Erciş'te oto sanayide çırak krizi büyüyor
Ustalar eleman eksikliği nedeniyle uyarıyor
Van'ın Erciş ilçesinde oto tamircileri, yetişecek çırak bulamamanın ağır yükünü taşıyor. Sanayi işletmeleri son dönemde hem çırak hem de usta temininde zorluk yaşıyor; gençlerin sanayiye ilgisizliği ve ailelerin mesleğe bakış açısı, gelecekte usta sayısının azalacağı endişesini beraberinde getiriyor.
Ustalar iş yükünü tek başına üstleniyor. Çırak sayısının azalması, dükkanlarda iş bölümü yapılamamasına yol açıyor. Eski çıraklık kültürünün yok olduğunu söyleyen ustalar, meslek liseleri ve çıraklık okullarına önem verilmesini talep ediyor.
İlhami Karakaş ise sektördeki değişimi yıllara dayanan deneyimiyle aktarıyor. 1985'ten beri bu işi yaptığını belirten Karakaş, 2005'lere kadar 30-40 metrekare dükkânlarda 16-17 kişinin çalıştığını, o dönemde eleman seçiminin titizlikle yapıldığını söylüyor. Son 8-9 yıldır eleman bulmakta büyük sıkıntı yaşandığını vurguluyor.
Karakaş, gençlerin farklı alanlara yöneldiğini ancak bir o kadarının kahvelerde, evde veya sosyal medya kullanımında vakit kaybettiğini ifade ediyor. Genç yaşta öğrenmenin önemine dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yapıyor: 12 yaşında birine iş öğretmek ile 25 yaşındaki birine iş öğretmek farklıdır; 18 yaşındakine iş öğretmek zorlaşır.
Oto sanayiyle sınırlı kalmayıp marangoz, inşaat, demirci ve kundura gibi tüm sektörlerde benzer eleman sıkıntısı olduğunu belirten Karakaş, mesleki becerinin erken yaşta verilmesi gerektiğini savunuyor. Gençlerin zamanında yönlendirilmemesi halinde gelecekte iş gücünde ve aile yapısında değişimler olacağı uyarısında bulunuyor.
Karakaş, kişisel olarak 51 yaşında olduğunu, şu an günde üç aracı çıkardığını ancak 60-65 yaşından sonra bunun mümkün olmayacağını, ağır işlerin ilerleyen yaşlarda yapılamayacağını belirtiyor. Bu durumda yabancı işgücüne ihtiyaç doğabileceğini; Afganistan, Pakistan, Irak gibi ülkelerden iş gücü gelebileceğini söylüyor ve devlet ile ilgili kurumların acil müdahalesini talep ediyor.
Aracını tamire getiren Muhammed Fatih Kendir de ustaların eleman bulma sorununu doğruluyor. Kendir, eline tornavida alan herkesin usta diye iş yapmasının iş kalitesini düşürdüğünü savunuyor. 96-97 yıllarında meslek liselerinin ve imam hatiplerin politik nedenlerle geri plana itildiğini söyleyen Kendir, eğitim politikasının siyaseten belirlenmemesi gerektiğini ve mesleki eğitimin acilen güçlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
Sonuç olarak, Erciş oto sanayisinde çırak ve usta sıkıntısı, hem yerel ekonomi hem de geleceğin iş gücü planlaması açısından alarm veriyor. Esnaf temsilcileri ve vatandaşlar, mesleki eğitimin yeniden yapılandırılması ve gençlerin mesleğe özendirilmesi için yerel ve merkezi kurumlardan adım bekliyor.
USTA YARDIMCI OLAN MÜŞTERİ
