüs'e bağlamak amacıyla başlatılan E1 projesi kapsamında, bölgeye 4 binden fazla konut ve otel inşa etmek için 12 bin dönüm Filistin toprağı gasbedildiği bildirildi.
Proje ile Doğu Kudüs'ün Batı Şeria'daki Filistin topraklarıyla bağlantısının kesilmesi ve izole edilmesi amaçlanıyor; bu gelişmelerin sonucunda 5 binden fazla Filistinlinin topraklarından sürülebileceği aktarılıyor.
Uluslararası Hukuk ve Tepkiler
Birleşmiş Milletler, işgal altındaki Filistin topraklarındaki İsrail yerleşimlerini yasa dışı kabul ediyor. Ayrıca Birleşmiş Milletler'in en üst yargı mekanizması Uluslararası Adalet Divanı, Temmuz 2024'te İsrail'in tüm "yeni yerleşim faaliyetlerini" durdurması ve İsraillilerin gasbettiği tüm Filistin topraklarından çıkarılması gerektiği yönünde görüş bildirmişti; ancak İsrail bu kararı reddetmişti.
Filistin yetkilileri, uluslararası toplumun gerçek ve etkili müdahalesini, yaptırımlar uygulanmasını ve İsrail'in bu planlardan vazgeçmesini sağlamak için çağrılarını sürdürüyor.
