Fidan canlı yayında gündemi değerlendirdi
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ülke TV canlı yayınında Suriye başta olmak üzere bölgesel gelişmeleri ve Türkiye'nin önceliklerini anlattı. Bakan Fidan, kriz alanlarının iyi yönetilmesi gerektiğini vurguladı ve konularda önemli mesafe alındığını belirtti.
Kriz yönetimi ve Suriye stratejisi
Bakan Fidan, Suriye sürecinin Cumhurbaşkanımızın talimatıyla yapılandırıldığını söyleyerek, kurumsal yapılanmaya dikkat çekti. "Suriye meselesini çok ciddi yürütüyoruz. Cumhurbaşkanımızın o konuda ilk günden itibaren koyduğu bir yapısal konu var. Birincisi, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Bey başkanlığında yürüyen ilgili bakanlıkların katılımıyla kurulu bir üst strateji kurulu var. Suriye'ye yönelik mevzuların bir an önce götürülmesi. Bu mültecilerle ilgili konu, alanda konu, enerji konusu, ticaret konusu, gümrük kapıları konusu, yardımlar konusu, çok detay isteyen konu var." dedi.
Bunun yanı sıra Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz koordinatörlüğünde bir teknik koordinasyon komitesinin bulunduğunu hatırlatan Fidan, Suriye'de devlet kurumlarının ve kurumsal kapasitenin yeni olduğunu, bunun inşa edilmesi gerektiğini belirtti.
Merkezi idare ve silahlı grupların entegrasyonu
Suriye'de merkezi idarenin otorite tesisinin yakından takip edildiğini söyleyen Fidan, silahlı grupların tek bir yapı altında toplanmasının birinci büyük proje olduğunu ifade etti: "Şimdi birinci büyük proje, ülkedeki silahlı grupların tek bir silahlı kuvvetlerin yapısı altında toplanması. Ben, YPG filan daha kastetmeden söylüyorum. Direniş grupları, muhalif gruplar, ayrı ayrı silahlı gruplar kuzeyde, güneyde. Şimdi burada büyük bir geçiş, büyük ölçüde sağlandı."
Fidan, Deyrizor ve çevresine ilişkin görüşmelerde YPG'nin maksimalist tutumunun sorun teşkil ettiğini belirtip, bu tutumun "işgalci" ve "sömürgeci" bir yaklaşıma işaret ettiğini vurguladı.
10 Mart mutabakatı ve yerel dinamikler
Bakan, 10 Mart mutabakatına atıfta bulunarak, "Nüfusu Arap olan yerlerden YPG'nin behemehal çekilmesi birinci öncelik" ifadesini kullandı. Ancak bunun henüz uygulamaya geçirilmediğini ve Arap aşiretlerinin tepkisinin bulunduğunu söyledi. Çözülmemesi halinde ciddi çatışmaların çıkabileceği uyarısını da yaptı.
Bölgesel risk: İsrail yayılmacılığı
Fidan, en büyük riskin "İsrail yayılmacılığının Suriye üzerinden devam etme riski" olduğunu vurguladı: "En büyük risk, İsrail yayılmacılığının Suriye üzerinden devam etme riski; en fazla konuştuğumuz, istişare ettiğimiz, Amerikalılarla da görüştüğümüz konu, bu konu."
İsrail'in komşu ülkeleri zayıf ve bölünmüş bırakarak güvenlik üretme stratejisinin tehlikeli olduğunu belirten Fidan, Türkiye'nin bu konuda Amerikalılar dahil muhataplarıyla yoğun görüşmeler yürüttüğünü söyledi.
Suriye meselesi: Milli güvenlik perspektifi
Bakan, Suriye meselesinin Türkiye için "birinci dereceden milli güvenlik meselesi" olduğunu ifade ederek, "Orada olan biten her şey benim buradaki toprak bütünlüğümle, vatandaşımın malıyla, canıyla, kanıyla alakalı bir konu" dedi. Türkiye'nin tutumunun bu sorumlulukla şekillendiğini vurguladı.
Fidan, bölgedeki istikrarsızlık politikalarının sadece Suriye'yi etkilemediğini, çevre ülkelerin de bundan zarar gördüğünü, DEAŞ gibi yapıların dini ögeleri suiistimal ederek ortaya çıktığını belirtti.
Mültecilerin geri dönüşü
Suriye'ye geri dönen sığınmacılarla ilgili olarak Fidan, "500 bine yakın mültecinin geri dönmesi söz konusu" bilgisini verdi. Geri dönüşlerin sadece Türkiye üzerinden olmadığını, diğer ülkelerden de dönüşlerin bulunduğunu hatırlattı. Suriye'de istikrar sağlandıkça nüfusun dönmeye devam edeceğini ve bunun ekonominin canlanması için gerekli olduğunu söyledi.
ABD, Türkiye, Suriye üçlü görüşmesi
Fidan, yakın zamanda ABD, Türkiye ve Suriye arasında üçlü bir toplantı planlandığını açıkladı. Ayrıca Trump yönetiminin atadığı Tom Barrack'ın bölgede özel temsilci rolü üstlendiğini ve Ankara üzerinden bölgeye yaklaşımın önemli olduğunu belirtti.
PKK ve bölgesel güvenlik
PKK tehdidine ilişkin değerlendirmesinde Fidan, Türkiye'nin milli güvenliği açısından YPG'nin ve PKK unsurlarının eylem ve deklarasyonlarla geri adım atmadığını, tüneller, füze sistemleri ve benzeri tehditlere yönelik somut bir yol haritası sunulmadığını söyledi. PKK tehdidini bir "virüs" metaforuyla tanımlayarak uyarıda bulundu: "Bakın, bu adamlar virüs kardeşim. Türkiye güçlü bir ülke. Bizi biraz hafif ateşlendirir ama bu size girdi mi sizi öldürür. Kaldıramazsınız siz, siz zayıfsınız, imkanlarınız, bedeniniz, gücünüz zayıf, almayın bunu. Alırsanız ölürsünüz. Taşıyamazsınız. Bana hastalık bulaştıracağım diye kendin ölüyorsun kardeşim."
Not: Görüşme ve değerlendirmeler Bakan Fidan'ın Ülke TV canlı yayınındaki açıklamalarına dayanmaktadır. Süreçle ilgili gelişmeler takip edilmeye devam edecek.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ülke TV’de yayınlanan “En Sıradışı” isimli televizyon programına konuk oldu.
